Ο πάλαι ποτέ «μισητός μάγος της αμερικανικής διπλωματίας», ο αμφιλεγόμενος και κυνικός υπουργός του Νίξον παραμένει η κυρίαρχη φιγούρα της εξωτερικής πολιτικής της Αμερικής τα τελευταία 45 χρόνια.
Για τον άνθρωπο που κατηγορείται για εγκλήματα πολέμου αλλά έχει τιμηθεί παράλληλα με -το πλέον αμφιλεγόμενο ίσως- Νόμπελ Ειρήνης, δεν υπήρξε κάτι που να φαντάζει ακατόρθωτο γι’ αυτόν.
Ο Χένρι Κίσινγκερ ήταν ο πολιτικός που κινούσε τα νήματα στο παρασκήνιο του Λευκού Οίκου, εκεί στο απόγειο της δύναμής του, πριν από μισό αιώνα, δεν εγκατέλειψε ωστόσο ποτέ τη «realpolitik» του και δεν έπαψε να εξυπηρετεί με κυνισμό τα πιο ωμά συμφέροντα της αμερικανικής υπερδύναμης.
Στη χώρα μας έγινε γνωστός για την πλέον διαβόητη -αναμφίβολα- συνωμοτική θεωρία της δεκαετίας, την περίφημη «δήλωση Κίσινγκερ» (ή «δόγμα Κίσινγκερ»), που παρά την οφθαλμοφανή πλαστότητά της έκανε τον γύρο των ελληνικών ΜΜΕ ως μέγα ντοκουμέντο και συνεχίζει ακόμα να είναι στα στόματα πολλών!
Σύμφωνα με τις σκοτεινές βουλές του ιδιοφυούς και ανελέητα φιλόδοξου Κίσινγκερ, «ο ελληνικός λαός είναι δυσκολοκυβέρνητος και γι’ αυτό πρέπει να τον πλήξουμε βαθιά στις πολιτισμικές του ρίζες. Τότε ίσως συνετιστεί. Εννοώ, δηλαδή, να πλήξουμε τη γλώσσα, τη θρησκεία, τα πνευματικά και ιστορικά του αποθέματα, ώστε να εξουδετερώσουμε κάθε δυνατότητά του να αναπτυχθεί, να διακριθεί, να επικρατήσει, για να μη μας παρενοχλεί στα Βαλκάνια, να μη μας παρενοχλεί στην Ανατολική Μεσόγειο, στη Μέση Ανατολή, σε όλη αυτή τη νευραλγική περιοχή μεγάλης στρατηγικής σημασίας για μας, για την πολιτική των ΗΠΑ».
Τι κι αν μέχρι και ο ίδιος έφτασε στο σημείο να εκδώσει επίσημη διάψευση της φερόμενης δήλωσης («το απόσπασμα για το οποίο με πληροφορήσατε είναι ψευδές. Κάθε λέξη σ’ αυτό είναι ένα ψεύδος και το νόημά του είναι επίσης ψευδές»), η οποία μάλιστα δεν δημοσιεύτηκε ποτέ στον ελληνικό Τύπο; Τι κι αν τα ελληνικά ΜΜΕ που επικαλούνταν τουρκική πηγή δεν κατάφεραν ποτέ να βρουν και να προσκομίσουν το πρωτότυπο φύλλο της εφημερίδας; Το μύθευμα συνεχίζει και ζει στα μυαλά όλων βλέπουν σκοτεινά κέντρα που επιβουλεύονται τον ελληνισμό.
Και χάνουν φυσικά την πραγματική υπόσταση των ενεργειών του μυστικοπαθή πάλαι ποτέ συμβούλου Εθνικής Ασφαλείας και υπουργού του Νίξον, του ανθρώπου που έφερε τον «κισινγκερισμό» στο Οβάλ Γραφείο: ότι αυτός ήταν ο ουσιαστικός «νεκροθάφτης» της ενιαίας Κύπρου το 1974…
Πρώτα χρόνια
(πρώτη σειρά, πρώτος από αριστερά)
Ο Χένρι Κίσινγκερ γεννιέται ως Χάιντζ Άλφρεντ Κίσινγκερ στις 27 Μαΐου 1923 σε πολίχνη της βαυαρικής Γερμανίας μέσα σε μεσοαστική οικογένεια εβραϊκής καταγωγής: ο πατέρας του ήταν δάσκαλος και η μητέρα του γόνος ευκατάστατης φαμίλιας. Μεγαλώνοντας στη μεσοπολεμική Γερμανία, μέσα στις ταπεινωτικές συνθήκες και τους εξοντωτικούς όρους της Συνθήκης των Βερσαλιών, γνώρισε από πρώτο χέρι την άνοδο του ναζισμού και του αντισημιτισμού.
Όταν είναι σε ηλικία να πάει στο γυμνάσιο, τα κρατικά ιδρύματα έχουν σταματήσει να δέχονται εβραίους στις τάξεις τους και η οικογένεια, διαισθανόμενη τη ναζιστική λαίλαπα που επίκειται, εγκαταλείπει τη Γερμανία για την άλλη πλευρά του Ατλαντικού: το 1938 λοιπόν η φαμίλια καταφεύγει στις ΗΠΑ, με τον Κίσινγκερ σε ηλικία 15 ετών.
Ως πρόσφυγες στον Νέο Κόσμο, οι Κίσινγκερ δοκιμάστηκαν από τη φτώχεια και την ανέχεια και ο νεαρός Χένρι αναγκάζεται να δουλέψει σε εργοστάσιο για να συμβάλει στο πενιχρό οικογενειακό εισόδημα. Παράλληλα, φοιτά στο γυμνάσιο, μαθαίνοντας αγγλικά σε χρόνο-αστραπή και διαπρέπει στις ακαδημαϊκές επιδόσεις: το 1940 αποφοιτεί με επαίνους και γίνεται δεκτός στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης, με σκοπό να γίνει λογιστής…
Η περίοδος του Χάρβαρντ
Το 1943 ο Κίσινγκερ πολιτογραφείται αμερικανός πολίτης και στρατολογείται στα χαρακώματα του Β’ Παγκοσμίου: 5 μόλις χρόνια μετά τη φυγή του από τη Γερμανία, η μοίρα τον φέρνει και πάλι εκεί: υπηρετεί στο πεζικό στα πεδία μάχης της Γαλλίας και κατόπιν ως αξιωματικός μυστικών υπηρεσιών στη Γερμανία.
Το 1947, επιστρέφοντας στη Νέα Υόρκη, εγκαταλείπει τις σπουδές του στη λογιστική για να ακολουθήσει το νέο του όνειρο: την πολιτική ιστορία. Οι ιδιαίτερες ακαδημαϊκές επιδόσεις του τον φέρνουν στο Χάρβαρντ, όπου ολοκληρώνει το αντίστοιχο προπτυχιακό τμήμα και κατόπιν συνεχίζει σε διδακτορικό επίπεδο, παίρνοντας το πολυπόθητο ντοκτορά το 1954 στην πολιτική ιστορία.
Το Χάρβαρντ του κάνει πρόταση να παραμείνει στις εγκαταστάσεις του ως διδακτικό προσωπικό και ο Κίσινγκερ την αποδέχεται: το σύγγραμμά του για τα πυρηνικά όπλα και την εξωτερική πολιτική του 1957 τον κάνει φίρμα στους ακαδημαϊκούς κύκλους. Ο ίδιος θα παραμείνει στην ακαδημαϊκή αγκαλιά του Χάρβαρντ ως διαπρεπής πανεπιστημιακός από το ’54-’69…
Καριέρα στην Ουάσιγκτον
Παρά τις ακαδημαϊκές του υποχρεώσεις, ο Κίσινγκερ κοιτούσε πάντα με συμπάθεια τη χάραξη πολιτικής που λάμβανε χώρα στην Ουάσιγκτον. Υπέρμετρα φιλόδοξος, λειτούργησε ως ειδικός σύμβουλος σε θέματα εξωτερικής πολιτικής στους προέδρους Κένεντι και Τζόνσον, ακαδημαϊκή αυθεντία καθώς ήταν στον τομέα (1961-1968).
Κι έτσι, το 1969 θα εγκαταλείψει οριστικά το Χάρβαρντ για να βρεθεί στο πλευρό του προέδρου Νίξον ως σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας (1969-75) αρχικά και κατόπιν ως υπουργός Εξωτερικών (1973-77), μένοντας στην πολιτική ιστορία των ΗΠΑ ως μια από τις κορυφαίες και αμφιλεγόμενες φυσικά πολιτικές προσωπικότητες της χώρας.
Το πεδίο που δοκίμασε τη realpolitik του, ο ακρογωνιαίος λίθος της πολιτικής του καριέρας, ήταν ο Πόλεμος του Βιετνάμ. Όταν έγινε σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας το 1969, ο πόλεμος μόνο καλά δεν πήγαινε για την Αμερική: είχε γίνει πολυδάπανος, τόσο οικονομικά όσο και σε κόστος ανθρώπινων ζωών, αντιδημοφιλής και φονικός. Επιδιώκοντας λοιπόν να πετύχει αυτό που ο ίδιος ονόμαζε «ειρήνη με τιμή», ο Κίσινγκερ συνδύασε διπλωματικές πρωτοβουλίες και μερική απόσυρση δυνάμεων με ταυτόχρονους και εκτεταμένους βομβαρδισμούς στο Βόρειο Βιετνάμ, με σκοπό να βελτιώσει τα διαπραγματευτικά χαρτιά των Αμερικανών αλλά και να διατηρήσει την αξιοπιστία της χώρας στους διεθνείς της συμμάχους και εχθρούς.
Κι έτσι, στις 27 Ιανουαρίου 1973, ο Κίσινγκερ και ο βορειοβιετναμέζος διαπραγματευτικός εταίρος του Le Duc Tho υπέγραψαν την πολυπόθητη κατάπαυση του πυρός, που σήμαινε το τέλος της -ευθείας τουλάχιστον- αμερικανικής εμπλοκής στα τεκταινόμενα της χώρας. Και οι δύο άντρες τιμήθηκαν για τον ειρηνευτικό τους ρόλο με το Νόμπελ Ειρήνης το 1973, αν και ο Duc αρνήθηκε να το παραλάβει, αφήνοντας τον Κίσινγκερ να απολαύσει μόνος την τιμή.
Οι τακτικισμοί και οι αιματοβαμμένες βομβαρδιστικές εκστρατείες του στο Βιετνάμ περιέσωσαν το γόητρο της Αμερικής και έστειλαν τον ίδιο στην κορυφή του διπλωματικού σώματος. Οι ενέργειές του ωστόσο στο Βιετνάμ παραμένουν εν πολλοίς αμφιλεγόμενες: η «ειρήνη με τιμή» που σκαρφίστηκε επιμήκυναν τον φονικό πόλεμο για τέσσερα ακόμα χρόνια, από το 1969-73, στη διάρκεια των οποίων 22.000 αμερικανοί στρατιώτες και αναρίθμητοι πραγματικά Βιετναμέζοι έχασαν τη ζωή τους. Ταυτοχρόνως, αυτός ήταν που εγκαινίασε τους μυστικούς βομβαρδισμούς στην Καμπότζη, οι οποίοι έφεραν τον όλεθρο στη χώρα και συνέβαλαν στην ανάληψη της γενοκτονικής εξουσίας των Ερυθρών Χμερ.
Η συμβολή του στη λήξη του Πολέμου του Βιετνάμ συνοδεύτηκε από μια σειρά ακόμα διπλωματικών επιτυχιών: ήταν το 1971 όταν έκανε δύο μυστικές επισκέψεις στην κομμουνιστική Κίνα, ανοίγοντας έτσι τον δρόμο για την ιστορική επίσκεψη του προέδρου Νίξον την επόμενη χρονιά, γεγονός που θα οδηγούσε προοδευτικά στην εξομάλυνση των αμερικανο-κινεζικών σχέσεων μέχρι το 1979.
Επιπλέον, ο ρόλος του ήταν καθοριστικός και στο τεταμένο ψυχροπολεμικό κλίμα Αμερικής-Σοβιετικής Ένωσης, με τις δικές του παρασκηνιακές ενέργειες να καταλήγουν στη μερική εκτόνωση της έντασης στις αρχές της δεκαετίας του ’70. Κι έτσι, το 1972 διαπραγματεύτηκε τη συνθήκη για τον περιορισμό των πυρηνικών όπλων αλλά και των αντιβαλλιστικών πυραύλων, κάτι που έκανε τις σφοδρές αντιπαραθέσεις των δύο υπερδυνάμεων να κατευναστούν.
Κι όταν ο πόλεμος Ισραήλ-Αιγύπτου τον Οκτώβριο του 1973 απείλησε να τινάξει τις εύθραυστες ισορροπίες στον αέρα, ο ρόλος του Κίσινγκερ και πάλι θα αποδεικνυόταν επιτελικός για την αποκλιμάκωση της έντασης και την αποτροπή παγκόσμιων γεγονότων: οι διπλωματικοί του χειρισμοί εκτόνωσαν τις ψυχροπολεμικές εντάσεις Αμερικής-Σοβιετικής Ένωσης (σύμμαχοι Ισραήλ-Αιγύπτου αντίστοιχα), με τον ίδιο να αποσύρεται από υπουργός Εξωτερικών στο τέλος της διακυβέρνησης Φορντ, το 1977.
Αυτό βέβαια δεν σήμαινε ότι σταμάτησε να διαδραματίζει κορυφαίο ρόλο στη χάραξη της αμερικανικής πολιτικής! Το 1983, ο Ρόναλντ Ρίγκαν τον διόρισε πρόεδρο της Εθνικής Διακομματικής Επιτροπής της Κεντρικής Αμερικής, ενώ από το 1984-1989 υπηρέτησε ως μέλος της προεδρικής συμβουλευτικής επιτροπής σε θέματα εξωτερικής πολιτικής, κάτω από τις διακυβερνήσεις Ρίγκαν και Μπους.
Το 1982, ο Κίσινγκερ ίδρυσε την εταιρία συμβούλων Kissinger Associates, με τον ίδιο και τους συνεργάτες του να λειτουργούν ως μέλη συμβουλίων και επιτροπών σε αναρίθμητες ιδιωτικές φίρμες και θεσμούς. Ο μεγάλος μάγος της εξωτερικής πολιτικής έχει συγγράψει αναρίθμητα δοκίμια και άρθρα πάνω σε θέματα διπλωματίας και πολιτικής ιστορίας, με τον ίδιο να θεωρείται αυθεντία στον χώρο.
Η Ιστορία δεν έχει αποτιμήσει ακόμα τα αμφιλεγόμενα πεπραγμένα του κορυφαίου αμερικανού πολιτικού και διπλωμάτη των τελών του 20ού αιώνα. Από τη μία, με τις διαπραγματευτικές του ικανότητες, την ακαδημαϊκή του κατάρτιση και τις διπλωματικές δάφνες του, κατάφερε να δώσει ένα τέλος στον Πόλεμο του Βιετνάμ και να βελτιώσει τις ψυχροπολεμικές σχέσεις της Αμερικής με τις δύο κορυφαίες «κόκκινες» αντιπάλους της, Σοβιετική Ένωση και Κίνα.
Από την άλλη βέβαια, ο αδίστακτος πραγματισμός του και οι συχνά μακιαβελικές τακτικές του, με τον ίδιο να βάζει πάντα πάνω από όλα το απόλυτο συμφέρον της Αμερικής, θα του φέρουν αμείλικτες κριτικές που θα τον χαρακτηρίσουν ακόμα και εγκληματία πολέμου: ο ρόλος του στον εκτεταμένο βομβαρδισμό Βιετνάμ και Καμπότζης, η έγκρισή του για την ινδονησιακή κατοχή του Ανατολικού Τιμόρ, η ενορχήστρωση της ανατροπής του χιλιανού προέδρου Σαλβαδόρ Αλιέντε, οι σκοτεινές του δράσεις στο δικό μας Κυπριακό δεν μπορούν να περάσουν στα «ψιλά» της Ιστορίας…
Προσωπική ζωή
Ο Κίσινγκερ παντρεύτηκε μικρός την πρώτη του σύζυγο, Ann Fleischer, με την οποία απέκτησαν δύο παιδιά. Το ζευγάρι πήρε διαζύγιο το 1964. Δέκα χρόνια αργότερα, θα παντρευτεί τη Nancy Maginnes, με την οποία παραμένει ακόμα ζευγάρι…
Δείτε όλα τα πρόσωπα που φιλοξενούνται στη στήλη «Πορτραίτα» του newsbeast.gr
