Τα πιθανά σενάρια της επόμενης ημέρας από το δημοψήφισμα της Κυριακής εξετάζει το αμερικανικό οικονομικό πρακτορείο, Bloomberg.
Ξεκινάει την ανάλυσή του εξηγώντας ότι οι Έλληνες καλούνται να ψηφίσουν επί μίας πρότασης που είχε γίνει από τους πιστωτές, που θα συνέχιζαν την παροχή ρευστότητας στη χώρα, αλλά καλούν σε νέα μέτρα λιτότητας.
Το πρακτορείο τονίζει ότι το μήνυμα από την Ευρώπη είναι σαφές: Ψηφίστε «Ναι» στο δημοψήφισμα της 5ης Ιουλίου. Ωστόσο, το μήνυμα που στέλνει η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ είναι επίσης σαφές: Ψηφίστε «Όχι».
Όπως τονίζει το Bloomberg, το μόνο σίγουρο για το δημοψήφισμα είναι η ώρα: Οι κάλπες ανοίγουν στις 7 το πρωί και κλείνουν στις 7 το βράδυ.
Και ό,τι και να γίνει, αμέσως μετά το δημοψήφισμα θα ξεκινήσουν διαπραγματεύσεις έκτακτης ανάγκης και, φυσικά, το αποτέλεσμα θα εξαρτηθεί από το ποια πλευρά θα νοιώσει ή όντως θα έχει το πάνω χέρι.
Το αμερικανικό πρακτορείο υπογραμμίζει ότι τα σενάρια που εκπονήθηκαν βασίζονται σε συζητήσεις που έγιναν με αξιωματούχους, καθώς και εκτιμήσεις αναλυτών, επενδυτών και οικονομολόγων.
Σενάριο πρώτο: Με «Ναι» στο δημοψήφισμα έρχεται τρίτο πρόγραμμα
Αν οι Έλληνες ψηφίσουν «Ναι», τότε το τρίτο πρόγραμμα θα έρθει σε μερικές εβδομάδες, με την προϋπόθεση ότι όλες οι πλευρές θα κάτσουν και θα σκεφτούν τι πρέπει να γίνει. Σε αυτό το σενάριο, η Ελλάδα μάλλον θα χρειαστεί να σχηματίσει νέα κυβέρνηση.
Τα αποτελέσματα του δημοψηφίσματος θα γίνουν γνωστά μέσα σε μερικές ώρες και δεν είναι λίγοι αυτοί που έχουν υπογραμμίσει την ανάγκη να σχηματιστεί μία κυβέρνηση εθνικής σωτηρίας, υπέρ της Ευρώπης που θα στηριχθεί από αυτούς που ψηφίζουν «Ναι». Οι ευρωπαίοι αξιωματούχοι θα ξαναμαζευτούν πολύ σύντομα για να αποφασίσουν τα επόμενα βήματα.
Μόλις υπάρξει συμφωνία επί της αρχής, η Ελλάδα θα λάβει σχεδόν άμεσα 3,3 δισ. ευρώ από τα κέρδη των κεντρικών τραπεζών από τις αγορές ομολόγων – χρήματα, τα οποία είχαν μπει στην άκρη στο δεύτερο μνημόνιο και στη συνέχεια αποσύρθηκαν επειδή έληξε το μνημόνιο στις 30 Ιουνίου.
Σενάριο 2ο: Η Ελλάδα ψηφίζει «Όχι»
Αν οι ψηφοφόροι ακολουθήσουν την παρότρυνση του Αλέξη Τσίπρα και απορρίψουν τους όρους της διάσωσης, η Ελλάδα δε θα φύγει από το ευρώ μέσα σε μία νύχτα. Το αντίθετο, η χώρα θα βρεθεί τις επόμενες τρεις με τέσσερις εβδομάδες αντιμέτωπη με έντονες πιέσεις να τυπώσει χρήμα.
Αυτό θα συμβεί επειδή οι ελληνικές τράπεζες είναι πολύ πιθανό να μην μπορούν άμεσα να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για ενέχυρα ώστε να διατηρηθεί ο ELA, ο μηχανισμός έκτακτης ρευστότητας της ΕΚΤ, και η ελληνική κυβέρνηση δε θα έχει χρήματα για να πληρώσει τους λογαριασμούς, τους υπαλλήλους και τους συνταξιούχους. Σε αυτό το σημείο λοιπόν, η Ελλάδα θα αποφασίσει από μόνη της να αποχωρήσει από την ευρωζώνη.
Η ΕΚΤ θα σταματήσει να στηρίζει τις τράπεζες άμεσα;
Το Bloomberg συνεχίζει τονίζοντας ότι δεν είναι απαραίτητο να σταματήσει η ΕΚΤ τη στήριξη των ελληνικών τραπεζών. Οι επόπτες θα αποφασίσουν πώς θα εκτιμήσουν τα περιουσιακά στοιχεία των ελληνικών τραπεζών, αυτά δηλαδή που γράφονται στους ισολογισμούς τους.
Εν τω μεταξύ, η ΕΚΤ θα αποφανθεί τι θα κάνει με τα ενέχυρα των τραπεζών για να παρέχει έκτακτη ρευστότητα.
Σε αυτό το σημείο θα ζητηθούν από τις τράπεζες νέα ενέχυρα, με αποτέλεσμα να κριθούν αφερέγγυες και η ελληνική κυβέρνηση να μην έχει χρήματα να τις στηρίξει.
Η Ελλάδα θα δυσκολευτεί επίσης να πληρώνει λογαριασμούς και, φυσικά, να αναχρηματοδοτεί το χρέος. Τα πράγματα θα χτυπήσουν κόκκινο στις 20 Ιουλίου -αν δεν έχουν χτυπήσει μέχρι τότε- όταν η Ελλάδα πρέπει να αποπληρώσει ομόλογο της ΕΚΤ ύψους 3,5 δισ. ευρώ.
Πώς θα αντιδράσουν οι δικηγόροι;
Μόλις η Ελλάδα τυπώσει το δικό της νόμισμα, τότε θα ξεκινήσουν και οι νομικές διαδικασίες. Όλα τα συμβόλαια που έχουν υπογραφεί σε ευρώ θα τεθούν υπό αμφισβήτηση. Θα απαιτηθεί κάποιου είδους νομική διαδικασία για να βγει η Ελλάδα από το ευρώ ή να ανασταλεί η συμμετοχή της.
Μάλιστα, οι υπουργοί Οικονομικών της ευρωζώνης σκέφτονται αν θα μπορούσε το άρθρο 352 να χρησιμοποιηθεί ως βάση για κάτι τέτοιο. Το άρθρο προβλέπει την υιοθέτηση μέτρων έκτακτης ανάγκης, τα οποία μπορούν να υιοθετηθούν με ομοφωνία και σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Τι θα γίνει όταν επιστρέψει η δραχμή;
Το όποιο νέο νόμισμα θα ξεκινούσε με σημαντική υποτίμηση σε σχέση με το ευρώ. Αναλυτές θεωρούν ότι η υποτίμηση σε πρώτη φάση θα κυμαινόταν μεταξύ 30% με 40%, με αποτέλεσμα να μειωθεί δραματικά η αγοραστική δύναμη των Ελλήνων.
Μετά, η αξία του νομίσματος θα συνεχίσει να βυθίζεται και οι τιμές να αυξάνονται, με αποτέλεσμα να αυξηθεί δραματικά ο πληθωρισμός. Αν η Ελλάδα είναι τυχερή, η ισορροπία ενδεχομένως θα έρθει σε λίγους μήνες, κυρίως χάρη στις αποταμιεύσεις των Ελλήνων στο εξωτερικό και τον τουρισμό.
Είναι εξίσου πιθανό όμως η οικονομία να βρεθεί σε ελεύθερη πτώση και τότε θα χρειαστεί μία ακόμη διεθνή διάσωση, όταν τα πράγματα θα χειροτερέψουν πάρα πολύ.