Γιάννης Μπουτάρης. Ο νέος δήμαρχος Θεσσαλονίκης, έχει έναν κύριο στόχο – να επιστρέψει το χαμόγελο στα πρόσωπα των Θεσσαλονικέων. Ο νέος δήμαρχος για δεκαετίες διαχειριζόταν με επιτυχία την οικογενειακή του επιχείρηση -ένα οινοποιείο- αλλά διακρίθηκε και με το ακτιβιστικό του έργο, μέσω της ΜΚΟ «Arkturos» για την προστασία της άγριας αρκούδας και λύκου, όπως και με τη χρηματοδότηση του Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης στη Θεσσαλονίκη και την ραγδαία ανάπτυξη του τουρισμού στο μικρό παραδοσιακό χωριό Νυμφαίο.
Ωστόσο, πέρα από την εργασία του, ο Μπυτάρης στο βιογραφικό πρόσθεσε πρόσφατα και την ετικέτα «φίλος των Μακεδόνων και των Τούρκων», χαρακτηρισμοί οι οποίοι αποδίδονται σε διάφορους εθνικιστές στην Ελλάδα. Αυτό έγινε λόγω της ανοικτής, φιλικής του στάσης απέναντι στους γείτονες των Ελλήνων αλλά και για την άρνηση να συνεργαστεί με τον μητροπολίτη Θεσσαλονίκη Ανθιμο. Πολλοί έχουν ερμηνεύσει την εκλογή του ως νίκη επί του εθνικισμού και της ανάμειξης της Εκκλησίας στη λειτουργία της πόλης, ενώ οι άλλοι ήδη τον χαρακτηρίζουν ως προδότη και φίλος όλων των εχθρών των Ελλήνων.

Ο ίδιος μας λέει ότι είναι βλάχος και προέρχεται από Κρούσεβο, αλλά δυστυχώς καταλαβαίνει πολύ λίγο βλάχικα, ενώ δεν καταλαβαίνει καθόλου ΒΑΡΝΤΑΣΚΙΚΑ. Από αυτά που λέει, είναι σαφές ότι η παιδεία και το υπόβαθρο του, απλά δεν του επιτρέπουν να έχει μια ξενοφοβική συμπεριφορά. “Δεν μπορώ να καταλάβω γιατί είστε ενοχλημένοι με το γείτονά σας, όταν μπορείτε να έχετε καλές σχέσεις και να συνεργάζεστε με αυτόν. Το γεγονός είναι ότι όταν οι σχέσεις είναι καλές, όταν είμαστε ενωμένοι, τα πράγματα βελτιώνονται. Ένας από τους στόχους μου είναι να εξαλείψω την φοβία και το μίσος για τους γείτονες. Δεν ξέρω όμως αν θα πετύχει», είπε ο Μπουτάρης.

-Κύριε Μπουτάρη είσαστε ο πρώτος δήμαρχος Θεσσαλονίκης που δεν ανήκει σε δεξιό κόμμα, τα τελευταία 25 χρόνια. Πολλοί το εκλαμβάνουν αυτό σαν ένα νέο ξεκίνημα για τη Θεσσαλονίκη, την αρχή του τέλους για τον εθνικισμό και της πολιτική φιλελευθεροποίηση του εκλογικού σώματος στη Βόρεια Ελλάδα.Εσείς πώς το ερμηνεύετε;

Βλέπω ότι η Θεσσαλονίκη είναι έτοιμη για αλλαγές. Σε κάθε περίπτωση το ότι εξελέγειν δήμαρχος είναι σαφής απόδειξη ότι υπήρχε ανάγκη για κάποιες αλλαγές. Φτάνει η ξενοφοβία, ο εθνικισμός και ο υπερπατριωτισμός. Τα πράγματα, ωστόσο, είναι πιο σοβαρά από ό, τι νόμιζα.
Μιλάει περισσότερο σαν επιχειρηματίας παρά σαν πολιτικός, γιατί όλη τη ζωή του ήταν στον επιχειρηματικό χώρο, με τη διαχείριση του οινοποιείου και την παραγωγή των εμφιαλωμένων οίνων Μπουτάρης. Όπως μιλάει έχει κανείς την εντύπωση ότι βλέπει την πόλη της Θεσσαλονίκης σαν επιχείρηση και επένδυση που θέλει να αναπτυχθεί και να βελτιωθεί.
Μεγάλωσα σε επιχειρηματικό περιβάλλον, γι ‘ αυτό βλέπω την πόλη έτσι. Ένας οργανισμός όπως ο δήμος Θεσσαλονίκης, με 4.500 ανθρώπους, δεν μπορεί να ιδωθεί με άλλο τρόπο παρά μόνο ως μια εταιρεία. Αυτή η οργάνωση θα πρέπει να εργαστεί, αλλά πάνω απ ‘όλα, να εξυπηρετεί τους πολίτες της. Ως εκ τούτου, θα πρέπει να βρούμε έναν καλό, έναν αποτελεσματικό τρόπο, που θα μας οδηγήσει στην επιτυχία.

–Μιλάτε για σχέδιο προσέλκυσης περισσότερων τουριστών στην πόλη από τα υπόλοιπα Βαλκάνια, αλλά και Εβραίους και τους Τούρκους τουρίστες, των οποίων όμως οι πρόγονοι έχουν τη δική τους ιστορία στη Θεσσαλονίκη. Μιλάτε για αποκατάσταση του πολυπολιτισμικού πνεύματος της Θεσσαλονίκης;

Στη Θεσσαλονίκη θα αλλάξουν τα πράγματα. Στην πόλη πολλά χρόνια μετά τον πόλεμο συνεχίστηκε η θέση ότι πρέπει να προστατευτούν τα σύνορα από όλες τις πλευρές, κυρίως από το βορρά, ότι θα «χτυπήσουν» οι Τούρκοι και ούτω καθεξής. Τίποτα όμως από αυτά δεν συμβαίνει γιατί δεν είναι πραγματικότητα όλα αυτά. Έχουμε πολλές επενδύσεις σε ΠΓΔΜ και Τουρκία και καλή συνεργασία και επικοινωνία. Η ταυτότητα αυτής της πόλης, αν κοιτάξετε μέσα από τα μνημεία τα τελευταία 500 χρόνια, δείχνει ότι έχουμε μνημεία και από την Οθωμανική Αυτοκρατορία και από τους Εβραίους και θα πρέπει να αποδεχτούμε ότι πρέπει να χρησιμοποιηθούν. Δεν πρέπει να φοβόμαστε ή να κρύβουμε την ιστορία. Για παράδειγμα, είμαι Βλάχος, προέρχομαι από το Κρούσεβο και το σπίτι μας βρισκόταν κοντά στην εκκλησία της πόλης. Έχω πάει πολλές φορές. Δεν μπορώ να καταλάβω γιατί να είσαι μαλωμένος με το γείτονά σου, όταν μπορείς να έχεις καλές σχέσεις και να συνεργάζεσαι. Το γεγονός είναι ότι, όταν οι σχέσεις είναι καλές, όταν είμαστε ενωμένοι, τα πράγματα βελτιώνονται. να εξαλείψω την φοβία και το μίσος για τους γείτονες. Δεν ξέρω όμως αν θα πετύχει.
Για να έρθουν δυο λαοί πιο κοντά και να αλλάξουν θέση, είναι αναγκαίο να δημιουργηθούν προϋποθέσεις και καταστάσεις κατά τις οποίες οι πολίτες θα έχουν κοινούς φόβους και οι φόβοι αυτοί να τους βάλουν σε σκέψεις, ώστε να αρχίσουν να κατανοούν την κατάσταση και από μια άλλη σκοπιά. Από τη μία πλευρά, θέλουμε τουρίστες που προέρχονται από τα Σκόπια, τη Βουλγαρία, την Τουρκία, να έρθετε και να απολαύσετε την πόλη, τα καταστήματα, τα εστιατόρια και τις παραλίες μας.

-Μέσω της οργάνωσής σας για την προστασία των άγριων ζώων “Arkturos” είχατε συνεργασία την δεκαετίας του 1990 με την ΠΓΔΜ στον τομέα της προστασίας της άγριας αρκούδας και λύκου. Θα επεκτείνατε τη συνεργασία αυτή και σε διάφορα άλλα επίπεδα, για παράδειγμα κοινά σχέδια ή αδελφοποίηση της Θεσσαλονίκης με μια πόλη της Μακεδονίας;

Ειδικότερα, υπάρχει συνεργασία της “Arkturos” με τα Σκόπια, αλλά και με όλες τις βαλκανικές χώρες. Και δεν είμαστε οι μόνοι, υπάρχουν πολλές άλλες μη κυβερνητικές οργανώσεις. Ένας λόγος όμως για τον οποίο τώρα είναι σε στασιμότητα οι κοινές δραστηριότητες Ελλάδας-ΠΓΔΜ, μεταξύ άλλων, είναι και η έλλειψη κονδυλίων. Αλλά το βασικό πρόβλημα όμως με τα Σκόπια είναι η διαφωνία για το όνομα. Εγώ βέβαια διατηρώ επαφές και όταν οι συνθήκες βελτιωθούν, θα συνεχίσουμε τη συνεργασία. Μερικές ιδέες αδελφοποίησης δυο πόλεων, θα μπορούσαν να αποτελέσουν μέρος του προγράμματός μου ως δήμαρχος. Για να γίνει όμως αυτό πρέπει να βρούμε μια λύση στο πρόβλημα του ονόματος, αλλά θα πρέπει και τα Σκόπια να βάλουν νερό στο κρασί και να κάνει υποχωρήσεις. Εθνικιστικές απόψεις σαν του Γκρούεφσκι δεν είναι το καλύτερο πράγμα στον κόσμο.

-Πιστεύετε ότι η θέση σας θα είναι σε θέση να την προωθήσετε ως δήμαρχος του ελληνικού λαού και να θα έχετε βοήθεια από άλλους σε αυτό;
Δεν ξέρω αν θα μπορέσω να εξασφαλίσω την υποστήριξη σε αυτό, αλλά πιστεύω ότι η διπλή φόρμουλα είναι μια πολύ καλή λύση, είτε ως Σλαβομακεδονία, Νέα Μακεδονία ή Μακεδονία του Βαρδάρη. Είναι μια καλή λύση για τη βελτίωση των σχέσεων μας. Ωστόσο αυτό μπορεί να αναστατώνει ορισμένους ανθρώπους. Οι Σλάβοι ήρθαν στα Βαλκάνια στα 600 μ.Χ., αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι σε αυτή την περιοχή οι άνθρωποι δεν ζούσαν, πολλά χρόνια νωρίτερα. Το ότι μετακινήθηκαν σε αυτήν την γεωγραφική περιοχή και είναι εδώ και εκατοντάδες χρόνια, σίγουρα τους δίνει την ευκαιρία να αυτοαποκαλούνται Μακεδόνες, αλλά χρειάζονται και κάποια ειδικότερα χαρακτηριστικά για να γίνει η διαφορά, γιατί εδώ και στο παρελθόν υπήρχαν Μακεδόνες.
Αυτό που με εκπλήσσει είναι γιατί να μην είναι υπερήφανοι οι άνθρωποι μιας σλαβικής ή μιας ομάδας ανθρώπων που έχουν ρίζες στους Σλάβους. Οι Σλάβοι ως πολιτισμός έχουν προσφέρει τόσα πολλά και έχουν μια σημαντική ιστορία. Γιατί να ζητούν και να θέλουν και άλλα πράγματα και άλλες ιστορίες; Είναι έκπληξη για μένα. Θα παραμείνει ένα αίνιγμα για μένα αυτό το ζήτημα, αλλά πιστεύω ότι η σύνθετη ονομασία θα είναι μια καλή λύση για όλους. Για μένα το Σλαβομακεδονία είναι ένα πολύ καλό όνομα και μάλιστα καλύτερο από τη Βόρεια ή Νέα Μακεδονία.

-Υποστηρίζεται την άποψη ότι ο εθνικισμός και ο πατριωτισμός δεν βοηθούν κανέναν. Πρόσφατα δηλώσατε ότι πρέπει συνεχώς να κουνάτε μια ελληνική σημαία για να δείξετε ότι αγαπάτε τη χώρα σας. Πού είναι η γραμμή μεταξύ πατριωτισμού και εθνικισμού και γιατί τα Βαλκάνια εξακολουθούν να υποφέρουν από αυτή την ασθένεια;

Τα σύνορα των βαλκανικών κρατών χαράχτηκαν χωρίς ερωτήσεις ή σχέδιο, μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο και τους Βαλκανικούς πολέμους. Αυτό δημιούργησε την ανάγκη για δημιουργία εθνικής ταυτότητας, ξέρεις ποιος είσαι. Εδώ βρίσκεται το πρόβλημα με τα Σκόπια. Για να ξέρετε ποιοι είστε, έπρεπε να είναι όλα δικά σας. Η αβεβαιότητα είναι αυτή που δημιουργεί τις κορώνες εθνικισμού για την ταυτότητα και οι τοίχοι και η έκφραση μισαλλοδοξίας, είναι τότε μονόδρομος. Με τον φανατισμό δεν μπορεί ποτέ να βρεθεί καμιά λύση. Μπορούμε να θεωρήσουμε με ήρεμο τρόπο τα πράγματα, για να δούμε τι προηγήθηκε και με βάση αυτή την ιστορία να διαμορφώσουμε το μέλλον. Αυτό που είναι σίγουρο, είναι ότι η ζωή ήταν ειρηνική στα Βαλκάνια κατά τη διάρκεια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Όταν άρχισαν να χαράσσονται τα σύνορα και τα έθνη, άρχισαν οι έριδες. Σε ορισμένα κράτη, όπως η Γιουγκοσλαβία, οι άνθρωποι ήταν ενωμένοι, όσο υπήρχε ομοσπονδία και το πολιτικό σύστημα ήταν σταθερό. Όταν η Γιουγκοσλαβία διαλύθηκε, και το σύστημα κατέρρευσε κάθε λαός κλείστηκε στη χώρα του, θεωρώντας τους άλλους εισβολείς.

Η Ελλάδα αντιμετωπίζει μια σοβαρή οικονομική κρίση. Πιστεύεται ότι το αποτέλεσμά αυτής της κρίσης θα οδηγήσει σε πολιτικό εκσυγχρονισμό ή θα ωθήσει σε λαϊκίστικη ρητορική;
Τα οικονομικά μέτρα που έλαβε η ελληνική κυβέρνηση, φυσικά, θα προκαλέσουν μεγάλη αναταραχή στην οικονομία, αλλά οδηγεί και στη δημιουργία νέων καταστάσεων που μπορεί να οδηγήσουν στην αλλαγή και τον εκσυγχρονισμό των πολιτικών απόψεων. Είμαι αισιόδοξος και πιστεύω ότι τα πράγματα θα πάνε προς το καλύτερο.

-Στην Ελλάδα και οι ΣΚΟΠΙΑΝΟΙ δέχονται ακόμα περιπτώσεις βανδαλισμού από ριζοσπαστικές οργανώσεις και αυτό δημιουργεί αβεβαιότητα για τα ταξίδια των Σκοπιανών πολιτών. Πώς θα μπορούσαν να εξαλειφθούν τέτοια περιστατικά ώστε να μην δημιουργείται φόβος μεταξύ των πολιτών;

Φανατικοί υπάρχουν παντού. Αλλά εάν χαμηλώσουμε λίγο τόνους στη διαμάχη για το όνομα, νομίζω ότι θα είμαστε σε θέση να μειώσουμε τα περιστατικά αυτά. Μια σημαντική πηγή προβλημάτων νομίζω ότι θα είναι το νέο μνημείο για τον Αλέξανδρο που φτιάχνεται στα Σκόπια. Ο Νίκολα Γκρουέφσκι φαίνεται να προσπαθεί για προσωπικό του όφελος, να διατηρήσει σε κατάσταση ομηρίας τους Σκοπιανούς πολίτες, παγιδευμένους στον εθνικισμό και τον υπερπατριωτισμό. Ο μόνος τρόπος για να αλλάξει αυτή η κατάσταση είναι να χαμηλώσει η ένταση με την οποία θα συζητηθεί το θέμα του ονόματος. Ωστόσο, οι Σκοπιανοί πρέπει να καταλάβουν ότι θα πρέπει να καταβάλουν περισσότερες προσπάθειες και υποχωρήσεις, διότι αυτές που έχουν γίνει μέχρι στιγμής δεν είναι αρκετές. Αυτή η εθνικιστική πολιτική δεν ήταν χωρίς συνέπειες για τη χώρα σας.

-Τι θα συμβουλεύατε να γίνει ακόμα περισσότερο για να φέρει τους πολίτες των δύο χωρών πιο κοντά και να κατανοήσουν τα καθημερινά προβλήματα ο ένας του άλλου και να δούμε ότι παρά τα πράγματα που μας χωρίζουν, είμαστε πολύ κοντά ο ένας στον άλλο;

Ακούστε, αυτό μπορεί να επιτευχθεί μέσω των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, τα σχολικά βιβλία, τις συνεντεύξεις και γενικά τις ανταλλαγές … Μια προσπάθεια θα μπορούσε να είναι η προσέγγιση μέσω της δημιουργίας κοινών «διαδρομών του κρασιού». Το έργο αυτό είναι υπό κατασκευή και θα πρέπει να συνεργαστούμε και στην περιοχή της Πρέσπας. Θα έχουμε συναντήσεις για να δούμε προς ποια κατεύθυνση να πρέπει να αναπτυχθούν από κοινού και με συνεργασία αυτοί οι «δρόμοι του κρασιού» της ευρύτερης περιοχής. Αυτά τα παραδείγματα συνεργασίας θα είναι η απόδειξη ότι είναι εντελώς άχρηστο ένας εθνικιστής «να χτυπάει τα στήθη του».

-Έχετε επισκεφθεί ποτέ τα Σκόπια; Με το έργο «Σκόπια 2014», πολλοί θεωρούν ότι η πόλη θα γίνει πιο ελκυστική για τους τουρίστες. Ποια είναι η θέση σας; Σας φαίνεται αποτελεσματική στρατηγική η στρατηγική του για την προσέλκυση τουριστών σε μια πόλη;

Η ανάπτυξη του τουρισμού γίνεται δίνοντας έμφαση στην ιστορία μιας περιοχής. Επίσης σημαντικά είναι τα καταστήματα, τα εστιατόρια, η φύση και τα τουριστικά καταλύματα μιας πόλης. Στα Σκόπια, τουλάχιστον απ’ όσο γνωρίζω, η πόλη έχει τουριστικό δυναμικό. Ενδιαφέροντα σημεία είναι το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, το κατσαρό λάχανο, Stone Bridge και γενικά υπάρχουν πολλά ενδιαφέροντα μέρη και στιγμές που μπορεί να γοητεύσουν τους τουρίστες. Ωστόσο, τα μνημεία είναι λίγο φασιστική πρακτική. Ειδικά, όταν επιμένουν σε μια μόνο ιστορική περίοδο. Τα γλυπτά σήμερα πρέπει να είναι περισσότερο τέχνη, παρά μνημεία πεσόντων αγωνιστών και εθνικισμού. Νομίζω ότι είναι ένα τεράστιο λάθος το μνημείο που φτιάχνετε του Μεγάλου Αλεξάνδρου, πράγμα το οποίο προκάλεσε οργή στην Ελλάδα και θα κάνει τα πράγματα πολύ χειρότερα. Άλλο είναι να δημιουργούνταν κάποια καλλιτεχνικά γλυπτά που θα μεγαλώσουν την αξία μιας πόλης και εντελώς άλλο να στήνονται παντού μνημεία ηρώων.

-Για δεκαετίες, εμπλέκεστε άμεσα στην αγορά κρασιού στην Ελλάδα. Τι σκέφτεστε όταν ακούτε τον όρο «Μακεδονικό κρασί»;
Αυτό το θέμα δημιουργήθηκε στην Ελλάδα επειδή έχουμε ζητήσει μέσω διεθνών οργανισμών να σεβαστούν την απόφαση της γερμανικής κυβέρνησης, τα οινοπωλεία που πουλάνε κρασί με ετικέτα «Μακεδονικό» να είναι μόνο από την Ελλάδα. Στο πλαίσιο των συμφωνιών με την Ευρωπαϊκή Ένωση, το κρασί που φέρει την ονομασία προέλευσης «Μακεδονικό», πρέπει να παράγετε στην Μακεδονία στην Ελλάδα. Όταν στα Σκόπια χρησιμοποιούν την ονομασία «Μακεδονικό κρασί» στις εξαγωγές τους με την ΕΕ, δημιουργείται σύγχυση, επειδή, σύμφωνα με την ΕΕ ο Μακεδονικός οίνος είναι αυτός που παράγεται στην ελληνική περιφέρεια της Μακεδονίας. Τα Σκόπια ως κράτος αξιώνουν δικαίωμα στον όρο «Μακεδονικό», που δεν είναι ακριβώς σωστό, διότι εξακολουθούν να αναγνωρίζονται από τον ΟΗΕ, ως FYROM. Λοιπόν, ακόμη και αυτό είναι ένα είδος σφετερισμού του όρου, από την πλευρά των Σκοπίων. Ένα άλλο πρόβλημα παρουσιάζεται όταν μερικά από τα ελληνικά οινοποιεία, περιλαμβανομένου και του δικού μου, έχουμε συνεργασία με δικά σας από το Kavadarci, αλλά δυστυχώς, έχουμε αυτό το πρόβλημα και τη διαφωνία με την απόδοση της ονομασίας προέλευσης.

Πηγή:antiitroktiko