Η πρόσβαση στις βασικές υπηρεσίες υγείας διατηρήθηκε στην πλειονότητα των ευρωπαϊκών χωρών, παρά τη μείωση των δαπανών για τα συστήματα υγείας εξαιτίας της οικονομικής κρίσης, επισημαίνει σε έκθεσή του ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ).

Στο πανόραμά του για την υγεία στην Ευρώπη το 2014, ο ΟΟΣΑ μελέτησε δεδομένα για τις 28 χώρες μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης για να αποτιμήσει την ποιότητα της πρόσβασης σε ιατρικές φροντίδες τόσο σε ό,τι αφορά οικονομικά κριτήρια (πληρωμές, καλύψεις), όσο και σε ό,τι αφορά γεωγραφικά κριτήρια (απόσταση ανάμεσα σε νοσοκομεία ή γιατρούς και ασθενείς), καθώς επίσης και τους χρόνους αναμονής.

Κατά μέσον όρο, στις χώρες μέλη της ΕΕ καταγράφηκε ετήσια μείωση 0,6% των δαπανών για την υγεία το διάστημα από το 2009 ως το 2012, έπειτα από μια σειρά ετών (από το 2000 ως το 2009) που καταγραφόταν ετήσια άνοδος των δαπανών η οποία ανερχόταν σε 4,7% κατά μέσον όσο.

Οι δημοσιονομικές περικοπές, οι μειώσεις μισθών και προσωπικού ή ακόμη η μείωση των επιστροφών των δαπανών υγείας στους ασφαλισμένους, στοιχεία τα οποία συνδέονται με την οικονομική κρίση, εξηγούν τις περικοπές, οι οποίες επηρεάζουν διαφορετικά κάθε χώρα.

Για παράδειγμα η αύξηση των δαπανών υγείας επιβραδύνθηκε στη Γερμανία, με μια μέση ετήσια αύξηση 1,8% από το 2009 ως το 2012, έναντι 2,1% από το 2000 ως το 2009.

Στη Γαλλία, όπου οι δαπάνες υγείας κατά κεφαλή ανέρχονται σε €3.220 έναντι €2.193 κατά μέσο όρο στα 28 κράτη μέλη της ΕΕ, η αύξηση ήταν 0,8% σε ετήσια βάση από το 2009 ως το 2012 (έναντι +2% την περίοδο από το 2000 ως το 2009).

Αντιθέτως, οι δαπάνες υγείας μειώθηκαν ταχύτατα στην Ελλάδα, με κατά μέσον όρο ετήσια πτώση 9% από το 2009 ως το 2012, έπειτα από μια αύξηση που ανερχόταν κατά μέσο όρο σε 5,4% την προηγούμενη περίοδο. Αντίστοιχες ήταν οι τάσεις στην Ιρλανδία (-3,7% έναντι +6,3%), στην Πορτογαλία (-3,3% έναντι +2,2%) ή στην Ισπανία (-1,9% έναντι +4%).

Μολαταύτα, στην πλειονότητα των ευρωπαϊκών χωρών, συνεχίζει να υπάρχει ένα σύστημα καθολικής κάλυψης, ή σχεδόν καθολικής, το οποίο έχει επιτρέψει να διατηρηθεί η πρόσβαση σε βασικές φροντίδες (αγαθά, υπηρεσίες) υγείας, διαβεβαιώνει ο ΟΟΣΑ.

Στην Πορτογαλία, οι ασφαλιστικές καλύψεις στον τομέα υγείας μειώθηκαν για την πλειονότητα του πληθυσμού (πράγμα που σημαίνει ότι η συμμετοχή των ασφαλισμένων αυξήθηκε), αλλά ο αριθμός των ασθενών που εξαιρούνται από τις δαπάνες έχει αυξηθεί, σημειώνει ο ΟΟΣΑ.

Μια ακόμη εξαίρεση είναι η Ελλάδα. Ο πληθυσμός που έχει κάλυψη υγείας, έχει μειωθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια, ειδικά μεταξύ των μακροχρόνια ανέργων, αναφέρει ο ΟΟΣΑ, πάντως οι ανασφάλιστοι καλύπτονται σε ό,τι αφορά τις συνταγές φαρμάκων και τα επείγοντα περιστατικά από τον Ιούνιο του 2014.

«Δεν έχει έλθει η καταστροφή, αλλά πρέπει να ελαχιστοποιήσουμε τις συνέπειες που έχει η κρίση σε ορισμένες ομάδες του πληθυσμού, ιδίως τους πιο φτωχούς και τους παράτυπους μετανάστες, που βρίσκονταν ήδη στο περιθώριο ακόμη και σε πιο φυσιολογικούς καιρούς», επισήμανε ο Γκαετάν Λαφορτίν, ένας οικονομολόγος στη διεύθυνση υγείας του ΟΟΣΑ.

Εξάλλου, τα προβλήματα που προκαλεί σε ό,τι αφορά την πρόσβαση στο σύστημα υγείας η γεωγραφική απόσταση και ο χρόνος αναμονής για διάφορες ειδικότητες γιατρών, παρότι δεν είναι καινούργια, επιδεινώθηκαν από την κρίση, υπογράμμισε ο ίδιος οικονομολόγος.