Οι αντισυλληπτικές μέθοδοι που βρίσκονται στη διάθεσή μας σήμερα είναι πολλές και αποτελεσματικές. Όμως οι Ελληνίδες επιμένουμε να καταλήγουμε στην ύστατη επιλογή: τη διακοπή εγκυμοσύνης.

Σύμφωνα με τους ειδικούς, οι διακοπές εγκυμοσύνης που γίνονται στη χώρα μας είναι περίπου όσοι και οι τοκετοί, γεγονός που μας καθιστά μια από τις χώρες με τις περισσότερες εκτρώσεις στην Ε.Ε. Αφού καταλάβουμε ότι η διακοπή της εγκυμοσύνης δεν αποτελεί αντισυλληπτική μέθοδο και πειστούμε ότι –αν δεν επιθυμούμε μια εγκυμοσύνη– η αντισύλληψη πρέπει να μας γίνει τρόπος ζωής, δεν θα δυσκολευτούμε να βρούμε τη μέθοδο που μας ταιριάζει. Το περιοδικό «Forma» προτείνει τις εξής μεθόδους:

Μη ορμονικές μέθοδοι

Μέθοδος του ρυθμού

Με αυτή τη μέθοδο εντοπίζονται οι γόνιμες μέρες του κύκλου κατά τις οποίες αποκλείεται το ελεύθερο σεξ. Σε έναν κύκλο 28 ημερών επικίνδυνο θεωρείται το δεύτερο δεκαήμερο. Η μέθοδος αυτή δεν θεωρείται ιδιαίτερα ασφαλής, καθώς το μέτρημα των ημερών μπορεί να μην γίνει σωστά.
Ιδανικό για γυναίκες:
• Που έχουν τακτικό κύκλο για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο από έξι μήνες.
• Που έχουν περίοδο τουλάχιστον για δύο χρόνια από την έναρξή της (για να γνωρίζουν τον κύκλο τους και αν είναι σταθερός).
• Που έχουν σταθερή σχέση, καθώς τα ζευγάρια με μόνιμη σχέση είναι συνήθως πιο προσεκτικά.

Ανδρικό προφυλακτικό
Εμποδίζει το σπέρμα να φτάσει στον κόλπο της γυναίκας, ενώ παράλληλα προστατεύει και από τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα. Σε αρκετές χώρες του εξωτερικού κυκλοφορεί και γυναικείο προφυλακτικό. Είχε κυκλοφορήσει και στην Ελλάδα, αλλά χωρίς επιτυχία, αφού θεωρήθηκε δύσκολο και ενοχλητικό. Η επιστροφή στη γονιμότητα γίνεται αμέσως μετά τη διακοπή της μεθόδου.
Ιδανικό για γυναίκες:
• Που δεν έχουν σταθερό σύντροφο.
• Που δεν θέλουν ή δεν μπορούν να πάρουν ορμόνες.

Ορμονικές μέθοδοι
Αντισυλληπτικό χάπι
Πρόκειται για το συνδυασμό δύο ορμονών (οιστρογόνο και προγεστογόνο). Λαμβάνεται από το στόμα για 21 συνεχόμενες ημέρες μηνιαίως και αναστέλλει την ωορρηξία. Ακόμα όμως και αν υπάρξει ωορρηξία, κινητοποιούνται μηχανισμοί που εμποδίζουν μια πιθανή εγκυμοσύνη. Η γονιμότητα επιστρέφει στον αμέσως επόμενο κύκλο από τη στιγμή που διακόπτεται η λήψη του.
Ιδανικό για γυναίκες:
• Κάτω των 35 ετών.
• Που δεν έχουν σταθερό κύκλο.
• Που δεν καπνίζουν.
• Που δεν είναι υπέρβαρες.
• Που δεν έχουν ιστορικό καρδιοπαθειών ή θρόμβωσης.
• Με έντονο πόνο ή πολύ αίμα κατά τη διάρκεια της περιόδου.

Κολπικός δακτύλιος
Έχει διάμετρο 5 εκ. και εφαρμόζεται ενδοκολπικά από την ίδια τη γυναίκα. Απελευθερώνει ορμόνες παρόμοιες με το αντισυλληπτικό χάπι, οι οποίες αναστέλλουν την ωορρηξία. Παραμένει στον κόλπο για 21 ημέρες, αφαιρείται από τη γυναίκα για μία εβδομάδα και κατόπιν τοποθετείται καινούργιος.
Η γονιμότητα επιστρέφει στον αμέσως επόμενο κύκλο από τη στιγμή της διακοπής της μεθόδου.
Ιδανικό για γυναίκες:
• Που ξεχνούν ή δεν θέλουν να παίρνουν φάρμακα καθημερινά.
• Με απρογραμμάτιστο τρόπο ζωής.

Ενδομήτριες μέθοδοι
Ενδομητρικό σπείραμα ή σπιράλ
Είναι κατασκευασμένο από πλαστικό και περιέχει ένα χάλκινο σύρμα. Τοποθετείται στη μήτρα από γυναικολόγο στο τέλος της εμμήνου ρύσης και προσφέρει αντισυλληπτική προστασία για 3 ή 5 χρόνια, ανάλογα με την περιεκτικότητά του σε χαλκό. Προκαλεί την απελευθέρωση ορισμένων ουσιών (προσταγλανδίνες) και λευκών αιμοσφαιρίων στη μήτρα, που είναι τοξικές για τα σπερματοζωάρια και τα ωάρια, ενώ και ο χαλκός που περιέχει είναι τοξικός για τα σπερματοζωάρια. Παράλληλα, θεωρείται ότι και η φλεγμονική του δράση εμποδίζει την εμφύτευση του εμβρύου. Αμέσως μετά την αφαίρεσή του μπορεί να επιτευχθεί εγκυμοσύνη.
Ιδανικό για γυναίκες:
• Που θέλουν να αποφύγουν τη σύλληψη με ασφάλεια και για μακρύ χρονικό διάστημα.
• Που είναι σε μόνιμη και μονογαμική σχέση.
• Που έχουν ήδη τεκνοποιήσει (το σπιράλ μπορεί να χρησιμοποιηθεί και από γυναίκες που δεν έχουν τεκνοποιήσει, εφόσον όμως όπως αναφέρθηκε είναι σε μόνιμη μονογαμική σχέση).
• Που δεν έχουν ιστορικό φλεγμονώδους νόσου της πυέλου, εξωμήτριας κύησης ή αιμορραγικών διαταραχών.
• Που δεν μπορούν να πάρουν ορμόνες, π.χ. με ιστορικό θρόμβωσης.
• Που θηλάζουν.

Ενδομήτριο σύστημα
Είναι ένα μικρό πλαστικό αντικείμενο σχήματος Τ που τοποθετείται μέσα στη μήτρα από τον γυναικολόγο στο τέλος της περιόδου και μπορεί να παραμείνει εκεί έως και 5 χρόνια. Η διαφορά με το κλασικό ενδομητρικό σπείραμα είναι ότι περιέχει μέσα σε ένα κύλινδρο μια ορμόνη, η οποία αποδεσμεύεται σταδιακά. Το ενδομήτριο σύστημα δυσκολεύει την άνοδο των σπερματοζωαρίων στον τράχηλο, εμποδίζει τη γονιμοποίηση του ωαρίου και σε κάποιες περιπτώσεις αναστέλλει την ωορρηξία. Μετά την αφαίρεσή του η γονιμότητα επανέρχεται σε σύντομο χρονικό διάστημα (2 μήνες).
Έχει τις ίδιες ενδείξεις με το ενδομητρικό σπείραμα, ενώ επιπλέον είναι ιδανικό για γυναίκες που έχουν πολύ αίμα ή πόνο κατά τη διάρκεια της περιόδου.

Οριστικές μέθοδοι
Στείρωση
Είναι μια απλή χειρουργική επέμβαση κατά την οποία οι σάλπιγγες καυτηριάζονται ώστε να μην μπορεί να γίνει γονιμοποίηση. Ωστόσο, υπάρχει πάντα μια μικρή πιθανότητα αυτόματης επανασύνδεσής τους.
Η παραγωγή των γυναικείων ορμονών, η σεξουαλική επιθυμία και ο κύκλος δεν επηρεάζονται. Σε περίπτωση που μια γυναίκα αλλάξει γνώμη, οι σάλπιγγες μπορούν να επανασυνδεθούν με μια δεύτερη επέμβαση, με ποσοστό 98% επανασύνδεσης και 65% κυήσεων. Επίσης, μπορεί να γίνει εξωσωματική γονιμοποίηση σε γυναίκες που δεν μπορούν ή δεν θέλουν να υποβληθούν εκ νέου σε εγχείρηση.
Ιδανικό για γυναίκες:
• Που έχουν ήδη τεκνοποιήσει.
• Που δεν θέλουν ή δεν επιτρέπεται να πάρουν ορμόνες.
• Που επιθυμούν μόνιμη στείρωση.

Αυτά που περιμένουμε
Υπάρχουν hi tech μέθοδοι αντισύλληψης, από τις οποίες κάποιες κυκλοφορούν ήδη στην Αμερική και σε ορισμένες χώρες της Ευρώπης ενώ κάποιες άλλες αναμένεται να κυκλοφορήσουν στο μέλλον.
• Χάπι τεσσάρων εποχών
Επιτρέπει την έμμηνο ρύση κάθε τρεις μήνες. Λαμβάνεται συνεχώς επί 94 μέρες και διακόπτεται για μία εβδομάδα.
• Ενέσιμο
Αντισυλληπτικό με οιστρογόνα και προγεστογόνα σε ένεση, η οποία γίνεται μία φορά το μήνα.
• Τσιρότο
Τοποθετείται στην κοιλιά, στον κορμό ή στους γλουτούς και εκλύει συνεχώς και σε χαμηλές ποσότητες οιστρογόνα και προγεστογόνα. Αντικαθίσταται μία φορά την εβδομάδα επί τρεις εβδομάδες.
• Τσίχλα
Αντισυλληπτικό χάπι που μασιέται. Έχει τις ίδιες ορμόνες και θεωρείται εξίσου αποτελεσματικό.
• Ανδρικό χάπι
Σχεδιάζεται να εκλύει τεστοστερόνη και προγεστογόνα ώστε να εμποδίζει την παραγωγή σπέρματος.

Επείγουσα αντισύλληψη
Είναι το φάρμακο που μπορεί να χρησιμοποιηθεί ύστερα από σεξουαλική επαφή χωρίς προφυλακτικό ή σε περίπτωση «ατυχήματος» κατά τις γόνιμες μέρες, προκειμένου να αποφευχθεί μια ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη. Λαμβάνεται ένα χάπι το συντομότερο δυνατό μετά την επικίνδυνη επαφή και ένα δεύτερο, το αργότερο εντός 72 ωρών, με σκοπό να σταματήσει την κύηση πριν από την έναρξή της. Το χάπι της επόμενης μέρας –όπως εναλλακτικά αποκαλείται– δεν είναι μέθοδος αντισύλληψης και, παρόλο που διατίθεται χωρίς ιατρική συνταγή, καλό είναι πριν το πάρετε να συμβουλευτείτε τον γυναικολόγο σας.

Μύθοι & αλήθειες
Μύθος: Δεν επιτυγχάνεται εγκυμοσύνη όταν ο παρτενέρ «τραβηχτεί» πριν εκσπερματίσει.
Αλήθεια: Μια ποσότητα υγρών που περιέχουν σπέρμα μπορεί να εκκριθεί πριν ακόμα ο άντρας μπει στη διαδικασία της κορύφωσης. Επιπλέον, μερικοί άντρες δεν καταφέρνουν να απομακρυνθούν εγκαίρως.

Μύθος: Το σεξ σε όρθια στάση ή με τη γυναίκα από πάνω αποτρέπει την εγκυμοσύνη, αφού σε αυτές τις στάσεις το σπέρμα απομακρύνεται από τον κόλπο της γυναίκας.
Αλήθεια: Οι στάσεις κατά τη διάρκεια του σεξ δεν έχουν καμία σχέση με τη γονιμοποίηση. Από τη στιγμή που ο άντρας θα εκσπερματίσει το σπέρμα συσσωρεύεται στον κόλπο και ξεκινάει φυσιολογικά την άνοδό του προς τη μήτρα.

Μύθος: Το πλύσιμο ή η ούρηση αμέσως μετά το σεξ μπορεί να εκμηδενίσουν τις πιθανότητες για εγκυμοσύνη.
Αλήθεια: Το πλύσιμο ή η ούρηση μετά το σεξ δεν πρόκειται να σταματήσουν το σπέρμα, το οποίο κατευθύνεται ήδη προς τη μήτρα.

Μύθος: Οι γυναίκες που θηλάζουν δεν μένουν έγκυες.
Αλήθεια: Αν και ο θηλασμός τείνει να αναβάλλει την ωορρηξία, αυτό δεν είναι πάντα σίγουρο, γι’ αυτό και θα πρέπει να χρησιμοποιείται μια μέθοδος αντισύλληψης που ενδείκνυται για θηλάζουσες.