Το ότι η ηλικία με τη σοφία είναι άρρηκτα συνδεδεμένες είναι κάτι που γνωρίζαμε εμπειρικά εδώ και χρόνια. Τώρα όμως επιβεβαιώθηκε και επιστημονικά από μια ομάδα ερευνητών που εξέτασαν τον εγκέφαλο νεαρών και ηλικιωμένων ατόμων στον τομογράφο.
Ανατρέποντας τη γενικώς παραδεδεγμένη θεωρία ότι ο εγκέφαλος «ατονεί» με την ηλικία η μελέτη που πραγματοποιήθηκε απέδειξε ότι ο εγκέφαλος των ηλικιωμένων όχι μόνο δεν είναι πιο «αργός» από αυτόν των νέων αλλά επί πλέον είναι και πιο «σοφός» επιτρέποντάς τους να αξιοποιούν καλύτερα τις δυνατότητές τους και να επιτυγχάνουν ανάλογες ή και καλύτερες επιδόσεις.
Η μελέτη, διενεργήθηκε από ερευνητές του ινστιτούτου γηριατρικής του πανεπιστημίου του Μόντρεαλ στον Καναδά ενώ για τα πειράματα είχαν επιλεγεί δυο ηλικιακές ομάδες. Η μια περιελάμβανε 24 άτομα ηλικίας 18 – 35 ετών και η άλλη δέκα άτομα ηλικίας 55 – 75 ετών τα οποία εξακολουθούσαν να εργάζονται. Οι συμμετέχοντες, οι οποίοι εξετάζονταν στον εγκεφαλικό τομογράφο, έπρεπε να συνδυάζουν λέξεις ανάλογα με διαφορετικούς γραμματικούς ή εννοιολογικούς κανόνες (π.χ. ζώα, ομοιοκαταληξία, αρχικό γράμμα κ.λ.π.) ενώ οι κανόνες άλλαζαν πολλές φορές κατά τη διάρκεια του πειράματος χωρίς οι εθελοντές να το γνωρίζουν.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι ηλικιωμένοι χρησιμοποιούσαν τον εγκέφαλό τους πιο αποτελεσματικά, επιστρατεύοντας μόνο συγκεκριμένες, απαραίτητες για την εκτέλεση του έργου που τους είχε ανατεθεί, περιοχές και ακριβώς τη στιγμή που χρειαζόταν, επιτυγχάνοντας ίδιες επιδόσεις με τους νεότερους.
Οι απεικονίσεις στον εγκεφαλικό τομογράφο έδειξαν επίσης ότι οι ηλικιωμένοι αντιδρούσαν πιο ήρεμα και αποτελεσματικά από τους νέους όταν οι ερευνητές τους έλεγαν ότι έκαναν λάθος.
Όταν οι νεαροί συμμετέχοντες έκαναν κάποιο λάθος και έπρεπε να σχεδιάσουν και να εκτελέσουν μια νέα στρατηγική για να βρουν την απάντηση, επιστράτευαν πολλά τμήματα του εγκεφάλου τους πολύ πριν από την έναρξη της επόμενης εργασίας».
Αντιθέτως όταν οι ηλικιωμένοι έκαναν λάθος επιστράτευαν μόνο τις περιοχές που εμπλέκονταν στη χάραξη και την εκτέλεση της νέας στρατηγικής και μόνο κατά την έναρξη της επόμενης εργασίας.
Ο επικεφαλής της έρευνας δήλωσε χαρακτηριστικά: «Η μελέτη μας δείχνει ότι ο μύθος του Αισώπου με τη χελώνα και τον λαγό ήταν απόλυτα σωστός. Tο να μπορείς να τρέχεις γρήγορα δεν σε κάνει πάντα να κερδίζεις τον αγώνα. Πρέπει να ξέρεις πώς να χρησιμοποιείς καλύτερα τις ικανότητές σου. Και αυτό είναι καθοριστικό χαρακτηριστικό της ηλικίας».
