Η επιστημονική ονομασία για το «κότσι» είναι βλαισός μεγάλος δάκτυλος, οι ξένοι το ονομάζουν Hallux Valgus. Βλαισός σημαίνει «βλέπει προς τα έξω», π.χ. βλαισά γόνατα.
Γράφει ο Ιωάννης Η. Βλάχος, ορθοπαιδικός-χειρουργός
Η αιτία της δημιουργίας του βλαισού δακτύλου είναι άγνωστη. Σίγουρα έχει επίδραση η κληρονομικότητα, αλλά σχετίζονται και τα ψηλά τακούνια που μεταφέρουν το βάρος στα μετατάρσια.
Ο βλαισός δάκτυλος είναι κυρίως παραμόρφωση που δεν προκαλεί πόνο. Όταν πονάει έχει δημιουργηθεί αρθρίτιδα που ονομάζεται σκληρός δάκτυλος (Hallux Rigitus). Το δάκτυλο αυτό είναι δύσκαμπτο και πονάει στις κινήσεις. Η φύση της πάθησης φαίνεται στην ακτινογραφία (αρθρίτιδα).
Η διόρθωση του βλαισού δακτύλου εξαρτάται από τον βαθμό αλλοίωσης που μετρείται στην ακτινογραφία. Ελέγχεται η γωνία μεταξύ 1ου και 2ου μεταταρσίου, η γωνία απόκλισης του δακτύλου από το μετατάρσιο και εάν το μετατάρσιο καλύπτει η όχι δύο οστάρια (σησαμοειδή) που είναι προσκεκαλημένα στον καμπτήρα τένοντα.
Στα πρώτα στάδια, όταν η παραμόρφωση είναι μικρή, η διόρθωση επιτυγχάνεται συντηρητικά. Με τοπική αναισθησία διορθώνεται η θέση του δακτύλου με «χειρισμό» και συγκρατείται στη νέα διορθωμένη θέση με νυχτερινό νάρθηκα, για διάστημα 1 ½ μηνός.
Όταν η παραμόρφωση προχωρήσει τότε είναι απαραίτητη η χειρουργική θεραπεία.
Οι χειρουργικές μέθοδοι αντιμετώπισης βλαισών δακτύλων είναι πολλές. Ονομάζονται οστεοτομίες και έχουν σαν σκοπό τη διόρθωση της γωνίας του 1ου με το 2ο μετατάρσιο.
Τα τελευταία χρόνια η ανάπτυξη λεπτών εργαλείων και υλικών δίνει τη δυνατότητα χειρουργικής διόρθωσης με πολύ μικρές τομές. Όμως ο χρόνος αποκατάστασης είναι πάντα ίδιος, μέχρι η οστεοτομία να πωρωθεί (κολλήσει) χρειάζεται ειδικό «παπούτσι» για 2 μήνες.
Η πληκτροδακτυλία ή γαμψοδακτυλία είναι παραμόρφωση που συνοδεύει τα κότσια και αφορά το 2ο, το 3ο και σπανιότερα το 4ο ή 5ο μετατάρσιο.
Οφείλεται στην απώλεια καλής σχέσης της άρθρωσης του δακτύλου με το μετατάρσιο (υπεξάρθρημα).
Αποτέλεσμα αυτής της παραμόρφωσης είναι η δημιουργία επώδυνων τύλων (κάλων) στο πέλμα των ποδιών. Ο τύλος δημιουργείται επειδή πιέζεται υπερβολικά το δέρμα μεταξύ οστού και πατώματος. Η τοπική αφαίρεση των τύλων δεν οδηγεί πουθενά εάν δεν φύγει η αιτία που τους προκαλεί.
Όταν η παραμόρφωση των δακτύλων είναι ελαστική, εξαφανίζεται ο τύλος με χρήση πέλματος σιλικόνης.
Όταν όμως η παραμόρφωση είναι δύσκαμπτη, τότε χρειάζεται μία σειρά από μικρές χειρουργικές επεμβάσεις που αφορούν τους τένοντες και το μετατάρσιο. Οι επεμβάσεις της πληκτροδακτυλίας συνοδεύουν την κύρια επέμβαση για το κότσι.
Λέξεις κλειδιά:
– Hallux Valgus
– Κότσι
– Hallux Rigidus
– Πληκτροδακτυλία
– Γαμψοδακτυλία
– Σησαμοειδή
– Μετατάρσιο
– Τύλος
– Κάλος
– Οστεοτομίες μεταταρσίων
