Σύμφωνα με στατιστικές μελέτες το 60-80% του πληθυσμού παρουσιάζει σε κάποια στιγμή της ζωής του οξεία οσφυαλγία (αιφνίδιο πόνο στην περιοχή της μέσης) χωρίς πάντα να είναι εφικτό να εντοπιστούν τα ακριβή αίτια καθώς περισσότερα από εκατό αίτια οσφυαλγίας έχουν περιγραφεί. Η οσφυαλγία είναι ένα πολύ επώδυνο σύμπτωμα που υποδηλώνει κάποια λειτουργική διαταραχή στην σπονδυλική στήλη στο ύψος των νεφρών. Το πιο συνηθισμένο αίτιο οσφυαλγίας είναι η κήλη του μεσοσπονδυλίου δίσκου (δισκοκήλη) με συχνότητα εμφάνισής που φτάνει μέχρι και το 3% του γενικού πληθυσμού. Τι είναι η κήλη δίσκου; Καθώς ο μεσοσπονδύλιος δίσκος από τη φύση του στερείται αγγείων έχει την τάση προοδευτικά να αφυδατώνεται, να συρρικνώνεται, να γίνεται λιγότερο εύκαμπτος και να εκφυλίζεται. Η διαδικασία αυτή ξεκινά από την ηλικία των 12 περίπου ετών και γίνεται εμφανής στην ηλικία των 30. Η συστηματική άσκηση αποτελεί το βασικό τρόπο συντήρησης των δίσκων και ανάσχεσης της διαδικασίας γήρανσης και εκφυλισμού τους. Παράγοντες που συντελούν στην εμφάνιση κήλης θεωρούνται η κληρονομική προδιάθεση, η ηλικία, η κακή στάση του σώματος, το υπερβολικό σωματικό βάρος, οι τραυματισμοί, η άρση βάρους, κ.α. Μια κρίση οσφυαλγίας δεν εκδηλώνεται μόνο από την άρση βάρους αλλά και με ένα απλό σκύψιμο ή φτάρνισμα στην περίπτωση που υπάρχει αλλοίωση του μεσοσπονδύλιου δίσκου. Η ύπαρξη κήλης προξενεί πιέσεις προς την παρακείμενη νευρική ρίζα και έντονο πόνο. Η οξεία βλάβη του δίσκου λέγεται δισκοκήλη ενώ οι χρόνιες βλάβες λέγονται εκφυλιστικές δισκοπάθειες ή δισκαρθροπάθειες και οδηγούν σταδιακά σε σπονδυλαρθρίτιδα (νόσος πού οι σπόνδυλοι «τρίβονται» μεταξύ τους). Το ιδιαίτερο κλινικό χαρακτηριστικό της κήλης μεσοσπονδυλίου δίσκου (δισκοκήλης) είναι η ξαφνική και έντονη οσφυαλγία και συχνά η ισχιαλγία (πόνος στο πίσω μέρος του μηρού και της γάμπας, που πολύ συχνά φτάνει και στα δάκτυλα του ποδιού). Ο πόνος αυξάνει με τη βάδιση, τις κινήσεις, το βήχα και την έντονη σωματική προσπάθεια. Σπανιότερα παρατηρούνται υπαισθητικά συμπτώματα, αδυναμία των κάτω άκρων και ορθοκυστικές διαταραχές. Η κήλη μεσοσπονδυλίου δίσκου εκτός από την υποβάθμιση της ποιότητας ζωής του πάσχοντα συνεπάγεται σημαντικές οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις καθώς αφορά κυρίως άτομα νεαρών και παραγωγικών ηλικιών (30 – 50 ετών). Η ύπαρξη της κήλης μεσοσπονδυλίου δίσκου επιβεβαιώνεται με Αξονική ή την Μαγνητική Τομογραφία και ανάλογα με την περίπτωση η θεραπεία μπορεί να είναι συντηρητική ή χειρουργική. Συντηρητική αντιμετώπιση της κήλης μεσοσπονδυλίου δίσκου Η συντηρητική αντιμετώπιση της κήλης μεσοσπονδύλιου δίσκου μπορεί μετά από σύσταση του θεράποντος ιατρού να περιλαμβάνει:
- Κατάκλιση και παραμονή του ασθενούς για δύο – τρεις ημέρες σε κρεβάτι με σκληρό στρώμα σε ύπτια θέση με τα πόδια υψωμένα και λυγισμένα τα γόνατα.
- Χορήγηση φαρμακευτικής αγωγής με τη χρήση μη στεροειδών – αντιφλεγμονοδών για τον έλεγχο του πόνου και της φλεγμονής. Σε ορισμένες περιπτώσεις και για μικρό χρονικό διάστημα ενδέχεται να χρησιμοποιούνται ισχυρότερα αναλγητικά και συμπληρωματικά μυοχαλαρωτικά ενώ σε εξαιρετικές περιπτώσεις πραγματοποιείται ενδοραχιαία έγχυση κορτικοστεροειδών.
- Έλξεις της σπονδυλικής στήλης.
- Χρήση κηδεμόνων (ζωνών) οσφύος για την ύφεση του πόνου.
Αν τα συμπτώματα δεν υποχωρήσουν μετά από έξι εβδομάδες έως δύο μήνες ή επιδεινωθεί η κλινική εικόνα τότε ίσως απαιτηθεί χειρουργική επέμβαση (δισκεκτομή). Η χειρουργική θεραπεία της κήλης μεσοσπονδύλιου δίσκου Ένδειξη για χειρουργική επέμβαση αποτελούν οι ορθοκυστικές διαταραχές και η παραπάρεση, οι συνεχείς υποτροπές οσφυαλγίας και η παραμονή των συμπτωμάτων μετά από 60 ημέρες θεραπείας ή του πόνου για περισσότερο από τρεις μήνες (χρόνια οσφυαλγία). Η κλασική χειρουργική θεραπεία είναι μια βαριά επέμβαση που πραγματοποιείται υπό γενική αναισθησία, το τμήμα του δίσκου που προβάλλει αφαιρείται αφού προηγηθούν εκτομές μυών και αφαίρεση τμήματος ενός ή δύο οσφυϊκών σπονδύλων. Μετά την χειρουργική επέμβαση ο ασθενής πρέπει να φορά ζώνη στηρίξεως οσφύος και να παραμείνει κλινήρης για 15 ημέρες πριν αρχίσει πρόγραμμα κατάλληλων ασκήσεων. Η πρόωρη επάνοδος στην εργασία και η βαριά εργασία πρέπει να αποφεύγονται λόγω εξασθενήσεως της σπονδυλικής στήλης. Η χειρουργική επέμβαση κατά κανόνα ανακουφίζει άμεσα τα συμπτώματα της ισχιαλγίας, όμως το 50% των ασθενών εξακολουθούν να αισθάνονται οσφυαλγία μετά από κόπωση. Το 75% των χειρουργημένων επανέρχεται στην εργασία του μετά από μεγάλη αναρρωτική άδεια, ενώ το 15% παρουσιάζει σαφή βελτίωση των συμπτωμάτων, με ελαττωμένη την ικανότητα προς εργασία και τέλος ένα μικρό ποσοστό παρουσιάζει υποτροπές της κήλης. Αποσυμπίεση της κήλης μεσοσπονδυλίου δίσκου με laser H αποσυμπίεση της κήλης μεσοσπονδυλίου δίσκου με τη χρήση laser (διαδερμική δισκεκτομή) είναι μια ελάχιστα επεμβατική, ανώδυνη και αναίμακτη μέθοδος θεραπείας που παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το 1986 από τους νευροχειρουργούς P. Ascher και D. Choy. Η διαδερμική δισκεκτομή με laser ακολουθεί τις ενδείξεις της κλασσικής χειρουργικής θεραπείας και είναι ευρύτατα διαδεδομένη σε χώρες της Ευρώπης και στις ΗΠΑ. Η θεραπεία πραγματοποιείται μέσω ενός καθετήρα οπτικής ίνας που τοποθετείται στο μεσοσπονδύλιο διάστημα μέσα από μια πολύ λεπτή βελόνα και εφαρμόζει ενέργεια laser που εξαχνώνει μέρος του πηκτοειδούς πυρήνα του δίσκου. Η κοιλότητα που δημιουργείται απομακρύνει την κήλη από τη ρίζα του νεύρου θεραπεύοντας από τα συμπτώματα και τον πόνο. Τα αποτελέσματα είναι συνήθως άμεσα. Για την επέμβαση δεν γίνεται καμία τομή και δεν υπάρχει καμία ουλή μετά από αυτήν. Σε αντίθεση με την ανοικτή χειρουργική η διαδερμική δισκεκτομή με laser δεν περιλαμβάνει καμία χειρουργική τομή ή εξαγωγή σπονδύλων, δεν προξενεί καμιά βλάβη των οπίσθιων μυών ούτε αποσταθεροποίηση της σπονδυλικής στήλης ελαχιστοποιώντας τις επιπλοκές που παρατηρούνται στην ανοικτή χειρουργική θεραπεία. Μετά την επέμβαση μια μικρή αυτοκόλλητη γάζα τοποθετείται στο σημείο εισόδου της βελόνας. Μετά από 24ωρη ξεκούραση ο ασθενής αρχίζει η προοδευτική κινητοποίηση του ασθενούς για αποστάσεις 1- 2 χλμ. Οι περισσότεροι από τους ασθενείς επιστρέφουν στις κανονικές τους δραστηριότητές εντός 4-5 ημερών. Πλεονεκτήματα διαδερμικής δισκεκτομής με laser Η διαδερμική δισκεκτομή με laser είναι μια αναίμακτη (ελάχιστα επεμβατική) θεραπεία που προσφέρει σημαντικά οφέλη για τον ασθενή:
- Πραγματοποιείται με τοπική αναισθησία
- Διαρκεί από 20 – 35 λεπτά και η νοσηλεία λίγες μόνο ώρες
- Οσφυαλγία και ισχυαλγία υποχωρούν αμέσως
- Τα αντανακλαστικά επανέρχονται με το τέλος της επεμβάσεως
- Τα αισθητικά ελλείμματα αποκαθίστανται περίπου μετά από μία εβδομάδα
- Τα νευρολογικά συμπτώματα εξαφανίζονται σε δύο εβδομάδες
- Ο ασθενής μπορεί να επιστρέψει άμεσα (4-5 ημέρες) στις κανονικές του δραστηριότητες
Με εμπειρία εκατοντάδων επεμβάσεων, η διαδερμική δισκεκτομή με laser αποτελεί εξαιρετική μέθοδο για την μεγάλη πλειοψηφία των κηλών του μεσοσπονδυλίου δίσκου και μια απόλυτα ασφαλή, αναίμακτη και αποτελεσματική θεραπεία. Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφτείτε την ιστοσελίδα: www.laserdiscectomy.gr ή επικοινωνήστε με τον κ. Γεώργιο Ανδρουλάκη, Νευροχειρουργός, Υπ. Ν/Χ Ιατρικό Αθηνών Κλινική Ψυχικού, Άντερσεν 3, Ψυχικό τηλ. 210 6974000 και Ι.Medica Ιατρική Διάγνωση & Φροντίδα, Παπαδιαμαντοπούλου 4, Αθήνα, τηλ. 210 7222193 κινητό: 6944 841641