Ο Υφυπουργός Παιδείας με απόφασή του καθόρισε το πρόγραμμα σπουδών των μαθημάτων των ομάδων προσανατολισμού της Α τάξης του λυκείου. Συγκεκριμένα καθορίστηκε το πρόγραμμα ορισμένων μαθημάτων των ομάδων προσανατολισμού τεχνολογικών εφαρμογών, διοίκησης – οικονομίας, γεωπονίας – τεχνολογίας τροφίμων, ναυτιλιακών επαγγελμάτων.
Τα μαθήματα είναι τα ακόλουθα:
Αρχές Μηχανολογίας:
Διδακτικά αντικείμενα Διδακτικοί στόχοι 1. Βασικές έννοιες 1.1 Γενικά 1.2 Εφαρμογές της Θερμοδυναμικής 1.3 Διεθνές Σύστημα Μονάδων 1.4 Δύναμη – Ενέργεια − Ισχύς
|
Οι μαθητές – τριες • Να γνωρίζουν, ότι η θερμοδυναμική ασχολείται με τα φυσικά φαινόμενα, που μεταβάλλουν εκτός από τα μηχανικά μεγέθη ενός σώματος και τα θερμοδυναμικά μεγέθη p,v,Τ και τις αλληλοεπιδράσεις τους. • Να αναφέρουν πεδία εφαρμογών της θερμοδυναμικής από τις εφαρμογές που βρίσκονται στην κατοικία τους ή σε επαγγελματικούς χώρους με τους οποίους έχουν έρθει σε επαφή, από το χώρο του αυτοκινήτου, κ.λπ. • Να αναφέρουν τις μονάδες του Διεθνούς Συστήματος • Να εξηγούν τις έννοιες Δύναμη, Ενέργεια, Ισχύς
|
1.5 Ουσία – σύστημα − όριο συστήματος − περιβάλλον
|
• Να εξηγούν τις βασικές έννοιες της θερμοδυναμικής. Όρους όπως ουσία, σύστημα, όριο συστήματος, περιβάλλον. • Να διακρίνουν την καθαρή ουσία από το μίγμα. • Να είναι σε θέση να ορίζουν τα όρια διαφόρων μηχανολογικών συστημάτων
|
1.6 Μορφές ενέργειας |
• Να αναφέρουν τις διάφορες μορφές ενέργειας και να διατυπώνουν τους τύπους που τις εκφράζουν, τις μονάδες μέτρησης τους και να δίνουν σύντομο ορισμό. |
1.7 Ροή ενέργειας από και προς το σύστημα
|
Να γνωρίζουν τη συμβατική φορά που καθορίζει το πρόσημο στη ροή ενέργειας (μηχανικής ή θερμικής) από και προς το σύστημα.
|
1.8 Τα καταστατικά μεγέθη ενός συστή− ματος (p, v, T) και η καταστατική εξίσωση
|
• Να ορίζουν και να εξηγούν τις έννοιες − κατάσταση ενός συστήματος − θερμοδυναμική κατάσταση − καταστατικά μεγέθη p, v, Τ − εντατικά ή εκτατικά − καταστατική εξίσωση και να γνωρίζουν τις μονάδες μέτρησης τους |
Αρχή διατήρησης της μάζας |
• Να διατυπώνουν την αρχή και να την εφαρμόζουν στο ανοικτό σύστημα. • Να διατυπώνουν τον μαθηματικό τύπο, τα μεγέθη και τις μονάδες. • Να είναι σε θέση να αντιληφθούν τις πρακτικές εφαρμογές της Αρχής
|
1.10 Γραφική παράσταση, στιγμιαίας κα− τάστασης − Χαρακτηριστικές Θερμοδυνα− μικές Μεταβολές –Εσωτερική ενέργεια συ− στήματος Ενθαλπία συστήματος − αλλαγή κατάστασης κυκλικής μεταβολής μέτρηση του έργου.
|
• Να απεικονίζουν γραφικά στο διάγραμμα (p,v) την στιγμιαία κατάσταση, την αλλαγή καταστάσεως, την κυκλική αλλαγή και το έργο ογκομεταβολής. • Να εξηγούν ότι πρόκειται για μορφή ενέργειας και ότι αυτή εξαρτάται από την αρχική και τελική κατάσταση του συστήματος και όχι από τη διαδρομή της διεργασίας. • Να αντιληφθούν τη σημασία των διαγραμμάτων στη μηχανολογία • Να αναγνωρίζουν μια μεταβολή που είναι κύκλος.
|
2. Θερμότητα 2.1 Θερμότητα − θερμοκρασία
|
• Να ορίζουν τις έννοιες της θερμότητας και της θερμοκρασίας. • Να διακρίνουν τις έννοιες σε πραγματικές εφαρμογές • Να αναφέρουν τις μονάδες μέτρησης τους. • Να περιγράφουν τον τρόπο παραγωγής της θερμότητας και τη χρήσή της.
|
2.2. Θερμική διαστολή (στερεών, υγρών και αερίων)
|
• Να διατυπώνουν τους νόμους της θερμικής διαστολής των στερεών, υγρών και αερίων.
|
2.3 Η λανθάνουσα και η ειδική θερμότητα − θερμοχωρητικότητα – θεμελιώδης νόμος της θερμιδομετρίας |
• Να εξηγούν απλά τις έννοιες λανθάνουσα και ειδική θερμότητα − θερμοχωρητικότητα. Να ορίζουν τις παραπάνω έννοιες και να γνωρίζουν τις μονάδες μέτρησής τους. • Να διατυπώνουν το νόμο της θερμιδομετρίας, να γνωρίζουν τον τύπο και τα μεγέθη που τον ορίζουν και τις μονάδες και να τον εφαρμόζουν σε απλές τεχνικές εφαρμογές.
|
3. Μορφές Μηχανικού Έργου |
• Να διατυπώνουν τον ορισμό του έργου • Να διακρίνουν τις μορφές του έργου • Να υπολογίζουν το έργο • Να εντοπίζουν το έργο που «καταναλώνεται» ή παράγεται • Να προσδιορίζουν ποιοτικά το μέγεθος του έργου
|
4. Ο πρώτος θερμοδυναμικός νόμος 4.1 Αρχή διατήρησης της ενέργειας 4.2 Ο πρώτος θερμοδυναμικός νόμος για τα κλειστά συστήματα 4.3 Ο πρώτος θερμοδυναμικός νόμος για τα ανοικτά συστήματα
|
• Να διατυπώνουν την αρχή διατήρησης της ενέργειας. • Να είναι σε θέση να διακρίνουν την αρχή σε διάφορες εφαρμογές • Να ορίζουν το μηχανικό ισοδύναμο της θερμότητας • Να είναι σε θέση να κατανοήσουν τους παράγοντες που εκφράζει το μηχανικό ισοδύναμο της θερμότητας σε διάφορες εφαρμογές |
5. Ο δεύτερος θερμοδυναμικός νόμος |
• Να διατυπώνουν το δεύτερο νόμο της θερμοδυναμικής στις απλές διατυπώσεις του • Να εξηγούν τη σπουδαιότητα που έχει για τη λειτουργία των θερμικών μηχανών. • Να είναι σε θέση να εξηγούν με βάση το νόμο βασικά φαινόμενα, διεργασίες και εφαρμογές
|
6. Μηχανικό έργο από τη θερμότητα − Εξέργεια
|
• Να διατυπώνουν την έννοια της εξέργειας και της θερμικής απόδοσης • Να είναι σε θέση να αντιλαμβάνονται τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των παραπάνω εννοιών σε μηχανολογικές διεργασίες |
7. Θερμικές κινητήριες μηχανές |
• Να αναγνωρίζουν τις βασικές αρχές λειτουργίας των θερμικών μηχανών • Να είναι σε θέση να διακρίνουν τις διαφορές μεταξύ των θερμικών κινητήριων μηχανών
|
8. Αντλίες – Συμπιεστές 8.1 Κατάταξη αντλιών − αρχή λειτουργίας − πεδίο εφαρμογής 8.2 Χαρακτηριστικά μεγέθη των αντλιών α. Νόμοι της ροής (συνέχειας−Bernoulli). β. Παροχή γ. Ύψος αναρροφήσεως − καταθλίψεως − ολικό δ. Ισχύς ε. Βαθμός απόδοσης στ. Παρατηρήσεις επί των αντλιών, επί− δραση της θερμοκρασίας στο ύψος αναρ− ρόφησης σπηλαίωση
|
• Να περιγράφουν τις βασικές αρχές λειτουργίας των αντλιών και των συμπιεστών • Να είναι σε θέση να αναφέρουν πολλαπλές εφαρμογές χρήσης τους σε μηχανολογικές εγκαταστάσεις και συσκευές • Να περιγράφουν τα βασικά χαρακτηριστικά μεγέθη τους με βάση τα οποία επιλέγονται οι αντλίες • Να προσδιορίζουν τους παράγοντες που επηρεάζουν την αναρρόφηση των αντλιών
|
8.3 Συμπιεστές Περιγραφή και αναφορά στα είδη τους, τα τεχνικά χαρακτηριστικά και το πεδίο εφαρμογής τους.
|
• Να περιγράφουν τη λειτουργία και να εξηγούν το σκοπό χρήσης τους. • Να τους αναγνωρίζουν στις μηχανολογικές κατασκευές. • Να γνωρίζουν τα τεχνικά χαρακτηριστικά τους και το πεδίο εφαρμογής τους.
|
9. Ειδική Θερμότητα |
• Να διατυπώνουν τον ορισμό της ειδικής θερμότητας και της θερμοχωρητικότητας • Να διατυπώνουν και να αξιοποιούν τον βασικό τύπο της θερμιδομετρίας Q=mcΔΘ στις βασικές του εφαρμογές, συμπεριλαμβανομένης της μεταφοράς θερμότητας • Να εντοπίζουν πρακτικά τους παράγοντες που μπορούν να επηρεάσουν τις διεργασίες (π.χ. ψύξη μηχανής) με βάση τον παραπάνω τύπο. • Να επιλύουν προβλήματα με βάση τον παραπάνω βασικό νόμο
|
10. Μετάδοση της θερμότητας 10.1 Τρόποι μετάδοσης της θερμότητας
|
• Να αναφέρουν τους τρόπους μετάδοσης της θερμότητας. • Να περιγράφουν το φαινόμενο της μετάδοσης της θερμότητας σε χαρακτηριστικές πρακτικές εφαρμογές π.χ. πυρακτωμένη ράβδος σιδήρου, σώμα κεντρικής θέρμανσης, ήλιος και γη. • Να διακρίνουν τους τρόπους μετάδοσης σε τεχνικές εφαρμογές.
|
10.2 Διαφορά θερμοκρασίας και ροή θερ− μότητας
|
• Να εξηγούν την αιτία που προκαλεί το φαινόμενο της ροής θερμότητας. • Να εξηγούν την έννοια της θερμικής ροής (θερμική ισχύς).
|
10.3. Μετάδοση της θερμότητας με αγωγιμότητα 10.4. Μετάδοση της θερμότητας με μεταφορά 10.5. Μετάδοση της θερμότητας με ακτινοβολία
|
• Να αναγνωρίζουν τους τρόπους μετάδοσης της θερμότητας. • Να διατυπώνουν τους τύπους τα μεγέθη που τους ορίζουν και τις μονάδες και να τους εφαρμόζουν κάνοντας στοιχειώδεις υπολογισμούς σε τεχνικές εφαρμογές ώστε να αντιληφθούν τη χρησιμότητα αυτής της γνώσης
|
11. Τα καύσιμα και η καύση τους 11.1 Γενικά
|
• Να εξηγούν τις έννοιες, καύσιμα, καύση, τέλεια καύση, ατελής καύση. • Να γνωρίζουν ποια είναι τα βασικά συστατικά των καυσίμων, να αναφέρουν τη σύσταση του ατμοσφαιρικού αέρα και τις ιδιότητές του που αφορούν στην καύση |
11.2 Ταξινόμηση των καυσίμων |
• Να είναι σε θέση να ταξινομούν τα καύσιμα και να αναφέρουν τα είδη, ανάλογα με το κριτήριο διάκρισης.
|
11.3 Οι γαιάνθρακες |
• Να αναφέρουν τα είδη των γαιανθράκων και την προέλευσή τους
|
11.4 Το ακατέργαστο (αργό) πετρέλαιο και τα παράγωγα του
|
• Να αναφέρουν τα προϊόντα της κλασματικής απόσταξης του αργού πετρελαίου |
11.5 Εξισώσεις καύσης |
• Περιγράφουν τις βασικές εξισώσεις τέλειας καύσης
|
11.6 Θερμαντική ικανότητα − καυσιγόνος αέρας − περίσσεια αέρος καυσαέρια
|
• Να εξηγούν τις έννοιες θερμαντική ικανότητα − καυσιγόνος αέρας − περίσσεια αέρος − καυσαέρια |
2. Αρχές Ηλεκτρονικής και Ηλεκτρολογίας:
– ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΑΣ: Υ.Α. 85050/Γ2/30−07−2007 (Β΄ 1521)
– ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ: Υ.Α. 85056/Γ2/17−08−2007 (Β΄ 1562)
3. Τεχνικό Σχέδιο: Υ.Α. 118829/Γ2/9−11−2006 (Β΄ 1734)
4. Σχολικός Επαγγελματικός Προσανατολισμός – Περιβάλλον Εργασίας – Ασφάλεια και Υγιεινή: Υ.Α. 21072β/Γ2/28−02−2003 (Β΄ 304)
5. Εφαρμογές Πληροφορικής: Υ.Α. 8212/Γ2/28−01−2002(Β΄ 131)
Β) Ομάδα Προσανατολισμού Διοίκησης και Οικονομίας
1. Οργάνωση και Διοίκηση: Υ.Α. 74914/Γ2/10−6−08 (1275 Β΄)
2. Αρχές Λογιστικής: Υ.Α. 85038/Γ2/30−7−07 (1561 Β΄)
3. Σχολικός Επαγγελματικός Προσανατολισμός – Περιβάλλον Εργασίας – Ασφάλεια και Υγιεινή: Υ.Α. 21072β/Γ2/28−02−2003 (304 Β΄)
4. Εφαρμογές Πληροφορικής: Υ.Α. 8212/Γ2/28−01−2002 (131 Β΄)
Γ) Ομάδα Προσανατολισμού Γεωπονίας, Τεχνολογίας Τροφίμων και Διατροφής
1. Αρχές Αγροτικής Παραγωγής: Υ.Α. 85030/Γ2/30−7−07(1448 Β΄)
2. Αρχές Τεχνολογίας Τροφίμων: Υ.Α. 85030/Γ2/30−7−07(1448 Β΄)
3. Αρχές Επιστήμης της Διατροφής: Υ.Α. 4219−στ/Γ2/1999 (2325 Β΄)
4. Σχολικός Επαγγελματικός Προσανατολισμός – Περιβάλλον Εργασίας – Ασφάλεια και Υγιεινή: Υ.Α. 21072β/Γ2/28−02−2003 (304 Β΄)
5. Εφαρμογές Πληροφορικής: Υ.Α. 8212/Γ2/28−01−2002 (131 Β΄)
Δ) Ομάδα Προσανατολισμού Ναυτιλιακών Επαγγελμάτων
1. Ναυτική Τέχνη: Υ.Α. 118830/Γ2/09−11−2006 (1761 Β΄)
2. Ναυτιλιακές Γνώσεις: Υ.Α. 118830/Γ2/09−11−2006 (1761 Β΄)
3. Στοιχεία Μηχανών Πλοίου: Υ.Α. 118830/Γ2/09−11−2006
(1761 Β΄)
4. Τεχνικό Σχέδιο: Υ.Α. 118830/Γ2/09−11−2006 (1761 Β΄)
5. Σχολικός Επαγγελματικός Προσανατολισμός – Περιβάλλον Εργασίας – Ασφάλεια και Υγιεινή: Υ.Α. 21072β/Γ2/28−02−2003 (304 Β΄)
6. Εφαρμογές Πληροφορικής: Υ.Α. 8212/Γ2/28−01−2002 (131 Β΄)