Ιχθυολόγοι ένα επάγγελμα με προοπτικές και προβλήματα

Η τσιπούρα μαζί με το λαβράκι αποτελούν το πρώτο σε αξία εξαγώγιμο προϊόν της χώρας μας και το σύνολο των εξαγωγών των ψαριών φθάνει τα 400 εκατομμύρια ευρώ.

Σύμφωνα με στοιχεία του ΙΟΒΕ, η ελληνική ιχθυοκαλλιέργεια είναι μία από τις δραστηριότητες με στρατηγική σημασία για το αναπτυξιακό πρότυπο της ελληνικής οικονομίας και ένας από τους δυναμικότερους και πιο εξαγωγικούς κλάδους της πρωτογενούς παραγωγής της χώρας. Τα παραπάνω στοιχεία θα έπειθαν και τον πλέον δύσπιστο ότι οι προοπτικές για τους ιχθυολόγους είναι λαμπρές υπάρχουν όμως και εδώ προβλήματα που θα παρουσιαστούν στη συνέχεια.

Πώς μπορώ να γίνω ιχθυολόγος;

Υπάρχουν δυο δρόμοι για την ιχθυολογία. Είτε μέσω τμημάτων των ΑΕΙ είτε μέσω του τμήματος Τεχνολογίας Αλιείας και Υδατοκαλλιεργειών του ΤΕΙ Μεσολογγίου. Οι απόφοιτοι των τμημάτων ΑΕΙ που έχουν το δικαίωμα να εγγραφούν στον κλάδο των ιχθυολόγων, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΓΕΩΤΕΕ, είναι οι ακόλουθοι:

Κλάδος Ιχθυολόγων:

– Τμήμα Γεωπονίας Ιχθυολογίας & Υδάτινου Περιβάλλοντος Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.
– Τμήμα Επιστημών της Θάλασσας Πανεπιστημίου Αιγαίου.
– Πτυχιούχοι των Τμημάτων Βιολογίας, ή Φυσικής των Σχολών Θετικών Επιστημών ή του Φυσιογνωστικού τμήματος των Φυσικομαθηματικών Σχολών που υπηρετούν ή έχουν υπηρετήσει με την ειδικότητα του ιχθυολόγου στο Δημόσιο ή σε Ν.Π.Δ.Δ..
– Πτυχιούχοι Ανωτάτων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων εφόσον ασκούν, μετά σχετική ειδίκευση, το επάγγελμα του ιχθυολόγου. Η ειδίκευση αποδεικνύεται με πιστοποιητικό σπουδών ετήσιας τουλάχιστον διάρκειας σε θέματα υδροβιολογίας, ιχθυολογίας, ιχθυοπαθολογίας ή αλιείας.

Παραθέτουμε απόσπασμα από το τμήμα του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας για τους στόχους. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται μεταξύ των στόχων του Προγράμματος Σπουδών, είναι η εκπαίδευση επιστημόνων ικανών στην ανάπτυξη, εφαρμογή και μετάδοση τεχνογνωσίας και τεχνολογικών καινοτομιών, σχετικά με την παραγωγή, μεταποίηση και διάθεση των αλιευτικών προϊόντων καθώς και την αειφορική διαχείριση του υδάτινου οικοσυστήματος.

Επάγγελμα ιχθυολόγος. Χώροι εργασίας

Ο ιχθυολόγος ασχολείται με την παραγωγή αλιευμάτων. Αντικείμενο της εργασίας του είναι η λειτουργία ιχθυογεννητικών σταθμών, μονάδων ιχθυοκαλλιέργειας. Επίσης μπορούν να εργαστούν σε μονάδας μεταποίησης αλιευτικών προϊόντων, σε ιχθυόσκαλες, σε ερευνητικά κέντρα, δημόσιους οργανισμούς κ.α.
Οι απόφοιτοι του τμήματος Μεσολογγίου έχουν κατοχυρωμένα επαγγελματικά δικαιώματα σύμφωνα με το ΦΕΚ 264/19-11-2003. Παραθέτουμε απόσπασμα του ΦΕΚ προς γνώση μαθητών και γονέων:
Οι πτυχιούχοι έχουν δικαίωμα απασχόλησης είτε ως υπεύθυνοι είτε ως αυτοαπασχολούμενοι σε όλο το φάσμα της αλιευτικής διαδικασίας. Επίσης μπορούν να εμπορευτούν αλιευτικά προϊόντα, να ιδρύσουν και να λειτουργήσουν τα δικά τους καταστήματα.
Παραθέτουμε προκήρυξη όπου παρατίθενται οι τίτλοι σπουδών που εντάσσουν κάποιον υποψήφιο στον κλάδο των ΠΕ Ιχθυολόγων. Τα παρακάτω στοιχεία προκύπτουν μετά από διασταύρωση που κάναμε και με άλλες προκηρύξεις.

Κύρια προσόντα

α) Άδεια άσκησης επαγγέλματος γεωτεχνικού ειδικότητας Ιχθυολόγου.
β) Πτυχίο ή δίπλωμα Γεωπονίας Ζωικής Παραγωγής και Υδάτινου Περιβάλλοντος ή Γεωπονίας Ιχθυολογίας και Υδάτινου Περιβάλλοντος ή Επιστήμης της Θάλασσας ή Επιστημών της Θάλασσας ή Ιχθυολογίας ΑΕΙ ή το ομώνυμο πτυχίο ή δίπλωμα Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου (Ε.Α.Π.) ΑΕΙ ή Προγραμμάτων Σπουδών Επιλογής (Π.Σ.Ε.) ΑΕΙ ή ταυτόσημο κατά περιεχόμενο ειδικότητας πτυχίο ή δίπλωμα ΑΕΙ ή Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου (Ε.Α.Π.) ΑΕΙ ή Προγραμμάτων Σπουδών Επιλογής (Π.Σ.Ε.) ΑΕΙ της ημεδαπής ή ισότιμος τίτλος σχολών της αλλοδαπής, αντίστοιχης ειδικότητας.

Επικουρικά προσόντα

Σε περίπτωση που δεν είναι δυνατή η κάλυψη θέσεων με τα παραπάνω προσόντα επιτρέπεται ο διορισμός με:
α) Άδεια άσκησης επαγγέλματος γεωτεχνικού ειδικότητας Ιχθυολόγου.
β) Πτυχίο ή δίπλωμα ΑΕΙ ή Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου ΑΕΙ ή Προγραμμάτων Σπουδών Επιλογής ΑΕΙ της ημεδαπής ή ισότιμο τίτλο σχολών της αλλοδαπής και επιπλέον πιστοποιητικό ειδίκευσης ετήσιας τουλάχιστον διάρκειας σε πανεπιστήμια ή επιστημονικά εργαστήρια ή δημόσιους ερευνητικούς φορείς ή ιδρύματα της ημεδαπής ή αλλοδαπής σε θέματα Ιχθυολογίας ή Υδροβιολογίας ή Υχθυοπαθολογίας ή Αλιείας.

Στα ύψη η ανεργία ιχθυολόγων ΑΕΙ και ΤΕΙ

Δυστυχώς και οι γεωπόνοι που θα επιλέξουν τον τομέα των υδατοκαλλιεργειών θα πρέπει να γνωρίζουν ότι οι ιχθυολόγοι μαστίζονται από υψηλή ανεργία. Από τους 431 ιχθυολόγους, που έχουν άδεια ασκήσεως επαγγέλματος σε ισχύ, άνεργοι δήλωσαν το 39,2%. Ο συνολικός αριθμός των ιχθυολόγων ΑΕΙ ανέρχεται στους 949. Μπορεί λοιπόν ο κλάδος, σύμφωνα με τα στοιχεία του Συλλόγου Ελλήνων Θαλασσοκαλλιεργητών να προσφέρει εργασία άμεσα ή έμμεσα σε 18000 ανθρώπους όμως η ανεργία πλήττει ένα μεγάλο μέρος των ιχθυολόγων. Συγκεκριμένα το 67,7% των ιχθυολόγων ΑΕΙ κάτω των 35 ετών είναι χωρίς εργασία. Ακολουθεί σχετικό γράφημα.

Όμως και για τους πτυχιούχους των ΤΕΙ η κατάσταση δεν είναι καλύτερη. Σύμφωνα με σχετικό έγγραφο του Συλλόγου Ιχθυολόγων από το σύνολο των 2000 ιχθυολόγων ΤΕΙ εργάζονται οι 1000, δηλαδή μόλις το 50%. Από αυτούς 800 απασχολούνται στον ιδιωτικό τομέα και οι 200 στο δημόσιο. Οι ιχθυολόγοι των ΤΕΙ αποτελούν το 15% των άμεσα εργαζόμενων στον κλάδο των υδατοκαλλιεργειών.

Προοπτικές. Μικρή η απορρόφηση των πτυχιούχων ΑΕΙ στον ιδιωτικό τομέα

Παρά την αυξημένη ανεργία ο μικρός αριθμός των ιχθυολόγων ,που είναι περίπου 3000 συνολικά ίσως στο μέλλον λειτουργήσει ευεργετικά για τον κλάδο. Επίσης δεν πρέπει να παραβλέψουμε το γεγονός ότι έκλεισαν τμήματα ιχθυολογίας των ΤΕΙ σε Ηγουμενίτσα και Μουδανιά Χαλκιδικής . Αυτή τη στιγμή λειτουργεί μόνο ένα τμήμα στο Μεσολόγγι.

Για τους ιχθυολόγους των ΑΕΙ αξίζει να τονίσουμε ότι μικρός αριθμός εργάζεται στον ιδιωτικό τομέα. Σύμφωνα με τα στοιχεία του 2010 μόλις 62 σε σύνολο 823 εργάζονταν ως ιδιωτικοί υπάλληλοι ενώ στα στοιχεία του 2012 από τους 169 ιχθυολόγους (με άδεια ασκήσεως σε ισχύ) οι 32 απασχολούνταν ως υπάλληλοι στον ιδιωτικό τομέα. Οι περισσότεροι απασχολούνται στο δημόσιο τομέα ως μόνιμοι ή συμβασιούχοι. Βέβαια ο περιορισμός των προσλήψεων στο δημόσιο θα δώσει ένα ισχυρό πλήγμα στους ιχθυολόγους των ΑΕΙ.

Με βάση τα στοιχεία θα μπορούσε κανείς να υποστηρίξει ότι πλεονέκτημα στον ιδιωτικό τομέα έχουν οι ιχθυολόγοι των ΤΕΙ έναντι των ΑΕΙ. Αξίζει όμως να τονίσουμε ότι οι ιχθυολόγοι από τα τμήματα γεωπονίας εντάσσονται και στον κλάδο των Γεωτεχνικών οπότε έχουν και την επαγγελματική διέξοδο των γεωπόνων.

Βάση τμημάτων. Καλές επιλογές με λίγα μόρια

Σε χαμηλά επίπεδα βρίσκονται οι βάσει των τμημάτων που σχετίζονται με την ιχθυολογία. Για παράδειγμα το τμήμα του Μεσολογγίου έχει βάση 6444 μόρια. Το τμήμα Επιστημών της Θάλασσας αν και ΑΕΙ έχει βάση 9311. Τα τμήματα αυτά αν και χαμηλόβαθμα και παρά τα προβλήματα που παρουσιάσαμε αποτελούν καλές επιλογές με βάση το ύψος των μορίων.

– Δείτε συγκεντρωμένα όλα τα σχετικά άρθρα για τον Επαγγελματικό προσανατολισμό και τις δυνατότητες στη σημερινή αγορά εργασίας.