«Λυπάμαι τους Έλληνες, ψήφισαν ανεύθυνη κυβέρνηση» δήλωνε ο Bόλφγκαν Σόιμπλε μια μέρα πριν το τελευταίο Eurogroup, επιθυμώντας να υπερτονίσει το κρίσιμο του πράγματος όσον αφορά την επίτευξη συμφωνίας και την παραμονή της χώρας μας στην ευρωζώνη, ενώ συμπλήρωνε πως ο ίδιος απεύχεται ένα Grexit χωρίς όμως να γνωρίζει αν το ίδιο κάνουν και οι Έλληνες… «Ας περιμένουμε. Ίσως αυξηθεί η συναίσθηση»… ήταν η καταληκτική φράση των δηλώσεών του, χαρακτηρίζοντας ανέμελα την πλειονότητα του ελληνικού λαού «ασυναίσθητη».
Ρεπορτάζ: Νίκη Παπάζογλου
Μόλις προχθές, σε νέες δηλώσεις, ανέφερε πως «ο τρόπος με τον οποίο συμπεριφέρεται ορισμένες φορές η Αθήνα τον αφήνει άφωνο». Η πρακτική αυτή βέβαια του κραταιού υπουργού οικονομίας της Γερμανίας δεν είναι καινοφανής. Κατά το παρελθόν, ουκ ολίγες φορές, έχει δηλώσει ή καταφερθεί εναντίον μας, επιλέγοντας σκληρά κοσμητικά επίθετα να συμπληρώνουν τη λέξη Griechenland. «Η Ελλάδα θέτει σε κίνδυνο το ευρώ», «Η ρίζα του προβλήματος παραμένει η Ελλάδα» και πολλά άλλα είναι μερικές από τις παλαιότερες δηλώσεις του που αποδεικνύουν την άτεγκτη στάση του.
Την ίδια στιγμή στην μακρινή βόρεια χώρα, σύσσωμος ο Τύπος συνυπογράφει την πρακτική του υπουργού Οικονομικών και της γερμανικής ηγεσίας, μετασχηματίζοντας αρκετές φορές την ενημέρωση σε προπαγάνδα -πρακτική που ακολουθείται ακόμα κι από τις μεγαλύτερες σε κυκλοφορία εφημερίδες – απευθύνοντας δριμύτατες κατηγορίες όχι μόνο για τους έλληνες ηγέτες αλλά και για τον ελληνικό λαό, διαμορφώνοντας και κατευθύνοντας πολλές φορές συνειδήσεις.
Πόσο όμως όλο αυτό το κλίμα που διαμορφώνεται στην Γερμανία αφομοιώνεται από τον γερμανικό λαό και πως μεταφέρεται στους αναρίθμητους έλληνες μετανάστες, σύγχρονους ή και παλαιότερων γενεών που διαβιούν στη χώρα; Το newsbeast.gr, συνομίλησε με έλληνες ομογενείς σε μια προσπάθεια να καταγράψει το κλίμα της ελληνικής καθημερινότητας στη Γερμανία. Δυστυχώς το κλίμα καταγράφεται εχθρικό και η πραγματικότητα επ’ ουδενί δεν θα μπορούσε να χαρακτηριστεί καθησυχαστική. Από τις ρατσιστικές συμπεριφορές που άνθισαν εν μέσω κρίσης – όχι αποκλειστικά στη Γερμανία…- και αυξήθηκαν με την εκλογή της νέας κυβέρνησης και τη διατάραξη της σταθερότητας που οι Γερμανοί θέλουν να προκάλεσε, πεισματικά αρνούμενοι να σεβαστούν την λαϊκή εντολή, η χειρότερη που μας περιγράψανε εξ αρχής οι λεκτικές επιθέσεις και τα φαινόμενα bullying από μαθητές και από καθηγητές σε ελληνόπουλα γερμανικών σχολείων.
Μαρία Κοντογεώργου, Καθηγήτρια
«Ήρθα ένα καλοκαίρι για μεταπτυχιακό. Δεν είχα σκοπό να μείνω μόνιμα απλώς προέκυψε. Είμαι ήδη εδώ 6 χρόνια, γιατί βρήκα μια δουλειά. Μελλοντικός στόχος είναι βέβαια να γυρίσω» μας λέει η Μαρία Κοντογεώργου, καθηγήτρια Αγγλικών σε σχολείο της Γερμανίας.
Αν και όπως διευκρινίζει η ίδια είναι κατά των στερεοτύπων που θέλουν τους βόρειους να έχουν διαφορετική νοοτροπία από τους νότιους «δυστυχώς όταν ζήσεις έξω καταλαβαίνεις πως οι ισχυρισμοί έχουν κάποια βάση. Η κουλτούρα είναι διαφορετική σε όλες τις πτυχές της καθημερινότητα, από τις φιλικές μέχρι τις εργασιακές σχέσεις, χωρίς αυτό βέβαια να σημαίνει πως είναι πάντα κακό. Για παράδειγμα ένα πολύ θετικό της Γερμανίας είναι η οργάνωσή της που καταπολεμά την ανασφάλεια σε αντίθεση με την πατρίδα μας που το στοιχείο της αβεβαιότητας είναι εμφανές ακόμα και στο τι ώρα θα περάσει το λεωφορείο».
Μένει στην Βαυαρία, λίγο πιο έξω από το Μόναχο, μια πόλη με ένα εκατομμύριο κατοίκους. «Τους κατοίκους θα τους χαρακτήριζα ακραία συντηρητικούς, και τα φαινόμενα ρατσισμού είναι διάχυτα στην κοινωνία, ακόμα και στις φιλικές σχέσεις. Έχω υπάρξει κι εγώ θύμα κι έχω βιώσει συνδιαλλαγές του τύπου, «νομίζεις ότι είσαστε πολιτισμένοι». Κυρίαρχη είναι η αντίληψη πως δεν ανήκουμε στην ίδια κατηγορία» αναφέρει η κ. Κοντογεώργου ενώ διευκρινίζει πως το φαινόμενο αυτό είναι γέννημα της κρίσης. «Παλιά υπήρξε κλίμα φιλελληνικό, αυτό όμως έχει αναστραφεί. Όχι ότι δεν υπάρχουν πλέον φιλέλληνες , απλά είναι μειονότητα. Ειδικά τον τελευταίο καιρό βρισκόμαστε παντού, εφημερίδες, τηλεοράσεις, δεν υπάρχει περίπτωση να μην δεις ή να μην διαβάσεις κάτι για την Ελλάδα. Το αποτέλεσμα είναι να έχουμε μπει στη μαύρη λίστα ακόμα και άνθρωποι που είναι δεύτερης και τρίτης γενιάς μετανάστες και μέχρις στιγμής δεν είχαν αντιμετωπίσει θέματα».
Μας αναφέρει το παράδειγμα μιας φίλης που εργάζεται χρόνια στο ίδιο εργοστάσιο και μόνο πρόσφατα αντιμετώπισε προβλήματα. «Νιώθει έναν ασφυκτικό έλεγχο στο πως εργάζεται, μια συνεχή παρακολούθηση ενώ ταυτόχρονα φημολογείται πως αναμένονται απολύσεις που θα εφαρμοστού πρώτα στους Έλληνες».
«Σήκω φύγε και μην τολμήσεις να μου ξαναφέρεις Έλληνα να νοικιάσει σπίτι»
Ένα ακόμα παράδειγμα είναι όταν η ίδια έψαξε να νοικιάσει σπίτι. «Ενώ είχα τα τυπικά προσόντα, τα οποία είναι αμέτρητα – πρέπει να γνωρίζουν που δουλεύεις, πόσα λεφτά παίρνεις, αν έχεις καταθέσεις στην τράπεζα και άλλα πολλά – και εξαιτίας αυτού ήταν αναγκασμένοι να μου νοικιάσουν το σπίτι, χρησιμοποίησαν την δικαιολογία πως το e-mail που τους έστειλα έφτασε 6:02 κι όχι 6:00 όπως είχαμε συμφωνήσει, οπότε μιας και δεν είμαι τυπική δεν θα μου νοικιάσουν το σπίτι. Σε τέτοιες περιπτώσεις αντιλαμβάνεσαι πως πρόκειται για δικαιολογίες που κρύβουν την βασική αιτία. Βέβαια υπάρχουν και περιπτώσεις που στο λένε κατάμουτρα. Μια φίλη όταν έφτασε στη Γερμανία που πήγε να νοικιάσει σπίτι μαζί με μια γνωστή της Γερμανίδα, ο ιδιοκτήτης είπε στη γνωστή της «Σήκω φύγε και μην τολμήσεις να μου ξαναφέρεις Έλληνα να νοικιάσει σπίτι»….
Το χειρότερο βέβαια, όπως υπογραμμίζει η ίδια, είναι πως αυτό δεν ισχύει μόνο για τους ενήλικους αλλά και για τους ανήλικους, για παιδιά δηλαδή που φοιτούν στα γερμανικά σχολεία. «Ειδικά όταν έχουμε έξαρση δημοσιευμάτων από εφημερίδες που κρατούν μια μεροληπτική στάση και στοχοποιούν την Ελλάδα, έχουμε έξαρση και των φαινομένων που σας λέω. Και το ακόμα χειρότερο είναι πως τα φαινόμενα αυτά δεν εξελίσσονται μόνο μεταξύ μαθητών αλλά και μεταξύ καθηγητών και ελλήνων μαθητών».
Καθηγητής τυλιγμένος με την ελληνική σημαία φώναζε στους μαθητές «Καλά κάνουν και θέλουν να σας διώξουν από την Ευρώπη»
«Δύο παραδείγματα που εγώ γνωρίζω είναι ενός καθηγητή που κορόιδευε δύο μαθήτριες για το επώνυμό τους λέγοντας “τζι τζι τζατζίκι”, συμπεριφορά που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί τουλάχιστον ανώριμη, καθώς και ενός άλλου καθηγητή ο οποίος είχε τυλιχτεί με την ελληνική σημαία και απευθυνόμενος σε μαθητές έλεγε “καλά κάνουν και θέλουν να σας διώξουν από την Ευρώπη”. Το περιστατικό συνέβη μέσα στην τάξη. Αν θέλετε, βέβαια, μπορώ να σας φέρω σε επαφή με μαθητές για να καταγράψετε και την δική τους άποψη».
Κάπως έτσι συνομιλήσαμε με την Κωνσταντίνα, τον Αντόνιο, τον Θοδωρή, την Βασιλική και τον Σωτήρη, δεύτερης γενιάς μετανάστες, μαθητές λυκείου σήμερα, σε διαφορετικά σχολεία της Γερμανίας. Αλλού εντονότερες κι αλλού πιο ήπιες το σίγουρα είναι πως οι συμπεριφορές υπάρχουν και δυστυχώς αυξάνονται μέχρι να πεις… διαπραγμάτευση.
Κωνσταντίνα: Μια βδομάδα πριν τις διακοπές ήρθε η καθηγήτρια και μου είπε “Ας είμαστε ρεαλιστές, εσύ ως Ελληνίδα που ήρθες σε γερμανικό σχολείο, καταλαβαίνεις και μόνη σου πως είσαι σε δύσκολη θέση. Καλό θα είναι να μην περιμένεις κάποια επιτυχία”…» αναφέρει η Κωνσταντίνα έχοντας την ωριμότητα να συμπεράνει και να συμπληρώσει πως μπορεί να εννοούσε τις δυσκολίες της γλώσσας με τις οποίες θα ερχόμασταν αντιμέτωποι, «παρόλο που δεν ακούστηκε έτσι. Συνέχισε μάλιστα λέγοντας πως δεν θα έπρεπε να σκεφτόμαστε καν να προαχθούμε στη 13η τάξη, το πιο πιθανό ήταν να μην καταφέρουμε να περάσουμε την 12η. Πίστευα σε εμένα, αλλά φυσικά και απογοητεύτηκα παρά τη θέλησή μου, καθηγήτρια το είπε, δεν μπορείς να πάρεις τα λόγια της αψήφιστα. Πέρυσι η χρονιά ήταν πολύ χάλια, σκεφτόμουν συνέχεια αυτά τα λόγια».
Αυτό όμως ήταν μόνο ένα από τα περιστατικά που μας διηγείται η ελληνίδα μαθήτρια. «Πολλές φορές, σχεδόν καθημερινά θα έλεγα πως υπήρχαν περιστατικά που γινόταν λόγος για την καταγωγή μου. Απλά μετά από κάποιο σημείο σταμάτησα να δίνω σημασία. Παραδόξως σε αντίθεση με την πεποίθηση της καθηγήτριάς μου κατάφερα να προαχθώ στην επόμενη τάξη. Ένα άλλο παράδειγμα ήταν όταν επρόκειτο να γράψουμε ένα διαγώνισμα και μας ενημέρωνε ένας καθηγητής για το πώς θα είναι οι ασκήσεις που θα περιλαμβάνει. Καθώς περιέγραφε την πιο δύσκολη και τελευταία άσκηση, στην οποία θα έπρεπε να διαβάσουμε ένα κείμενο και με δικά μας παραδείγματα να το σχολιάσουμε αποδίδοντας το νόημα, προσέθεσε στο τέλος “μην αγχώνεστε, ακόμα και για τα ελληνάκια θα είναι βατό”»… περιγράφει η Κωνσταντίνα επαναλαμβάνοντας τη σκέψη της να εννοούσε την δυσκολία της γλώσσας.
«Πολύ συχνά αναφέρεται το ότι είμαστε Έλληνες και ειδικά τον τελευταίο καιρό. Αρκετές φορές έχει τη μορφή πλάκας αλλά η συχνότητα είναι τέτοια που πλέον δεν έχει και τόσο πλάκα. Συνεχώς επαναλαμβάνουν ότι πρέπει να αλλάξουμε νοοτροπία σαν λαός, ότι δεν μπορούν να μας δανείζουν χωρίς να τα ξεπληρώνουμε κλπ σε εμάς που πληρώνουμε φόρους εδώ και δύο γενιές. Ο μόνος φόρος που δεν πληρώνουμε είναι αυτός της ευαγγελικής εκκλησίας επειδή δεν είμαστε ευαγγελιστές. Μάλιστα μια φορά μια καθηγήτρια μας επεσήμανε πως πρέπει να πάρουμε την γερμανική υπηκοότητα για να πληρώνουμε φόρους, πράγμα το οποίο δεν ισχύει. Από τότε ενισχύθηκε στους συμμαθητές μου η εικόνα του «τζαμπατζή Έλληνα» που ούτως ή άλλως προβάλλεται από τα γερμανικά media».
«Εντάξει δεν χρειάζεται να ντρεπόμαστε όλοι για την εθνικότητά μας»
Αντόνιο: Στην τάξη δεν έχει συμβεί κάτι, αλλά έχω ζήσει παρόμοια περιστατικά κατά την διάρκεια της πρακτικής που κάνω τώρα. Τις πρώτες μέρες ήταν όλα εντάξει, μέχρι που με ρώτησαν για την καταγωγή μου. Αφού είπα στην προϊσταμένη πως είμαι Έλληνας είπε μπροστά σε όλους «εντάξει δεν χρειάζεται να ντρεπόμαστε όλοι για την εθνικότητά μας», και στη συνέχεια μου ανέθετε επιπλέον δουλειές. Στο σχολείο ευτυχώς δεν έχει συμβεί κάτι, το μόνο που παρατηρώ είναι πως, ίσως καλύτερα, πολλοί δεν αναφέρουν το θέμα της εθνικότητα ή αποφεύγουν να το συζητήσουν επειδή είμαι μπροστά. Είναι ένα θέμα ταμπού.
Θοδωρής: Δεν είναι όλοι της ίδιας γνώμης, αλλά δυστυχώς οι περισσότεροι είναι κατά των Ελλήνων. Στην τάξη μας έχουν χαρακτηρίσει «αυθάδεις, απαράδεκτους, έχουν πει πως έχουμε απίστευτο θράσος. Νομίζω πως την εκλογή της νέας κυβέρνησης την βλέπουν σαν απειλή για τους ίδιους. Μια καθηγήτρια είχε πει χαρακτηριστικά πως πρέπει να πληρώσουμε για να μάθουμε από τα λάθη μας». Ο Θόδωρος μας λέει πως εδώ και δύο χρόνια που πηγαίνει σε γερμανικό σχολείο έχει κάνει φιλίες μόνο με ξένους. «Υπάρχουν προκαταλήψεις εναντίον μας. Μόλις μαθαίνουν την εθνικότητά σου ρωτάνε “πως είναι η κατάσταση εκεί, έχουνε λεφτά; πότε θα πληρώσουν τα χρέη τους;” και μετά ακολουθεί η πεποίθηση πως μας ταΐζουν»…
«Επειδή ήμουν Ελληνίδα όταν πήγα για πρώτη φορά στην αίθουσα μουσικής ούτε καλημέρα δεν μου είπαν»
Βασιλική: Αντιμετώπισα πολλές φορές θέματα στο σχολείο. Επειδή ήμουν Ελληνίδα όταν πήγα για πρώτη φορά στην αίθουσα μουσικής ούτε καλημέρα δεν μου είπαν. Γίνεται προπαγάνδα από τα ΜΜΕ, γράφουν τις δηλώσεις του κ. Σόιμπλε σύμφωνα με τις οποίες “μας λυπάται” αλλά δεν αναφέρονται ποτέ για παράδειγμα στο βιογραφικό του, δεν αναφέρονται ποτέ στις πολεμικές αποζημιώσεις και στο κατοχικό δάνειο, παρά μόνο για να διευκρινίσουν πως είναι πεπερασμένο γεγονός. Αποποιούνται την ευθύνη των πράξεων του Χίτλερ, το όνομά του είναι σχεδόν ποινικοποιημένο, δεν επιτρέπεται η δημόσια αναφορά του… Πέρυσι που πήγα για πρώτη φορά σε γερμανικό σχολείο, στην αρχή τα παιδιά δεν με ήξεραν αλλά με αντιμετώπισαν με άσχημο τρόπο, δεν έκαναν παρέα μαζί μου επειδή ήμουν Ελληνίδα. Με το χρόνο ευτυχώς άλλαξαν γνώμη και τώρα πια δεν έχω ιδιαίτερα προβλήματα» αναφέρει η Βασιλική ενώ συνεχίζει αναφέροντας ένα ακόμα χαρακτηριστικό περιστατικό.
«Γιατί αργήσατε, ήρθατε με το ιδιωτικό σας τζετ από Ελλάδα»;
«Όταν τελείωσαν οι εκλογές ο καθηγητής μπήκε στην τάξη και μας ρώτησε αν πήγαν οι γονείς μας να ψηφίσουν. Στο τέλος της ώρας μας λέει “θέλω τα λεφτά μου πίσω να ξέρετε”. Πάρα πολλά έχουν γίνει , δεν υπάρχει περίπτωση να περάσει μέρα που δεν θα αναφερθούν στο όνομα της Ελλάδας και συνήθως κατηγορούν εμάς τις ελληνίδες για τα πάντα. Έχει τύχει να αργήσουμε πέντε λεπτά και μπαίνοντας στην τάξη ο καθηγητής μας είπε “γιατί αργήσατε, ήρθατε με το ιδιωτικό σας τζετ από Ελλάδα”. Επίσης τραγικό είναι πως σε κουβέντες χαρακτηρίζουν την Χρυσή Αυγή δεξιό κόμμα»;
Σωτήρης: Ο Σωτήρης είναι από εκείνους που έχει βιώσει λίγο εντονότερα την αντίδραση για την καταγωγή του, όταν ένας συμμαθητής στην τάξη του σηκώθηκε ενώπιον όλων φωνάζοντάς του «Φύγε από την χώρα μου βρωμοέλληνα» παρουσία καθηγητή ο οποίος δεν αντέδρασε καθόλου.
Φυσικά όπως διευκρινίζουν μαθητές και καθηγητές δεν παρουσιάζουν όλοι τις ίδιες συμπεριφορές. Τόσο η κ. Κοντογεώργου όσο και τα παιδιά αναφέρουν πως το ποσοστό που τους αντιμετωπίζει θετικά είναι της τάξης του 20% με 30% «Το υπόλοιπο 80-70% έχει διαφορετική άποψη που διαμορφώνεται από αυτή την, ο θεός να την κάνει, εφημερίδα, την Bild. Ο τύπος είναι εντελώς κατευθυνόμενος και δεν ενημερώνονται σωστά. Βέβαια το πρόβλημα του τύπου δεν είναι γερμανικό. Απλά στην Ελλάδα είμαστε λίγο πιο πλουραλιστές στη γνώμη, θα ακουστεί και κάτι διαφορετικό».
Όπως συμπληρώνει η καθηγήτρια πρέπει να είσαι προετοιμασμένος για να αντιμετωπίσεις αυτές τις ρατσιστικές συμπεριφορές που είναι καθημερινό φαινόμενο. «Το θέμα είναι πως όταν είσαι ενήλικας αυτό είναι εύκολο. Όταν πρόκειται για παιδιά ειδικά στην εφηβεία, τέτοιου είδους περιστατικά, με συχνότητα, έχουν αρνητικό αντίκτυπο. Ως ενήλικας είσαι αναγκασμένος να κάνεις τις επιλογές σου, να συναναστρέφεσαι με ανθρώπους με τους οποίους μπορείς να συνδιαλλαγείς, ανθρώπους που έχετε κοινές προσλαμβάνουσες, ένα κοινό υπόβαθρο και δεν σε θεωρούν κατώτερό τους είτε είσαι Έλληνας είτε είσαι Γερμανός. Πόσο εύκολο είναι όμως αυτό για ένα παιδί;
Είναι άδικο να αντιμετωπίζουν τα παιδιά στα Γερμανικά σχολεία καθηγητές και μαθητές με αυτό τον τρόπο, να υφίστανται ιστορίες καθημερινής τρέλας. Με τον τρόπο αυτό χτίζεται μια μελλοντική κοινωνία ρατσιστική και άδικη σε μια χώρα μάλιστα που στηρίζει την μεταναστευτική της παράδοση, προτιμά να εισάγει από το να παράγει για παράδειγμα επιστήμονες.
Μεγάλο λάθος σύμφωνα με την κ. Κοντογεώργου είναι η εικόνα του τζαμπατζή που έχουν αποδώσει στους Έλληνες.
«Μας παρουσιάζουν πολύ άσχημα αλλά σε αυτό έχουμε μερίδιο ευθύνης κι εμείς οι ίδιοι, οι πολιτικοί μας αρχηγοί με τις παλαιότερες δηλώσεις τους. Και να μην ξεχνάμε πως και οι Έλληνες δεν είμαστε ένας λαός υποδειγματικός από άποψη συμπεριφοράς. Υπάρχουν δηλαδή και Έλληνες που καταφέρονται εναντίων των Γερμανών την ώρα που ζουν και εργάζονται στη χώρα τους για χρόνια, σχήμα που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί οξύμωρο. Και σίγουρα έχετε διαβάσει τις περιπτώσεις εκμετάλλευσης Ελλήνων που έφτασαν μέσα στην κρίση από Έλληνες μετανάστες δεύτερης και τρίτης γενιάς.
Το σίγουρο είναι πως οι κατηγορίες που φιγουράρουν συχνά πυκνά σε δημοσιεύματα και εκφέρονται από πολιτικούς και όχι μόνο δεν έχουν κάποια ιδιαίτερη βάση όπως μας ενημερώνει η κ. Κοντογεώργου. «Κι εδώ ο λαός είναι διεφθαρμένος, κι εδώ κρύβει ο κόσμος λεφτά από την εφορία κι εδώ δεν κόβουν αποδείξεις κι εδώ υπάρχουν φοιτητές που δουλεύουν κι είναι ανασφάλιστοι κι εδώ υπάρχουν φοιτητές που παίρνουν λεφτά από παντού, βολεμένοι άνεργοι που εισπράττουν επιδόματα σε βάρους του υπόλοιπου λαού που είναι τυπικός στις υποχρεώσεις του. Δυστυχώς όμως θέλουν να δημιουργήσουν μια ψευδαίσθηση στο λαό τους και αυτά δεν αναφέρονται»…