Το όνομά του, αναίτια, ενοχοποιημένο, η παρουσία του καταδικασμένη από πολλούς, ήδη από τις προηγούμενες δεκαετίες, και κατά περιπτώσεις η εκμετάλλευσή και χρήση του ποινικοποιημένη κυρίως στη συλλογική συνείδηση, από ανθρώπους που δεν γνωρίζουν τις ιδιότητες του αλλά και τις διαφορές του από τις ναρκωτικές ουσίες. Κι ενώ ευρωπαϊκά η καλλιέργειά του είναι θεσμοθετημένη, στην περίπτωση της χώρας μας, η απαραίτητη ΚΥΑ κωλυσιεργεί εδώ και δύο χρόνια, με αποτέλεσμα να υπάρχει νόμος αλλά να μην έχουν οριστεί οι προϋποθέσεις για την εφαρμογή του.
Ρεπορτάζ: Νίκη Παπάζογλου
Αυτός ίσως είναι και ο βασικότερος λόγος που οι ειδήμονες του χώρου κάνουν λόγο για ακόμη μια πεισματική εμμονή της Ελλάδας στους «δαίμονές» της, και μεταφράζουν την καθυστέρηση ως αδυναμία να συμβαδίσει η χώρα μας με τους εταίρους της, με αποτέλεσμα μάλιστα να τους ενισχύει συνεχώς. Ο λόγος για την κλωστική κάνναβη, «μια καλλιέργεια με πολλά οφέλη, άπειρα παράγωγα προϊόντα και πλήθος βιομηχανικών εφαρμογών, τα οποία δυστυχώς συνεχίζουμε να εισάγουμε από το εξωτερικό» όπως μας ενημερώνει ο κ. Αργύρης Μουτζούρης, ιδιοκτήτης του μοναδικού Kannabishop στην Ελλάδα που βρίσκεται στην περιοχή των Εξαρχείων. Το newsbeast.gr επισκέφτηκε το μοναδικό στο είδος του κατάστημα και συνομίλησε με τον τελευταίο των «kannabishop» για το δύσκολο, όπως αποδεικνύεται, εγχείρημα του καθώς και τα οφέλη ενός παρεξηγημένου προϊόντος.
«Την κλωστική κάνναβη σαν ίνα αν και δεν την γνωρίζεις είναι σίγουρο πως την έχεις χρησιμοποιήσει χιλιάδες φορές. Συναντάται άλλωστε στα περισσότερα σπίτια, χωρίς καν να έχουν καναρίνι, και κατ’ επέκταση κανναβούρι» αναφέρει αστειευόμενος ο κ. Μουτζούρης και διευκρινίζει πως δεν πρόκειται για ινδική κάνναβη, αλλά για την βιομηχανική κλωστική κάνναβη. «Ο καφέ σπάγκος που δένουμε τα δέματα που όλοι κάποια στιγμή έχουμε χρησιμοποιήσει, είναι φτιαγμένος από κάνναβη, γι’ αυτό και δεν διαλύεται. Η κάνναβη είναι μια από τις ανθεκτικότερες φυτικές ίνες που υπάρχουν και έχει την ιδιότητα να μην μουχλιάζει και να μην σαπίζει.
Παρόλο που μπορεί να ακούγεται υπερβολικό μια απλή απόδειξη είναι πως η τζίβα του υδραυλικού, το καννάβι που λέμε, που χρησιμοποιείται στις σωληνώσεις, είναι φτιαγμένο από τέτοια κάνναβη. Το καννάβι είναι τοποθετημένο ακόμα και σήμερα σε πολυκατοικίες που χτίστηκαν το ’50. Η καλλιέργεια του συγκεκριμένου φυτού δεν είναι καθόλου πρόσφατη και οι αρχαίοι Έλληνες το χρησιμοποιούσαν στα σχοινιά και τα πανιά που κατασκεύαζαν. Φαντάσου πως η εν λόγω κάνναβη χρησιμοποιήθηκε και συναντάται σε πίνακες ζωγραφικής της Αναγέννησης αφού είναι ένα από τα συστατικά του καμβά, Το διφορούμενο χαμόγελο της Τζοκόντα είναι από κάνναβη» αναφέρει ο κ. Μουτζούρης με σκοπό να μας εντυπωσιάσει, και πράγματι το καταφέρνει.
Εκτός από τις βιομηχανικές χρήσεις η κλωστική κάνναβη και ο κανναβόσπορος, που διατίθεται σήμερα σε καταστήματα βιολογικών προϊόντων, είναι ο δεύτερος πιο πρωτεϊνούχος καρπός μετά την σόγια, αφού παρουσιάζει υψηλότερη συγκέντρωση Ω3 και Ω6 λιπαρών ακόμα κι από τον φημισμένο λιναρόσπορο, και περιέχει 10 ιχνοστοιχεία.
Παλαιότερα, στη χώρα μας, και συγκεκριμένα στα μέσα του προηγούμενου αιώνα, επί δεκαετίες ανθούσε η κλωστοϋφαντουργία που χρησιμοποιούσε ως πρώτη ύλη την κλωστική κάνναβη. Η κάνναβη αποτελούσε διαδεδομένη γεωργική καλλιέργεια και εξαγώγιμο προϊόν, αποτελώντας μάλιστα στήριγμα της οικονομίας πολλών ελληνικών πόλεων. Είναι χαρακτηριστικό ότι μέχρι το 1957, οπότε με νόμο απαγορεύτηκε η καλλιέργεια του φυτού, λειτουργούσαν στην Ελλάδα επτά κανναβουργεία που επεξεργάζονταν την ίνα για τη δημιουργία σκοινιών.
Πως έγινε όμως και από την εποχή της εκμετάλλευσης του προϊόντος και των παραγώγων του στα κανναβουργεία που λειτουργούσαν κάποτε στην Ελλάδα και περάσαμε στην εποχή του αφανισμού του γνωρίζοντας μάλιστα τις ιδιαίτερες ιδιότητές του ρωτάμε τον ιδιοκτήτη. «Με την ανακάλυψη του νάιλον και χάριν της ανάπτυξής του, το 1920 στην Αμερική με πρόσχημα την ινδική κάνναβη δαιμονοποιήθηκε και η κλωστική κάνναβη. Φαντάσου ότι κυκλοφόρησε μέχρι και προπαγανδιστικό φιλμ στις αρχές του αιώνα το οποίο παρουσίαζε ανθρώπους να κάνουν ενδοφλέβια χρήση ινδικής κάνναβης σε γυναίκα για προφανείς λόγους.
Αφότου άρχισε η διάχυση λανθασμένης πληροφόρησης, ο σπόρος παρουσιάστηκε ως καλλιέργεια από τον κήπο του διαβόλου και αλλοιώθηκε η εικόνα του. Μια άλλη χαρακτηριστική διαφήμιση των εποχών εκείνων παρουσίαζε “μαύρους” να χορεύουν γύρω από ένα τοτέμ ακούγοντας διαβολική μουσική (τζαζ), να καπνίζουν κάνναβη και στη συνέχεια, να πηγαίνουν να βιάζουν λευκές παρθένες… Κάπως έτσι απαγορεύτηκε στην Αμερική για να ακολουθήσει αργότερα και η απαγόρευση σε ολόκληρο τον δυτικό κόσμο. Η Ελλάδα, την δεκαετία του ’50, έπειτα από αμερικανικές πιέσεις, μιμήθηκε την πρακτική της απαγόρευσης των ξένων χωρών. Οι μόνες χώρες που συνέχισαν να την καλλιεργούν και μάλιστα η καλλιέργεια αποδείχτηκε ιδιαιτέρως προσοδοφόρα, ήταν εκείνες του Ανατολικού Μπλοκ. Η Σοβιετική ένωση τις δεκαετίες του ’50 και του ’60 ήταν η μεγαλύτερη παραγωγός χώρα κάνναβης. Εντός ευρωπαϊκών συνόρων η μόνη χώρα που δεν σταμάτησε ποτέ την καλλιέργεια ήταν η Γαλλία, και μάλιστα στο γαλλικό φράγκο υπήρχαν ίνες κάνναβης για να το κάνουν πιο ανθεκτικό. Από την δεκαετία του ‘80 κι έπειτα βέβαια ανακαλύφθηκε εκ νέου στην Ευρώπη και μάλιστα με νομοθεσία επιδοτήθηκε η καλλιέργειά της» συμπληρώνει ο ιδιοκτήτης.
Στην περίπτωση της Ελλάδας βέβαια, όπως διευκρινίζει ο κ. Μουτζούρης, ήταν τον Μάιο του 2013 όταν η κυβέρνηση έδωσε το «πράσινο φως» – εξαίρεσε την κλωστική κάνναβη από τις ναρκωτικές ουσίες με τον «νόμο περί εξαρτησιογόνων ουσιών» – για την καλλιέργεια της παρεξηγημένης κλωστικής κάνναβης προσφέροντας ύστερα από δεκαετίες μία αξιόπιστη και κερδοφόρα εναλλακτική πρόταση στους Έλληνες αγρότες. Αυτό χαρακτηρίστηκε ως απλά μια νίκη όλων εκείνων που προσπαθούσαν για χρόνια να πείσουν κυβέρνηση και κοινωνία για τα οφέλη της κλωστικής κάνναβης. Και παρόλο που μέσα στις επόμενες μέρες αναμενόταν η δημοσίευση της σχετικής ΚΥΑ κάτι τέτοιο δύο χρόνια μετά δεν έχει γίνει ακόμα.
«Έκτοτε έγιναν αρκετές επερωτήσεις, από την πλειονότητα των κομμάτων, ΣΥΡΙΖΑ, ΔΗΜΑΡ, Ανεξάρτητοι Έλληνες, ακόμα και οι Οικολόγοι στο Ευρωπαϊκό κοινοβούλιο. Η απάντηση περιλάμβανε ένα “θα” που αφορούσε στην ψήφιση της κοινής υπουργικής απόφασης από τα συναρμόδια υπουργεία Δικαιοσύνης και Γεωργίας, η οποία θα καθόριζε τους όρους και τις προϋποθέσεις, πράγμα λογικό εφόσον συγγενεύει με την άλλη κάνναβη. Βέβαια από τον Μάιο του 2013 μέχρι σήμερα κανένα “θα” δεν εφαρμόστηκε και καμία ΚΥΑ δεν έχει εκδοθεί» αναφέρει ο κ. Μουτζούρης.
Όπως ήταν αναμενόμενο σε μια Ελλάδα που είχε για πολλά χρόνια απαγορεύσει την καλλιέργεια της κλωστικής κάνναβης αδυνατώντας να διαχωρίσει τα δυο φυτά, οι ιδιοκτήτες kannabishop έχουν αντιμετωπίσει πολλά προβλήματα ακόμα και ποινικές διώξεις. Αυτός είναι και ο λόγος που το Kannabishop των Εξαρχείων είναι το μόνο που υπάρχει σε πείσμα των καιρών σε ολόκληρη την ελληνική επικράτεια.
«Όλοι έχουμε κυνηγηθεί, από το πρώτο kannabishop που άνοιξε την δεκαετία του ’80 στη Θεσσαλονίκη μέχρι και την γυναίκα μου, που είχε παλιά το μαγαζί» διευκρινίζει ο κ. Μουτζούρης ενώ μας διηγείται την δικαστική περιπέτεια που αντιμετώπισε. «Την περίοδο εκείνη το μαγαζί πωλούσε και τρόφιμα. Για να καταλάβεις όμως γιατί συνέλαβαν την σύζυγό μου ως έμπορο ναρκωτικών πρέπει να γνωρίζεις τη διαφορά των δύο αυτών ειδών κάνναβης. Στην ουσία η διαφορά έγκειται στην περιεκτικότητα σε THC, σε τετραϋδροκανναβινόλη δηλαδή στην ψυχοτρόπο ουσία της ινδικής κάνναβης. Στο φυτό αυτό, στην κλωστική, η περιεκτικότητα είναι 0,2% την ώρα που στην ινδική κάνναβη είναι από 8 έως 15 – 20%. Όταν λοιπόν εμείς αντιμετωπίσαμε τις διώξεις κάποιος έχοντας άγνοια του φυτού, είχε ενημερώσει πως πουλάμε τρόφιμα με ναρκωτικά. Ήρθαν λοιπόν από τον ΕΦΕΤ, πήραν ένα δείγμα για να το ελέγξουν, πράγμα το οποίο είναι σωστό εφόσον κι εγώ τα προϊόντα που αγοράζω θέλω να είναι ελεγμένα. Το κακό είναι ότι το Γενικό Χημείο του κράτους αντί να κάνει ποσοτική ανάλυση για να διαπιστώσει αν περιέχει 0,2% ή 15% έκανε ποιοτική, δηλαδή εξέτασε αν είναι θετικό ή αρνητικό στην THC. Έτσι αυτεπάγγελτα μετά από ένα χρόνο, η σύζυγός μου ήρθε αντιμέτωπη με το κακούργημα και μάλιστα επειδή είχαμε και τρόφιμα από κλωστική κάνναβη αναμειγμένα με αρώματα, αντιμετώπισε και δεύτερο κακούργημα για ανάμειξη ναρκωτικού με τρόφιμο.
Φυσικά όπως ήταν αναμενόμενο το δικαστήριο την αθώωσε κατά πλειοψηφία. Στη συνέχεια έκανε αγωγή κατά του δημοσίου για διαφυγόντα κέρδη, αλλά ακόμα δεν έχει βγει καν η πρώτη δικάσιμος. Αν σκεφτείς πως μετά από την πρώτη δικάσιμο το κράτος θα προχωρήσει σε προσφυγή σε ανώτερη βαθμίδα, φαντάζομαι πως σε περίπου μια δεκαπενταετία υπάρχει περίπτωση κι εμείς να αποζημιωθούμε. Οι πρώτοι που αντιμετώπισαν τέτοιου είδους διώξεις πριν από 15 χρόνια ακόμα δεν έχουν αποζημιωθεί»…
Καθώς κοιτάζουμε τις τσάντες και τα ρούχα από κάνναβη που υπάρχουν στο μαγαζί ο κ. Μουτζούρης μας ενημερώνει για τις χρήσεις της κλωστικής κάνναβης. Μας δείχνει μια φωτογραφία κατά την οποία ο Ηenry Ford, της γνωστής βιομηχανίας αυτοκινήτων, χτυπάει με ένα σφυρί ένα αυτοκίνητο στο αμάξωμα του οποίου εκτός των άλλων υλικών, έχει χρησιμοποιηθεί και η κλωστική κάνναβη, για να αποδείξει την ανθεκτικότητά του. «Ακόμα και σήμερα, αν κοιτάξει κανείς θα δει πως η κλωστική κάνναβη χρησιμοποιείται στην αυτοκινητοβιομηχανία από εταιρείες κολοσσούς όπως η BMV και η Mercedes».
Tο δημοσίευμα του Car And Driver επιβεβαιώνει όσα μας αναφέρει αφού αναφέρει χαρακτηριστικά πως τ στο εσωτερικό του νέου μοντέλου της BWM, κομμάτια πλαστικού έχουν αντικατασταθεί με κομμάτια φτιαγμένα από κάνναβη και λινό, γιατί αυτό συντάσσεται με την οδηγία που θέλει όσο το δυνατόν μεγαλύτερο κομμάτι του αυτοκινήτου να είναι βιοεπικοδομήσιμο και ανακυκλώσιμο.«[…] while the body panels are composite. Throw in some other lightweight materials, such as a magnesium dash brace and hemp-reinforced interior plastics […]»
Το στέλεχος της κλωστικής κάνναβης, το οποίο μοιάζει με το λινάρι, όμως χρησιμοποιείται και σε πολλούς άλλους τομείς. «Εκτός από ρούχα, χαρτί και τρόφιμα, μπορούν από αυτό να κατασκευαστούν μέχρι και δομικά υλικά, όπως υλικά τοιχοποιίας, τα οποία είναι άκαυστα, αντιμυκητιακά, και φιλικά προς το περιβάλλον.
Σε αυτή μάλιστα την περίπτωση όπως μας ενημερώνει αν επιλεγεί μια τέτοιου είδους κατασκευή αυτόματα, ως οικολογική δόμηση, η τοιχοποιία δεν προσμετράται στο συνολικό εμβαδόν του σπιτιού άρα είναι πολλαπλά κερδισμένος ο ιδιοκτήτης. Μέχρι το καλοκαίρι περιμένουμε στην Ελλάδα την κατασκευή του πρώτου σπιτιού από κλωστική κάνναβη. Ας ελπίσουμε πως το διάστημα μέχρι το καλοκαίρι θα αποδειχτεί αρκετό και για την ψήφιση της πολυαναμενόμενης ΚΥΑ, ώστε να οριστεί το επιβεβλημένα αυστηρό πλαίσιο που πρέπει να έχει η εν λόγω καλλιέργεια, ώστε να προχωρήσει η εν λόγω καλλιέργεια και ίσως και η βιομηχανική εκμετάλλευση του “υπερφυτού”»…
