Προσκλητήρια δεν υπάρχουν, όμως όλοι γνωρίζουν ότι ο γάμος θα γίνει στις 31 Δεκεμβρίου. Η ημερομηνία δεν είναι τυχαία και παραπέμπει στο τέλος της μέχρι τώρα μοναχικής πορείας ενός νέου και μιας νέας και την αρχή της κοινής τους ζωής με πολλές ελπίδες και προσδοκίες.
Οι προετοιμασίες γίνονται με πυρετώδεις ρυθμούς και βρίσκουν τη νύφη να ετοιμάζει τη φορεσιά της και τον γαμπρό και τους φίλους του να ξεσκονίζουν τις… προβιές τους.
Όπως αναφέρει το ΑΜΠΕ, εκείνοι, άλλωστε, πρέπει να είναι έτοιμοι για όλα, για να προστατέψουν το «κορίτσι» από αυτούς που θέλουν να το κλέψουν.
Για να τρομάξουν τους «κακούς» θα φορέσουν στο πρόσωπο φασόλια για δόντια και πιπεριές για κέρατα και θα ξεχυθούν στους δρόμους, ξορκίζοντας την απειλή.
Προσκεκλημένοι αυτού του ιδιόμορφου γάμου που θα γίνει την παραμονή της Πρωτοχρονιάς στο «χωριό του Άγιου Βασίλη» στην κεντρική πλατεία της Σιταριάς Φλώρινας είναι όλοι όσοι επιθυμούν να ξεφύγουν για λίγο από την πραγματικότητα, να φέρουν πάλι στο μυαλό τους παιδικές μνήμες από κάλαντα και χριστουγεννιάτικες μεταμφιέσεις αλλά και να γευτούν όσα θα τους προσφέρει γενναιόδωρα η τοπική κοινωνία: τσιγαρίδες, κρασί και παραδοσιακή φασολάδα Πρεσπών.
ι παραπάνω εκδηλώσεις, με τη γνωστή σε πολλούς ονομασία «Μπαμπάρια», που θα αναβιώσουν και σε άλλες περιοχές της βόρειας Ελλάδας, θα ανοίξουν σε λίγες μέρες τον κύκλο των πρωτοχρονιάτικων εκδηλώσεων που περιλαμβάνουν τα Ραγκουτσάρια, τα πρωτοχρονιάτικα καρναβάλια της δυτικής Μακεδονίας αλλά και τις παραλλαγές τους: τα Μπουμπουσάρια, άλλη μια γιορτή μεταμφιέσεων στη Σιάτιστα και τους Μωμόγερους στο Κιλκίς και τα Αλωνάκια Κοζάνης.
Τις εκδηλώσεις θα συμπληρώσουν η Σούρβα στην Καστοριά, οι Φωταροί στο Παλαιόκαστρο του Πολυγύρου, τα έθιμα της Καμήλας και της νύφης στη Γαλάτιστα, οι Αράπηδες στη Νικήσιανη Καβάλας και τα Τζαμαλάρια στην Άρνισσα Πέλλας.
Ξεχωριστό τόνο στο τοπίο των χειμωνιάτικων εκδηλώσεων και εθίμων θα δώσει και ο προστάτης των χιονοδρόμων Άγιος Σεραφείμ, ανήμερα της γιορτής του οποίου, στις 3 Ιανουαρίου, θα τελεστεί θεία λειτουργία στο χιονοδρομικό κέντρο Σελίου.
Πιο συγκεκριμένα, την ίδια μέρα με τον γάμο στη Σιταριά της Φλώρινας, παραμονή αλλά και ανήμερα Πρωτοχρονιάς οι μεταμφιεσμένοι Μωμόγεροι θα αναβιώσουν στα Αλωνάκια Κοζάνης. Επίσης την 1η Ιανουαρίου στη μία το μεσημέρι θα πραγματοποιηθεί το θεατρικό δρώμενο «Τα Μωμοέρα» στον Άγιο Μάρκο του Κιλκίς, μπροστά από το καφενείο «Νέα Λαραχανή».
Και αν ακόμη μερικοί είναι επιφυλακτικοί σε τέτοιες εξορμήσεις, ο Δήμος Βοϊου Κοζάνης γνωστοποιεί ότι οι παρέες των Μπουμπουσαριών που θα συμμετέχουν στην παρέλαση ανήμερα των Θεοφανίων, θα βραβευτούν από το Δήμο και από το Ίδρυμα Παπαγεωργίου με ανάλογα χρηματικά ποσά. Αρκεί, βέβαια, όποιος ενδιαφέρεται να δηλώσει συμμετοχή τηλεφωνώντας στον δήμο.
Προπομπός των πρωτοχρονιάτικων καρναβαλιών θα είναι στις περιοχές της Καστοριάς τα «μπουλούκια», οι ομάδες των μεταμφιεσμένων, που θα διοργανωθούν την 1η Ιανουαρίου στην Κορησό, την Κλεισούρα και τη Λιθιά. Παρελάσεις θα γίνουν στις 2 Ιανουαρίου στην Κορησό, τη Λιθιά και το Μαυροχώρι, ενώ στις 5 Ιανουαρίου ξεκινά το κατ’ εξοχήν καρναβάλι, τα Ραγκουτσάρια από το δημαρχείο της Καστοριάς.
Όλες αυτές τις μέρες, τα παιδιά θα κουβαλούν μαζί τους τη σούρβα, το χλωρό κλαδί κρανιάς που θα στολίσουν με πολύχρωμες κλωστές και την ημέρα των Θεοφανίων, ο Άγιος Βασίλης θα τους μοιράσει δώρα. Τα «μπουλούκια» θα «ξεχυθούν» και πάλι στους δρόμους με ζωντανή μουσική από λαϊκές ορχήστρες σε καστοριανούς ρυθμούς και την Τρίτη 8 Ιανουαρίου το έθιμο θα κορυφωθεί με την παρέλαση στην οδό Μητροπόλεως. Εξάλλου, τα Ραγκουτσάρια στο Άργος Ορεστικό θα αρχίσουν το απόγευμα της παραμονής της Πρωτοχρονιάς και θα ολοκληρωθούν στις 2 Ιανουαρίου.
Για όσους, άλλωστε, βρίσκονται πιο κοντά στη Χαλκιδική, ευκαιρία για διασκέδαση θα προσφέρει το δρώμενο των Φωταρών στις 6 Ιανουαρίου στο Παλαιόκαστρο του Δήμου Πολυγύρου. «Σήκου παππά και δέσποτα, σήκου κι μη κοιμάσι, σήκου να πας στην εκκλησιά να ψάλεις να διαβάσεις» λέει η ευχή από το έθιμο που προστάζει τους καλαντιστές να πουν παντού τα κάλαντα των φώτων. Μαζί με τραγούδια και δρώμενα, οι τοπικοί σύλλογοι θα προσφέρουν επίσης χωριάτικο λουκάνικο και κρασί και θα στήσουν χορό στην πλατεία του χωριού.
Λίγο μακρύτερα, στη Γαλάτιστα, θα αναβιώσει το έθιμο της Καμήλας και της Νύφης στις 6 και 7 Ιανουαρίου. Το έθιμο έχει τις ρίζες του στα χρόνια της Τουρκοκρατίας και βασίζεται στο γεγονός της αρπαγής μιας πολύ όμορφης κοπέλας, της Μανιώς από τον Αγά του χωριού, με σκοπό να την κλείσει στο χαρέμι του.
Τα παλικάρια, με επικεφαλής τον αγαπημένο της, αποφασίζουν να πάρουν πίσω την κοπέλα και να τελέσουν τον γάμο. Σοφίζονται, έτσι, το τέχνασμα της Καμήλας, κάτι παρόμοιο με τον Δούρειο Ίππο, για να σώσουν τελικά τον γάμο. Την ημέρα των Θεοφανίων θα κατασκευαστεί το ομοίωμα της Καμήλας ενώ η αναπαράσταση του γάμου θα γίνει στις 7 Ιανουαρίου.
Τις εκδηλώσεις της εποχής κλείνουν οι Αράπηδες της Καβάλας και της Δράμας, που ντυμένοι με προβιές και κουδούνια ξορκίζουν το κακό και φέρνουν το αισιόδοξο μήνυμα της ζωής, αλλά και τα «τζαμαλάρια» της Πέλλας που παραπέμπουν και πάλι σε παραδοσιακό γάμο, στον οποίο το «μπουμπάρι» το ζιζάνιο, μπαίνει ανάμεσα στους νεόνυμφους και τους παρενοχλεί.
