Νεόπτωχοι και νεοάστεγοι, ασφαλισμένοι που δεν μπορούν να αγοράσουν ούτε τα φάρμακά τους, έγκυοι χωρίς ιατρική περίθαλψη, παιδιά που δεν εμβολιάζονται, άνθρωποι ενθουσιώδεις και δημιουργικοί, οι οποίοι εν μία νυκτί μετατράπηκαν σε καταθλιπτικούς που σκέφτονται ακόμα και την αυτοκτονία ή, ακόμα χειρότερα, προχώρησαν στο απονενοημένο διάβημα, και πολλοί ακόμα που για να καταπολεμήσουν την αγωνία και την ανασφάλεια καταφεύγουν σε εξαρτησιογόνες ουσίες, ναρκωτικά και αλκοόλ.

Η Ελλάδα ποτέ δεν ήταν παράδεισος, αυτό, ωστόσο, που συμβαίνει τα τελευταία δύο χρόνια εφαρμογής του μνημονίου δεν έχει προηγούμενο. Ο κοινωνικός ιστός καταρρέει με βίαιο τρόπο…

Η κίνηση στα πολυιατρεία των Γιατρών του Κόσμου, όπως αναφέρει το περιοδικό «Επίκαιρα», στους οποίους απευθύνονται οι πλέον φτωχοί των φτωχών, είναι ενδεικτική της κατάστασης: Όχι μόνο έχει αυξηθεί σημαντικά ο αριθμός των ανθρώπων που σπεύδουν σε αυτά, αλλά και των Ελλήνων ειδικότερα.

Είναι χαρακτηριστικό πως ενώ πριν από δύο χρόνια οι συμπατριώτες μας δεν ξεπερνούσαν το 10% των επισκεπτών, σήμερα αγγίζουν το 40%. Στη συντριπτική τους πλειονότητα είναι μικροσυνταξιούχοι, οι οποίοι μέχρι πρόσφατα απολάμβαναν μια καλή ζωή και μπορούσαν να αγοράζουν φάρμακα και να επισκέπτονται γιατρούς. Στο πολυϊατρείο Περάματος, μάλιστα, συνωστίζονται περίπου εκατό άνθρωποι σε καθημερινή βάση, οι περισσότεροι εκ των οποίων είναι Έλληνες που προμηθεύονται ένα οικογενειακό πακέτο, το οποίο περιλαμβάνει όσπρια, ζυμαρικά, ρύζι, γάλα, λάδι και κονσέρβες…

«Ανεπάρκεια κοινωνικών δομών»

«Ερχόμαστε καθημερινώς σε επαφή με μια κοινωνία σε ελεύθερη πτώση. Η κρίση, εξάλλου, αποτυπώνει και την ανεπάρκεια των κοινωνικών δομών. Αποδείχτηκε ότι το αποκαλούμενο “κοινωνικό κράτος” βρισκόταν στον αέρα, γιατί βασιζόταν σε επιδόματα και μικρορουσφέτια, αφού δεν υπήρχαν υποδομές. Δεν είναι τυχαίο ότι είναι η πρώτη φορά στα είκοσι περίπου χρόνια της λειτουργίας μας που ασχολούμαστε με παροχή τροφίμων και παιδικού γάλακτος», ανέφερε στα «Επίκαιρα» ο πρόεδρος των Γιατρών του Κόσμου, Νικήτας Κανάκης.


Ναρκωτικά και ψυχικές ασθένειες

Το μνημόνιο επηρεάζει επίσης και την ψυχική υγεία. Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στατιστικά στοιχεία, οι αυτοκτονίες και οι απόπειρες αυτοκτονιών από τις αρχές του 2009 έως τις 10 Δεκεμβρίου του 2011 ανήλθαν σε 1.727, το οποίο σημαίνει ότι αυξήθηκαν κατά 22% μέσα στο διάστημα αυτό. Είναι εντυπωσιακό, μάλιστα, ότι ο συνολικός αριθμός τους το 2009 έφτασε τις 507, προτού «εκτιναχθεί» στις 622 το 2010. Η μεγαλύτερη αύξηση, εξάλλου, παρατηρήθηκε στις Περιφέρειες Θεσσαλονίκης, Θεσσαλίας και Βορείου Αιγαίου.

Όσον αφορά στην Αττική, το 2009 κατεγράφησαν 158 απόπειρες ή τετελεσμένες πράξεις αυτοκτονίας, το 2010 ήταν αυξημένες κατά είκοσι, ενώ το 2011 έφτασαν τις 198.

Από την άλλη, η αύξηση των αυτοκτονιών –τις οποίες ακόμα και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας αποδίδει στην οικονομική κρίση- και των περιπτώσεων ανθρώπων που υποφέρουν από βαριάς μορφής κατάθλιψη και οι οποίοι είναι άνεργοι ή και παιδιά ανέργων είναι μόνο η κορυφή του «παγόβουνου», στη βάση του οποίου κρύβονται και άλλες ψυχασθένειες.

Χαρακτηριστικότερες περιπτώσεις είναι οι διαταραχές πανικού, η εμφάνιση του αποκαλούμενου «συλλογικού στρες», δηλαδή του ατομικού άγχους που εκκινεί από κοινωνικά αίτια, αλλά και οι έντονες κεφαλαλγίες, ιδίως στις πιο νέες ηλικίες.

Τα στοιχεία του ΟΚΑΝΑ προκαλούν κατάθλιψη: Το Μάρτιο του 2010 ο αριθμός των θεραπευόμενων στα προγράμματα υποκατάστασης σε ολόκληρη τη χώρα ήταν 4.771.

Στις 25 Απριλίου του 2012 ο αριθμός τους έφτασε τους 7.422, σημειώθηκε, δηλαδή, αύξηση 56%. Ταυτόχρονα, οι αιτήσεις για τα ίδια προγράμματα ήταν 1.859 το 2010 και 2.773 το 2011, το υψηλότερο νούμερο μετά το 1995.

Ο κλινικός ψυχολόγος – ψυχοθεραπευτής, Δημήτρης Μπούκουρας συνδέει την οικονομική κρίση με την αύξηση των περιπτώσεων ψυχοπαθολογικών παθήσεων αλλά και των ανθρωποκτονιών. «Η έλλειψη ασφάλειας, η μείωση των εισοδημάτων και η επαγγελματική αβεβαιότητα αποτελούν σοβαρότατη απειλή για την ψυχική υγεία», καταλήγει.