Διευκρινίσεις από το υπουργείο Περιβάλλοντος για τις ξαπλώστρες στις παραλίες

Διευκρινίσεις σχετικά με την παραχώρηση απλής χρήσης αιγιαλού και παραλίας έδωσε το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας μετά τον «κώδωνα κινδύνου» που χτύπησαν με ανακοίνωσή τους οι περιβαλλοντικές οργανώσεις, υπογραμμίζοντας πως «ενόψει της έναρξης της τουριστικής περιόδου, οι παράκτιες περιοχές της χώρας μας που είναι ενταγμένες στο οικολογικό δίκτυο Natura 2000, κινδυνεύουν με σημαντική υποβάθμιση».

Αναλυτικότερα, όπως αναφέρουν δεκατέσσερις απ’ τις σημαντικότερες περιβαλλοντικές οργανώσεις που δραστηριοποιούνται στη χώρα, παρά την πρόσφατη απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας (3944/2015) σύμφωνα με την οποία η συλλήβδην παραχώρηση του αιγιαλού έρχεται σε ευθεία αντίθεση με τον συνταγματικά κατοχυρωμένο κοινόχρηστο χαρακτήρα του παράκτιου οικοσυστήματος ως δημόσιου αγαθού και δημιουργεί σοβαρό κίνδυνο αλλοίωσης των παραλιών λόγω της υπερεκμετάλλευσης, πρόσφατα ψηφίστηκε από τη Βουλή ο «πολλαπλών θεμάτων» νόμος 4384/2016 (ΦΕΚ 78 Α΄/26-4-2016). Με το άρθρο 56 παρατάθηκε η ισχύς της υπ’ αριθμ. ΔΔΠ0005159/586Β΄ΕΞ2015 Κοινής Υπουργικής Απόφασης «Περί παραχώρησης απλής χρήσης τμημάτων αιγιαλού και παραλίας» για μια ακόμα χρονιά, αγνοώντας την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας.

Δυστυχώς, όπως επισημαίνουν οι περιβαλλοντικές οργανώσεις, με αυτή την εκ προτέρων αθρόα έγκριση παραχωρήσεων χρήσης αιγιαλού που σχεδιάζουν οι δήμοι για την τρέχουσα θερινή περίοδο στις προστατευόμενες περιοχές της χώρας, ακυρώνεται η δυνατότητα αλλά και η υποχρέωση του υπουργείου Περιβάλλοντος για άσκηση εποπτείας και ελέγχου των πράξεων των Ο.Τ.Α.

Την ανακοίνωση υπογράφουν οι περιβαλλοντικές οργανώσεις ΑΝΙΜΑ, ΑΡΚΤΟΥΡΟΣ, ΑΡΧΕΛΩΝ, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, Ελληνική Εταιρεία Προστασίας Περιβάλλοντος και Πολιτισμού, Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης, Εταιρία Προστασίας Πρεσπών, Δίκτυο ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ SOS, Καλλιστώ, Οικολογική Εταιρεία Ανακύκλωσης, Greenpeace, MEDASSET, MOm και WWF Ελλάς θέτουν το ΥΠΕΝ προ των ευθυνών του, και καλούν την πολιτική ηγεσία του να ανακαλέσει άμεσα την υπ’ αριθμ. πρωτ. 23841/664/28-4-2016 σύμφωνη γνώμη του αναπληρωτή υπουργού Περιβάλλοντος και να λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα για την προστασία και βιώσιμη διαχείριση των παράκτιων ευαίσθητων οικοσυστημάτων της χώρας μας.

Από την πλευρά του το υπουργείο Περιβάλλοντος αναφέρει πως: «Καμία ένσταση δεν έχει υπάρξει από φορείς, σχετικά με τις διατάξεις του ισχύοντα νόμου της περιβαλλοντικής αδειοδότησης, όπου δραστηριότητες που λαμβάνουν χώρα στις παραλίες (ομπρελοκαθίσματα, καντίνες, θαλάσσια σπορ), δεν εμπίπτουν σε κατηγορία στην οποία απαιτείται έγκριση περιβαλλοντικών όρων, διότι προφανώς τέτοιου είδους δραστηριότητες δεν επιφέρουν ιδιαίτερα σημαντικές επιπτώσεις εφόσον τηρούνται κάποιοι βασικοί κανόνες. Επιπλέον, ακόμα και με την προγενέστερη νομοθεσία της περιβαλλοντικής αδειοδότησης, αυτές οι δραστηριότητες εντάσσονταν στην Β κατηγορία έργων και δραστηριοτήτων, για τις οποίες ήταν απαραίτητη η υποβολή συμπληρωμένου απλού ερωτηματολογίου και η έγκριση των περιβαλλοντικών όρων γινόταν από τον οικείο Νομάρχη.

Το αίτημα του κάθε Δήμου που περιλαμβάνει μόνο τη θέση της δραστηριότητας, το είδος της και την έκτασή της, δεν αποτελεί σε καμία περίπτωση αξιολόγηση περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Κατά συνέπεια, το επιχείρημα που παραθέτουν οι 14 ΜΚΟ περί «ειδικού αιτήματος» των Δήμων, είναι αβάσιμο. Το μόνο ελαφρυντικό για τη διατύπωση μιας τέτοιας θέσης, θα μπορούσε να θεωρηθεί μόνο η άγνοια και δεν δικαιολογείται για φορείς που θεωρούνται γνώστες του αντικειμένου.

Επιπλέον, η αναφορά των 14 ΜΚΟ στην προδικαστική διαδικασία για παράβαση των άρθρων 4 και 6 της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ και η απόπειρα σύνδεσής της με την απλή χρήση αιγιαλού και παραλίας, θεωρείται στην καλύτερη περίπτωση ατυχής. Άλλωστε, είναι γνωστές οι ενέργειες και οι δράσεις που υλοποιεί το ΥΠΕΝ για την κάλυψη των υποχρεώσεων που απορρέουν από την Ευρωπαϊκή νομοθεσία.

Αναφορικά με τα θέματα εποπτείας και ελέγχου, επισημαίνεται ότι η παραχώρηση χρήσης αιγιαλού από το ελληνικό δημόσιο προς τους ΟΤΑ, ολοκληρώνεται με την υπογραφή σύμβασης μεταξύ Δήμου και Κτηματικής Υπηρεσίας και μεταξύ Δήμου και τρίτων. Κατά συνέπεια, οι θέσεις, οι εκτάσεις και οι λοιποί όροι που διέπουν τη σύμβαση, είναι σε κάθε περίπτωση γνωστοί.

Τονίζεται ότι το ΥΠΕΝ, δια της αρμόδιας υπηρεσίας του, βρισκόταν και βρίσκεται σε διαρκή συνεργασία και επικοινωνία με τις υπηρεσίες του ΥΠΟΙΚ για τη διαμόρφωση και τη βελτίωση του νομικού πλαισίου που διέπει τις συγκεκριμένες δραστηριότητες.

Για τη βέλτιστη αντιμετώπιση της κατάστασης με το ισχύον νομικό πλαίσιο επιλέχτηκε η συμπλήρωση των όρων και περιορισμών που ήδη περιλαμβάνονται στην ΚΥΑ παραχώρησης του 2015 (Παράρτημα Ι), με επιπλέον δύο παραρτήματα που περιλαμβάνονται στο έγγραφο του Αν. Υπουργού ΠΕΝ (ένα παράρτημα με μέτρα, προϋποθέσεις, όρους και περιορισμούς λειτουργίας (13 γενικούς όρους και επιπλέον 10 για τη χελώνα Caretta Caretta) και ένα παράρτημα με χρήσεις στις οποίες δεν επιτρέπεται η παραχώρηση, βάσει διατάξεων της κείμενης νομοθεσίας). Η τήρηση αυτών των όρων, διασφαλίζει πλήρως την ακεραιότητα του αιγιαλού, της παραλίας και του κατά περίπτωση προστατευτέου αντικειμένου.

Ευνόητο είναι ότι το Υπουργείο τείνει ευήκοα ώτα σε κάθε πρόταση, με τεκμηριωμένη φυσικά αξιολόγηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων από την απλή χρήση του αιγιαλού, η οποία μπορεί να συμβάλλει στη χρηστή χρήση των ελληνικών παραλιών.

Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας για να συνεισφέρει σε έγκαιρη ενημέρωση και γόνιμο διάλογο, δημοσίευσε στις 9.3.2016 όλες τις περσινές, εγκεκριμένες από το υπουργείο μας, θέσεις παραλιών. Με αυτό τον τρόπο, δόθηκε η δυνατότητα στους πολίτες που είχαν στοιχεία για παραβάσεις που έθεσαν σε κίνδυνο τα προστατευτέα αντικείμενα, να ενημερώσουν το Υπουργείο ώστε είτε να αυστηροποιήσει τους όρους, είτε να εισηγηθεί προς το αρμόδιο, για την παραχώρηση χρήσης του αιγιαλού και της παραλίας, Υπουργείο Οικονομικών, την μη παραχώρηση της χρήσης.

Κανένα νέο στοιχείο επί του θέματος δεν διαβιβάστηκε στο Υπουργείο μας από τις 14 ΜΚΟ, που όψιμα αναλαμβάνουν εργολαβία αντιπολίτευσης και δυστυχώς, με τέτοιου τύπου ανακοινώσεις, δεν συνεισφέρουν στην προστασία του περιβάλλοντος. Σε κάθε περίπτωση, το Υπουργείο όταν λάβει τις προτεινόμενες θέσεις των παραλιών προς γνωμοδότηση, θα εφαρμόσει όλα εκείνα τα μέτρα που συμβάλλουν στην αυστηρή προστασία τους».