Απουσία αποτελεσματικού επιχειρησιακού σχεδίου διαχείρισης, για τους χιλιάδες πρόσφυγες και μετανάστες που βρίσκονται στα νησιά του Αιγαίου, διαπιστώνει ο Συνήγορος του Πολίτη, μετά από αυτοψία που πραγματοποίησαν κλιμάκια της ανεξάρτητης αρχής στη Λέσβο, την Κω και τη Λέρο και ζητά την λήψη άμεσων μέτρων

Η άνευ προηγουμένου ροή μεταναστών και προσφύγων, αναφέρει ο Συνήγορος του Πολίτη, έχει οδηγήσει σε ασφυξία τις τοπικές αστυνομικές και λιμενικές αρχές, οι οποίες αδυνατούν πλέον από μόνες τους να εφαρμόσουν πλήρως τις διαδικασίες που προβλέπει η ελληνική και ευρωπαϊκή νομοθεσία.

Ο Συνήγορος τονίζει ότι η κάλυψη των στοιχειωδών αναγκών διαβίωσης των ανθρώπων και η μέριμνα για τα δικαιώματά τους αποτελούν ευθύνη και υποχρέωση της Πολιτείας.

Τα κλιμάκια της αρχής διαπίστωσαν σε Λέσβο, Κω και Λέρο, ότι οι αρμόδιες υπηρεσίες στην καλύτερη περίπτωση αδυνατούν να ανταπεξέλθουν εγκαίρως στις ροές που δέχονται και στη χειρότερη εφαρμόζουν ένα μικρό μόνο μέρος από τις προβλεπόμενες διαδικασίες.

Κατά το Συνήγορο, κέντρα πρώτης υποδοχής δεν λειτουργούν ακόµη και στη Λέσβο όπου σχετική πτέρυγα έχει κατασκευασθεί και παραμένει κλειδωμένη, οι αλλοδαποί διαμένουν σε ακατάλληλα καταλύματα ή σε σκηνές στο ύπαιθρο και δεν σιτίζονται επαρκώς. Η διασπορά των αρμοδιοτήτων μεταξύ των υπηρεσιών που ανήκουν σε διαφορετικούς φορείς (των πρώην υπουργείων Δημόσιας Τάξης, Ναυτιλίας, Εσωτερικών, ως προς την αρμοδιότητα Μετανάστευσης), έχει δημιουργήσει ακόμη μεγαλύτερο έλλειμμα συντονισμού σε τοπικό επίπεδο.

Κάποια κενά, όπως επισημαίνει ο Συνήγορος, καλύπτονται προσωρινά από εθελοντικές προσφορές κλινοσκεπασμάτων, ειδών προσωπικής υγιεινής και τροφίμων από την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, από την ιδιωτική πρωτοβουλία και από τοπικά δίκτυα αλληλεγγύης, ενώ υπηρεσίες υγείας παρέχονται πολλές φορές από οργανώσεις, όπως οι Γιατροί χωρίς Σύνορα και οι Γιατροί του Κόσμου.

Ο Συνήγορος του Πολίτη ζητά να εκπονηθεί έκτακτο τοπικό σχέδιο διαχείρισης για κάθε νησί χωριστά, με την ενεργό εμπλοκή της τοπικής αυτοδιοίκησης και των τοπικών υπηρεσιών, να ενισχυθεί η στελέχωση των αστυνομικών και λιμενικών αρχών στα νησιά αιχμής, καθώς και της υλικοτεχνικής τους υποδομής, να διασφαλίζεται η άμεση τοποθέτηση των ασυνόδευτων ανηλίκων με την ίδρυση και λειτουργία επιτόπιου ξενώνα όπου είναι δυνατόν, να αξιοποιηθούν τα εργαλεία της ευρωπαϊκής ατζέντας για τη μετανάστευση κλπ.