Για πολλούς Αλβανούς η Ελλάδα ήταν η γη της επαγγελίας. Μέχρις ότου χτύπησε η κρίση την πόρτα της. Πολλοί έχουν επιστρέψει, άλλοι παραμένουν γιατί και στη χώρα τους υπάρχει ανεργία, γράφει σήμερα η Deutsche Welle. Πριν από 12 χρόνια η Αλμπάνα Σάκο έφυγε από την πατρίδα της, την Αλβανία, για να βρει καλύτερη τύχη στην Ελλάδα. Εδώ και ένα μήνα βρίσκεται και πάλι στην οικογένειά της μαζί με τον εντεκάχρονο γιο της. Όχι για διακοπές. Ψάχνει και πάλι για δουλειά. Με την κρίση στην Ελλάδα έχει γίνει δύσκολη η ζωή και δουλειές δεν υπάρχουν. Αλλά και στην πατρίδα της η κατάσταση δεν είναι καλύτερη. Υπάρχει μεγάλη ανεργία. Έτσι η Αλμπάνα σκέφτεται να επιστρέψει στην Ελλάδα, όπου έστω και με πολύ κόπο κάνει κάποια μεροκάματα.
Κρίση και δάνεια που τρέχουν
Στην ίδια θέση βρίσκονται οι περισσότεροι οικονομικοί μετανάστες που μετά την αλλαγή ήρθαν στην Ελλάδα. Στην οικοδομή στην οποία απασχολήθηκαν αρχικά, δεν κινείται τίποτα. Αλλά και η απασχόληση σε σπίτια έχει περιοριστεί. «Οι περισσότερες γυναίκες δουλεύουν ως οικιακοί βοηθοί χωρίς ασφάλεια» λέει ο Έτμοντ Γκούρι, Πρόεδρος του Συνδέσμου Αλβανικών Ενώσεων στην Ελλάδα. «Οι άνθρωποι βρίσκονται σε μεγάλη ανάγκη, επειδή πήραν δάνεια από τις τράπεζες για σπίτια και αυτοκίνητα και τώρα έχασαν τη δουλειά του, αλλά τα δάνεια τρέχουν», λέει. Οι περισσότεροι βρίσκονται σε απόγνωση, το ποσοστό αυτοκτονιών έχει αυξηθεί, λέει. 600.000 Αλβανοί μετανάστες ζουν στην Ελλάδα, οι περισσότεροι από το 1990. Με τη δουλειά τους έκαναν μικρές περιουσίες. Και με τα εμβάσματα υποστήριξαν τις οικογένειά τους, μια σημαντική πηγή εσόδων για την Αλβανία. Η οικονομική κρίση όμως τους έχει χτυπήσει άσχημα. Ήταν οι πρώτοι που την ένιωσαν. «Η επανένταξη αυτών των ανθρώπων πίσω στην Αλβανία είναι δύσκολη, γιατί κι εδώ υπάρχει ανεργία», λέει στη DW, ο Οδυσσέας Κότε, αντιδήμαρχος Αργυροκάστρου. «Η αγορά εργασίας είναι μικρή και δεν έχει ευκαιρίες για νέους εργαζόμενους. Οι εμπορικές σχέσεις της περιοχής με την Ελλάδα έχουν πέσει κατά 55%».
Ανεργία και διαφθορά
Το αποτέλεσμα είναι να οδηγηθούν στο λουκέτο πολλές μικρομεσαίες επιχειρήσεις αφήνοντας πίσω τους πολλούς άνεργους. Το κλίμα δεν είναι καθόλου φιλικό και για όσους έρχονται από την Ελλάδα για δουλειά. Οι περισσότεροι βέβαια επιστρέφουν σε μια χώρα άγνωστή τους μετά από δύο δεκαετίες στην Ελλάδα. Δεν έχουν φίλους και γνωστούς, οικογένεια, δεν έχουν διασυνδέσεις για αναζήτηση εργασίας. Σε ένα τέτοιο κλίμα η διαφθορά ευνοείται. «Οι κατηγορίες για διαφθορά στη διοίκηση, ότι χρειάζεται κάποιος μέχρι και πέντε χιλιάδες ευρώ να βρει δουλειά, προκαλούν μεγάλη απογοήτευση», λέει η Γκούρι. Επίσημα η ανεργία στην Αλβανία έχει φτάσει το 14%, ανεπίσημα λέγεται ότι είναι διπλάσια. Η Αλμπάνα Σάκο έχει σοκαριστεί από τους χαμηλούς μισθούς που παίρνουν τα δύο αδέλφια της. «Εργάζονται στην οικοδομή και παίρνουν 250 ευρώ το μήνα. Αλλά το αφεντικό τους δίνει τα 50 και τα υπόλοιπα όταν έχει λεφτά», λέει. Από τότε που ξεκίνησε η κρίση έχουν επιστρέψει στην Αλβανία 180.000 οικονομικοί μετανάστες, αλλά οι περισσότεροι γύρισαν πίσω. Γιατί ακόμη και με την κρίση έχουν περισσότερες ευκαιρίες δουλειάς. Ή ετοιμάζονται για άλλες ανεπτυγμένες χώρες της ΕΕ, όπως τη Γερμανία, την Ολλανδία ή τις Σκανδιναβικές χώρες. Εκεί οφείλεται και το ότι δεν καταγράφηκε μεγάλο κύμα επιστροφής Αλβανών στη χώρα τους. Η Αλμπάνα Σάκο αποφάσισε να επιστρέψει στην Ελλάδα, αλλά δεν ξέρει για πόσο καιρό θα μείνει. Είναι δύσκολο γιατί όλα έχουν ακριβύνει.