Η αναπληρώτρια υπουργός Παιδείας, Φώφη Γεννηματά, κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου της ηγεσίας του υπουργείου αναφέρθηκε στα ζητήματα που αφορούν την ελληνόγλωσση εκπαίδευση στο εξωτερικό.
Η υπουργός παρουσίασε την κατάσταση που επικρατεί μέχρι τώρα, δίδοντας έμφαση στις πελατειακές σχέσεις, που επικρατούσαν στον τομέα των αποσπάσεων, με αποτέλεσμα να αποσπώνται στα ελληνόγλωσσα σχολεία εκπαιδευτικοί με ειδικότητα στα καλλιτεχνικά μαθήματα, μουσική κλπ ή στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές, ενώ σε πολλές περιπτώσεις δε γνώριζαν επαρκώς την γλώσσα των χωρών όπου αποσπώνταν.
Το 2004, είπε η κα Γεννηματά, «οι αποσπασμένοι εκπαιδευτικοί ήταν περίπου 1.650 και η συνολική δαπάνη των επιμισθίων τους ανερχόταν σε περίπου 38 εκατ. ευρώ ενώ το 2009 ο αριθμός τους εκτινάχθηκε σε περίπου 2.350 και η συνολική δαπάνη των επιμισθίων τους περίπου στα 46 εκατ. ευρώ. Επιπλέον, αν συνυπολογισθεί και το κόστος μισθοδοσίας των αναπληρωτών εκπαιδευτικών που αντικατέστησαν αυτούς που αποσπάστηκαν στο εξωτερικό, η συνολική πρόσθετη επιβάρυνση του κρατικού προϋπολογισμού το έτος 2009, σε σχέση με το έτος 2004, αγγίζει τα 22 εκατ. ευρώ».
Η κα Γεννηματά τόνισε ότι δεν υπάρχει αξιόπιστο σύστημα παρακολούθησης της λειτουργίας των σχολικών μονάδων της ελληνόγλωσσης εκπαίδευσης στο εξωτερικό, με αποτέλεσμα να μην είναι δυνατή η χάραξη αποτελεσματικής πολιτικής και η άσκηση ορθολογικής διαχείρισης και ελέγχου σε αυτές.
Επίσης τα αμιγή ελληνικά σχολεία του εξωτερικού δεν παρέχουν ισότιμους τίτλους σπουδών με τα αντίστοιχα εκπαιδευτικά ιδρύματα των χωρών όπου είναι εγκατεστημένα και οι μαθητές δεν έχουν τη δυνατότητα να εισαχθούν στα ανώτερα πανεπιστημιακά ιδρύματα των χωρών αυτών, παρά μόνο -ως ειδική κατηγορία- να εισαχθούν στα ελληνικά ΑΕΙ.
Η κα Γεννηματά ανέφερε παράδειγμα συντονιστή εκπαίδευσης το 2007-2008 σε ευρωπαϊκή χώρα, ο οποίος παρήγγειλε 132.799 τόμους σχολικών βιβλίων με αποτέλεσμα να προκληθεί ζημία περίπου 100.000 ευρώ για το ελληνικό δημόσιο. Σημείωσε δε ότι στην περιοχή ευθύνης του συγκεκριμένου συντονιστή υπήρχαν 271 μαθητές σε σχολεία και 1.052 σε τμήματα μητρικής γλώσσας.
Ο ίδιος συντονιστής, το 2005, ανέθεσε έργο επισκευής ελληνικού σχολικού συγκροτήματος ύψους 110.000 ευρώ, σε αμφιλεγόμενες εταιρείες, με απευθείας ανάθεση, παραβιάζοντας την νομοθεσία περί αναθέσεως δημοσίων έργων. Μάλιστα το 2010 ξεκίνησε ΕΔΕ και η συγκεκριμένη απόφαση εξετάζεται από το υπηρεσιακό συμβούλιο.
Αυτή όλη η κατάσταση οδηγεί πλέον το υπουργείο Παιδείας σε μια ριζική αναδιάρθρωση, διοικητική και οικονομική στον τομέα αυτό. Το κείμενο της δημόσιας διαβούλευσης, θα έχει ολοκληρωθεί ως τις αρχές Μαρτίου, έτσι ώστε ως το Μάιο να έχει καταρτισθεί και το σχετικό νομοσχέδιο με τις αλλαγές που περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, τον εξορθολογισμό τόσο των αποσπάσεων όσο και των κονδυλίων.
Η Φ. Γεννηματά τόνισε ότι δε θα υπάρξουν αιφνιδιασμοί για την επόμενη χρονιά, αφού θα προβλέπεται μεταβατική περίοδος.
Τα σημεία διαλόγου με στόχο την στήριξη και διάδοση της ελληνικής γλώσσας σε παγκόσμιο επίπεδο είναι δέκα: η αξιολόγηση του εκπαιδευτικού έργου, η διοικητική αναδιάρθρωση των σχολείων των ομογενών, η διαφάνεια, η επιδίωξη συνεργασίας των ομογενών και αποσπασμένων εκπαιδευτικών, η προώθηση μορφών ελληνόγλωσσης εκπαίδευσης ενταγμένων στο εκπαιδευτικό σύστημα κάθε χώρας, η ανάπτυξη πολιτιστικών κέντρων ανάδειξης του ελληνικού πολιτισμού, η κοινωνική δικτύωση, η ανάπτυξη της διαπολιτισμικής ταυτότητας ομογενών, η ενίσχυση ελληνικών σπουδών και έρευνας στα ΑΕΙ εξωτερικού, και η εφαρμογή προσχολικών προγραμμάτων στα ελληνικά.
Να σημειωθεί ότι αυτή τη στιγμή η ελληνική γλώσσα διδάσκεται σε 72 χώρες και σε 57 υπάρχουν έδρες ελληνικών σπουδών.