Θηλιά στους Δήμους και τις Περιφέρειες περνά η Κυβέρνηση με την Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου που υπογράφθηκε χθες από τον πρωθυπουργό κ. Α. Σαμαρά και το Υπουργικό Συμβούλιο:
Η Πράξη προβλέπει τη δημιουργία Παρατηρητήριου Οικονομικής Αυτοτέλειας των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης βασικός σκοπός του οποίου οι ζημιές των ΟΤΑ το 2013 να περιορισθούν στα 66 εκατ. ευρώ.
Ειδικότερα, με την Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου συνιστάται στο υπουργείο Εσωτερικών Παρατηρητήριο Οικονομικής Αυτοτέλειας των ΟΤΑ με σκοπό τη συνεχή παρακολούθηση σε μηνιαία βάση της εκτέλεσης του προϋπολογισμού των ΟΤΑ και των νομικών τους προσώπων που εντάσσονται στο Μητρώο των Φορέων Γενικής Κυβέρνησης.
Το Παρατηρητήριο θα αξιολογεί τις προβλέψεις εσόδων που παρουσιάζουν οι ΟΤΑ και θα διατυπώνει προτάσεις περί τροποποίησής τους, όπου αυτό κρίνεται αναγκαίο. Το Παρατηρητήριο με βάση μηναία στοιχεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού, που παρακολουθεί η Γενική Διεύθυνση Οικονομικών υπηρεσιών, καθώς και με πρόσθετα στοιχεία που παρέχει ο ΟΤΑ, εφόσον του ζητηθεί, αξιολογεί και ελέγχει την πορεία της εκτέλεσης του προϋπολογισμού.
Σε περίπτωση που διαπιστώσει απόκλιση από τους τριμηνιαίους δημοσιονομικούς στόχους άνω του 10%, το Παρατηρητήριο ενημερώνει εντός μηνός από τη λήξη του τριμήνου, τον ΟΤΑ και την αρμόδια για την εποπτεία του Αρχή, παρέχοντας οδηγίες και εισηγούμενο μεθόδους για τη διόρθωση της απόκλισης. Ο ΟΤΑ υποχρεούται άμεσα να λάβει υπόψη του τις επισημάνσεις του Παρατηρητηρίου, καθώς και όλα τα προσήκοντα μέτρα, ενημερώνοντας σχετικά το Παρατηρητήριο.
Εφόσον η εκτέλεση του προϋπολογισμού του ΟΤΑ εξακολουθεί να παρουσιάζει για δύο συνεχόμενα τρίμηνα απόκλιση από τους στόχους και διαπιστωθεί ότι δεν έχουν ληφθεί τα προσήκοντα μέτρα, με απόφαση του υπουργού Εσωτερικών, που εκδίδεται ύστερα από αιτιολογημένη εισήγηση του Παρατηρητηρίου, ο ΟΤΑ υπάγεται υποχρεωτικά σε πρόγραμμα εξυγίανσης. Ο τρόπος υλοποίησης του Προγράμματος καθορίζεται από το Παρατηρητήριο, ενώ η ένταξη στο ανωτέρω πρόγραμμα συνεπάγεται την υποχρέωση εφαρμογής, κατά περίπτωση μέρους ή του συνόλου, των κάτωθι παρεμβάσεων:
α) Άμεση εφαρμογή των αναγκαίων μέτρων που προβλέπονται από τη νομοθεσία προς διασφάλιση της είσπραξης των απαιτήσεων του ΟΤΑ και της αντιμετώπισης της φοροδιαφυγής.
β) Αναστολή προσλήψεων.
γ) Επιβολή υποχρεωτικών μετατάξεων προσωπικού.
δ) Πρόσβαση στο Λογαριασμό Εξυγίανσης και Αλληλεγγύης της Αυτοδιοίκησης του άρθρου 263 του Νόμου 3852/2010, οι πόροι του οποίου διατίθενται αποκλειστικά για τη χρηματοδότηση του προγράμματος εξυγίανσης.
ε) Αύξηση των ιδίων εσόδων από φόρους, τέλη, δικαιώματα και εισφορές.
στ) Αύξηση του ανώτατου συντελεστή επιβολής του Τέλους Ακίνητης Περιουσίας για τα ακίνητα που βρίσκονται στην εδαφική περιφέρεια του δήμου σε ποσοστό μέχρι και 3? και επιβολή του τέλους υποχρεωτικά από το δήμο σύμφωνα με το ποσοστό αυτό μέχρι την οικονομική εξυγίανσή του. Ομοίως, αύξηση του συντελεστή επιβολής του τέλους επί των ακαθαρίστων εσόδων και παρεπιδημούντων από 0,5% μέχρι και 2%.
ζ) Περιορισμό των δαπανών μόνο σε υποχρεώσεις μισθοδοσίας και λοιπές απολύτως ανελαστικές δαπάνες.
Στόχος του Παρατηρητηρίου είναι η επίτευξη ισοσκελισμένων προϋπολογισμών, καθώς και απολογισμών και η ενίσχυση της οικονομικής αυτοτέλειας των ΟΤΑ σύμφωνα με τις οδηγίες των υπουργείων Εσωτερικών και Οικονομικών και με τα οριζόμενα στην ισχύουσα δημοσιονομική νομοθεσία.
Το Παρατηρητήριο συγκροτείται με απόφαση του υπουργού Εσωτερικών και αποτελείται από έναν Σύμβουλο του Ελεγκτικού Συνεδρίου ως Πρόεδρο, το Γενικό Διευθυντή Οικονομικών Υπηρεσιών του υπουργείου Εσωτερικών, τον αρμόδιο Διευθυντή της Γενικής Διεύθυνσης Οικονομικών Υπηρεσιών του υπουργείου Εσωτερικών, έναν εκπρόσωπο της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας προκειμένου για δήμους, ή έναν εκπρόσωπο της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδας, προκειμένου για περιφέρειες, έναν εμπειρογνώμονα εγνωσμένου κύρους, έναν εκπρόσωπο του υπουργείου Οικονομικών και το Γενικό Διευθυντή Θησαυροφυλακίου του Προϋπολογισμού του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, η σύμφωνη γνώμη του οποίου απαιτείται για την έκδοση απόφασης από το Παρατηρητήριο. Το Παρατηρητήριο θα υποστηρίζεται διοικητικά από τη Γενική Διεύθυνση Οικονομικών Υπηρεσιών του Υπουργείου Εσωτερικών.
Σύμφωνα με την Πράξη το Παρατηρητήριο θα είναι αρμόδιο για τον έλεγχο της ορθής εκτέλεσης του προϋπολογισμού και της εν γένει πορείας των οικονομικών και της επιχειρησιακής δράσης των ΟΤΑ και των νομικών τους προσώπων, όπως αποτυπώνονται στο Ολοκληρωμένο Πλαίσιο Δράσης (ΟΠΔ).
Το ΟΠΔ συνοψίζει το πενταετές επιχειρησιακό πρόγραμμα δράσης, το ετήσιο πρόγραμμα δράσης και τον ετήσιο προϋπολογισμό του ΟΤΑ και των νομικών του προσώπων και εγκρίνεται από την αρμόδια για την εποπτεία του αρχή. Η αρχή αυτή υποχρεούται να αποστέλλει στο Παρατηρητήριο, σε ηλεκτρονική μορφή, το ΟΠΔ, το οποίο θα αναρτάται στην ιστοσελίδα του υπουργείου Εσωτερικών και του οικείου ΟΤΑ. Το ΟΠΔ θα περιλαμβάνει υποχρεωτικά μηνιαίους και τριμηνιαίους στόχους, δράσεις και προθεσμίες σε συμμόρφωση με τον κανόνα του ισοσκελισμού του προϋπολογισμού και τα μνημόνια συνεργασίας.
Σημειώνεται πως χωρίς τα έκτακτα αυτά μέτρα οι ζημιές των ΟΤΑ το 2013 θα ξεπερνούσαν τα 370 εκατ. ευρώ.