Τις τεράστιες ανισότητες μεταξύ των κρατών μελών, όσον αφορά την οικονομική ανάπτυξη, την απασχόληση και άλλους βασικούς κοινωνικούς δείκτες και δείκτες για την αγορά εργασίας, αναδεικνύει η Έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με την απασχόληση και τις κοινωνικές εξελίξεις για το 2015 (ESDE 2015) που είδε σήμερα το φως της δημοσιότητας. Σύμφωνα με την αρμόδια επίτροπο για την Απασχόληση Μαριάν Τίσεν, η οποία παρουσίασε σήμερα τα αποτελέσματα της έκθεσης, οι επιπτώσεις της κρίσης είναι ακόμη αισθητές και οι τάσεις δείχνουν ότι οι ανισότητες μεταξύ των κρατών μελών «αυξάνονται».
Συγκεκριμένη αναφορά έκανε η Μ. Τίσεν στην Ελλάδα και στα χαμηλά επίπεδα απασχόλησης (55%) σε σχέση με άλλες χώρες, όπως είναι η Σουηδία (81%), καθώς και στα ποσοστά ανεργίας που παραμένουν πάνω από 20% στην Ελλάδα και στην Ισπανία, ενώ στη Γερμανία είναι μόλις 5%. Σε γενικές γραμμές, ανέφερε η ίδια, τα «καλά νέα» είναι ότι η ανεργία συνεχίζει να μειώνεται στην ΕΕ, τονίζοντας ωστόσο την «επείγουσα ανάγκη να επιστρέψουμε στη σύγκλιση, να αναπτυχθούμε μαζί».
Η έκθεση ESDE διαπιστώνει επίσης αύξηση της ποικιλίας των συμβάσεων εργασίας, γεγονός το οποίο επιτρέπει ευέλικτες εργασιακές ρυθμίσεις, και συνεπώς αύξηση της συμμετοχής στην αγορά εργασίας, αλλά μπορεί να οδηγήσει και σε κατακερματισμό της αγοράς εργασίας. Συγκεκριμένα, υπογραμμίζεται ότι ενώ ορισμένες νέες συμβάσεις ενδέχεται να είναι επωφελείς για αμφότερα τα συμβαλλόμενα μέρη, άλλες επιφέρουν εργασιακή ανασφάλεια, και καταλήγει πως πρόκειται για ένα ζήτημα που θα εξεταστεί και στο πλαίσιο της ανάπτυξης του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων.
«Πρέπει να διασφαλίσουμε ότι το εργατικό μας δίκαιο και τα συστήματά μας κοινωνικής προστασίας είναι κατάλληλα για την επίτευξη των στόχων τους στον 21ο αιώνα, και πρέπει να προωθήσουμε την επιχειρηματικότητα και την καινοτομία. Ο ευρωπαϊκός πυλώνας κοινωνικών δικαιωμάτων θα διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στο πλαίσιο αυτό», τόνισε η επίτροπος Απασχόλησης.
Εξάλλου, η έκθεση ESDE 2015 υπογραμμίζει τη σημασία της αυτοαπασχόλησης και της επιχειρηματικότητας για τη δημιουργία περισσότερων θέσεων εργασίας. Ωστόσο, τα στοιχεία δείχνουν ότι ορισμένες ομάδες, όπως είναι οι νέοι, οι ηλικιωμένοι, οι γυναίκες και οι εθνοτικές μειονότητες, μπορεί να αντιμετωπίσουν μεγαλύτερα εμπόδια στην ίδρυση της δικής τους επιχείρησης. Επιπλέον, η φετινή έκθεση αναφέρει ότι η πλειονότητα δεν αισθάνεται ότι διαθέτει τις απαιτούμενες δεξιότητες και γνώσεις για να ιδρύσει μια επιχείρηση, σημειώνοντας ότι στοχοθετημένες πολιτικές μπορούν να βοηθήσουν σε αυτό. Οι πολιτικές αυτές θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν την ευκολότερη πρόσβαση σε χρηματοδότηση ή τα φορολογικά κίνητρα, την επιχειρηματική εκπαίδευση ή την πρόσβαση σε υπηρεσίες φροντίδας παιδιών και ηλικιωμένων.
«Πρέπει να εξασφαλίσουμε περισσότερες και καλύτερες ευκαιρίες για τους πολίτες της ΕΕ, ειδικά εκείνους που είναι πιο απομακρυσμένοι από την αγορά εργασίας. Πρέπει επίσης να επενδύσουμε στην ενίσχυση των δεξιοτήτων των ατόμων, έτσι ώστε όλες οι γυναίκες και όλοι οι άνδρες στην ΕΕ να μπορούν να αναπτύξουν πλήρως τις δυνατότητές τους. Για την επίτευξη ανάπτυξης και τη δημιουργία θέσεων εργασίας πρέπει να επενδύσουμε στο ανθρώπινο δυναμικό», δήλωσε σχετικά η Μ. Τίσεν.
Η έκθεση ESDE του 2015 αποκαλύπτει επίσης ότι η ΕΕ μπορεί να αξιοποιήσει καλύτερα τους ανθρώπινους πόρους της μέσω της κινητικότητας. Αν και ο αριθμός των μετακινούμενων εργαζομένων αυξήθηκε κατά τη διάρκεια των δύο τελευταίων δεκαετιών, το ποσοστό τους επί του συνολικού εργατικού δυναμικού παραμένει περιορισμένο: μόνο το 4% του πληθυσμού της ΕΕ ηλικίας μεταξύ 15 και 64 ετών ζει σε κράτος μέλος διαφορετικό από εκείνο στο οποίο γεννήθηκε. Ωστόσο, οι μετακινούμενοι εργαζόμενοι της ΕΕ τείνουν να έχουν συνολικά καλύτερες προοπτικές απασχόλησης απ’ ό,τι ο εγχώριος πληθυσμός. Επιπλέον, οι ροές τους είχαν ως αποτέλεσμα τη μείωση της ανεργίας σε ορισμένα κράτη-μέλη που έχουν πληγεί περισσότερο από την κρίση και συνέβαλαν στην αντιμετώπιση των ελλείψεων προσωπικού στις χώρες υποδοχής. Ως εκ τούτου, η έκθεση ESDE υπογραμμίζει σαφώς το οικονομικό δυναμικό της κινητικότητας.
Τέλος, παρά το γεγονός ότι το ποσοστό ανεργίας στην ΕΕ παραμένει σε υψηλά επίπεδα, σύμφωνα με την έκθεση, οι εργοδότες εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν δυσκολίες για την πλήρωση ορισμένων κενών θέσεων. Εκτός της ουσιαστικής αναντιστοιχίας δεξιοτήτων, η ικανότητα των εργοδοτών να καλύπτουν τις κενές θέσεις εργασίας περιορίζεται επίσης από την αδυναμία τους να προσφέρουν ελκυστική αμοιβή ή ελκυστικές συνθήκες εργασίας, καλή κατάρτιση ή δυνατότητες σταδιοδρομίας. Η έκθεση ESDE 2015 διαπιστώνει ότι υπάρχει ένα σημαντικό μέρος των εργαζομένων από χώρες εκτός ΕΕ σε θέσεις εργασίας υποδεέστερες των προσόντων τους και αναφέρει πως η πρωτοβουλία για την Ατζέντα για νέες δεξιότητες, την οποία προετοιμάζει για φέτος η Επιτροπή, θα επιδιώξει να αντιμετωπίσει αυτές τις προκλήσεις.
