Από τις αρχές του επόμενου έτους θα μπορούν να υποβάλλονται ηλεκτρονικά πλέον οι ενδικοφανείς προσφυγές για οποιεσδήποτε φορολογικές διαφορές πάνω σε ατομικές διοικητικές αποφάσεις-απορριπτικές ή μη, καθώς συγκροτήθηκε Ομάδα Εργασίας από το Υπουργείο Οικονομικών για το σκοπό αυτό, όπως ορίζεται από την Δ.ΟΡΓ.Β. 1120738 ΕΞ 2015/15.9.2015 απόφαση, με τίτλο “Σύσταση, συγκρότηση και ορισμός μελών Ομάδας Εργασίας στην Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων του Υπουργείου Οικονομικών, για την ανάπτυξη Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος Υποστήριξης της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών.» Του Κωνσταντίνου Νανόπουλου* Στα πλαίσια της διαδικασίας υποβολής των ενδικοφανών προσφυγών ηλεκτρονικά, πρωταρχικός σκοπός της ως άνω ομάδας εργασίας, η οποία αποτελείται από 10 μέλη με ειδικότητα στην πληροφορική και 2 υπαλλήλους με βάση εργασίας τη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών (εφεξής: Δ.Ε.Δ.), είναι: -Ο σχεδιασμός ολοκληρωμένου πληροφοριακού συστήματος για την υποστήριξη της Διεύθυνσης επίλυσης διαφορών (Δ.Ε.Δ), αλλά και κατ’ ουσίαν -Η υλοποίηση της ηλεκτρονικής υποβολής ενδικοφανών προσφυγών Ωστόσο, η δράση της δεν θα παραμένει μόνο σε αυτόν τον τομέα, καθώς θα μπορεί επίσης να παρακολουθεί την εξέλιξη της πορείας των ήδη υποβληθεισών προσφυγών, αλλά και εν γένει της πορείας όλων των ένδικων βοηθημάτων που ασκούνται μετά την έκδοση της απόφασης ενώπιον των Διοικητικών Δικαστηρίων και του Συμβουλίου της Επικρατείας.
Η ενδικοφανής προσφυγή
Η ενδικοφανής προσφυγή είναι διοικητική προσφυγή, ενώπιον των Διοικητικών-Φορολογικών Αρχών και όχι ενώπιον των Διοικητικών Δικαστηρίων. Ο φορολογούμενος μέχρι πρότινος δεν είχε τη δυνατότητα να ζητήσει την ακύρωση της πράξης που εκδόθηκε σε βάρος του από Φορολογική αρχή και έτσι υποχρεούταν να καταφύγει σε ένδικα βοηθήματα (αγωγές και προσφυγές), των οποίων η εκδίκαση από το δικαστήριο ήταν ως επί το πλείστον αρκετά χρονοβόρα. Με τον Ν.4174/2013 θεσπίστηκε η διαδικασία της ενδικοφανούς προσφυγής, για τους φορολογουμένους εις βάρος των οποίων έχει εκδοθεί αμφισβητήσιμη πράξη από τις φορολογικές αρχές. Το γεγονός αυτό δίνει τη δυνατότητα άμεσης εξέτασης της υπόθεσης από τη Δ.Ε.Δ.- η οποία δεν είναι δικαστική αρχή- και έχει ως αποτέλεσμα αν δεν εξαντληθεί η διαδικασία της ενδικοφανούς προσφυγής, ο φορολογούμενος να μην καταφεύγει σε ένδικα μέσα. Συγκεκριμένα σύμφωνα με το άρθρο 63 του Ν. 4174/2013: «Ο υπόχρεος, εφόσον αμφισβητεί οποιαδήποτε πράξη που έχει εκδοθεί σε βάρος του από τη Φορολογική Διοίκηση ή σε περίπτωση σιωπηρής άρνησης, οφείλει να υποβάλει ενδικοφανή προσφυγή με αίτημα την επανεξέταση της πράξης στο πλαίσιο διοικητικής διαδικασίας από την Υπηρεσία Εσωτερικής Επανεξέτασης της Φορολογικής Διοίκησης. Η αίτηση υποβάλλεται στη φορολογική αρχή που εξέδωσε την πράξη ή παρέλειψε την έκδοσή της και πρέπει να αναφέρει τους λόγους και τα έγγραφα στα οποία ο υπόχρεος βασίζει το αίτημά του. Η αίτηση πρέπει να υποβάλλεται από τον υπόχρεο εντός τριάντα (30) ημερών από την ημερομηνία κοινοποίησης της πράξης σε αυτόν». Με την έννοια «οποιαδήποτε πράξη» νοείται οποιαδήποτε φορολογική διαφορά ανάμεσα στο φορολογούμενο και την αντίστοιχη φορολογική αρχή όπως: προσδιορισμός κύριου ή πρόσθετου φόρου, προστίμου, προσαυξήσεων ή και τελών. Η προσφυγή πρέπει να γίνει εντός 30 ημερών από την κοινοποίηση της πράξης ή σε περίπτωση παράλειψης η προθεσμία που ορίζει ο νόμος για την έκδοση της πράξης αυτής, αλλιώς θεωρείται άκυρη. Οπότε σε αυτήν την περίπτωση, μόνη λύση για τον φορολογούμενο είναι τα ένδικα μέσα (δικαστική προσφυγή, εφεση). Απαραίτητη προϋπόθεση για την άσκηση ενδικοφανούς προσφυγής είναι η αποπληρωμή του 50% του αμφισβητούμενου ποσού ή σε αντίθετη περίπτωση αδυναμίας αποπληρωμής, υποβολή αιτήματος αναστολής αποπληρωμής και επισυναπτόμενα τα δικαιολογητικά. Αξίζει να τονιστεί ότι σε περιπτώσεις μη συνυποβολής και των απαραίτητων δικαιολογητικών η αίτηση απορρίπτεται. Είναι σημαντικό εδώ να τονισθεί ότι το τελευταίο αποτελεί και τον βασικότερο λόγο απορριπτικής απόφασης της Δ.Ε.Δ., καθώς η αίτηση κρίνεται «ανεπαρκής, αναιτιολόγητη, και ελλιπής», οπότε και επιστρέφεται πίσω χωρίς κάποιο αποτέλεσμα. Επειδή για το περιεχόμενο της προσφυγής δεν έχει οριστεί τύπος εγγράφου πρέπει κατά την σύνταξή του να περιλαμβάνονται με ακρίβεια τα εξής: Η φορολογική διαφορά, η φορολογική αρχή που εξέδωσε την πράξη και το αίτημα. Υποβάλλεται στην Αρμόδια Αρχή που εξέδωσε την πράξη και αυτή με τη σειρά της την αποστέλλει στη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφοράς, προκειμένου να αποφασίσει σε διάστημα έως 60 ημερών από την υποβολή της αίτησης. Με την ολοκλήρωση του ολοκληρωμένου πληροφοριακού συστήματος και την υποβολή ηλεκτρονικών ενδικοφανών προσφυγών απλουστεύεται η διαδικασία και ο χρόνος για τη λήψη της απόφασης. Ο φορολογούμενος δεν είναι «υποχρεωμένος» να παραστεί στην εκάστοτε φορολογική αρχή για την γνωμοδότηση και μπορεί να είναι ανά πάσα στιγμή ενήμερος για τη διαδικασία και την πορεία της. Η αλήθεια είναι ότι σε αυτήν την φάση και με δεδομένη την σωρεία απορριπτικών και εν γένει αμφισβητήσιμων αποφάσεων (ατομικών διοικητικών πράξεων) των φορολογικών αρχών, ένα τέτοιου είδους «επίτευγμα» θα άνοιγε τον δρόμο για μια πιο άμεση, και πιο ανθρώπινη αντιμετώπιση των φορολογικών διαφορών, οι οποίες γενικώς καθυστερούν αρκετά να εκδοθούν απογοητεύοντας και ταλαιπωρώντας χιλιάδες φορολογούμενους, αναγκάζοντας τους να συνωστίζονται στις εκάστοτε φορολογικές αρχές, μην μπορώντας ωστόσο να «βρουν την άκρη του νήματος». Ας μην ξεχνάμε ότι από την παρόμοια εφαρμογή του ηλεκτρονικού συστήματος υποβολής δικογράφων στα δικαστήρια της χώρας, ευεργετήθηκαν όλοι οι ενδιαφερόμενοι άμεσα και αποτελεσματικά, οπότε γιατί όχι και στην φορολογική διοίκηση. * Ο Κωνσταντίνος Νανόπουλος είναι Διευθύνων Σύμβουλος της taxexperts