Πριν από μερικές δεκάδες εκατομμύρια χρόνια, στον πλανήτη μας ζούσε ένας δεινόσαυρος που… ξεχώριζε για τη μεγάλη του μύτη.
Παλαιοντολόγοι από το πανεπιστήμιο της Βόρειας Καρολίνας και του πανεπιστημίου Brigham Young εκτιμούν ότι το νέο αυτό είδος αδρόσαυρου, που ονόμασαν Rhinorex condrupus, έζησε στην περιοχή που σήμερα βρίσκεται η Γιούτα των ΗΠΑ, πριν από περίπου 75 εκατ. χρόνια, στα τέλη της Ύστερης Κρητιδικής περιόδου.
Ο Rhinorex ήταν φυτοφάγος και στενός συγγενής άλλων αδρόσαυρων της περιόδου εκείνης, όπως οι Parasaurolophus και Edmontosaurus.
Οι αδρόσαυροι συνήθως χαρακτηρίζονταν από μια «κοκαλιάρικη κορυφογραμμή», η οποία εκτεινόταν από το κρανίο τους, παρότι ο Edmontosauru, σύμφωνα με τις ανακαλύψεις των παλαιοντολόγων είχε σαρκώδες λοφίο. Από το Rhinorex έλειπε επίσης αυτό το λοφίο, είχε όμως μια τεράστια μύτη αντί αυτού, αναφέρει δημοσίευμα του sciencedaily.com.
Ο Terry Gates, μεταδιδακτορικός ερευνητής στο πανεπιστήμιο της Βόρειας Καρολίνας και ο συνάδελφός του Rodney Sheetz από το Μουσείο Παλαιοντολογίας Brigham Young Museum of Paleontology (BYU), «ανακάλυψαν» τα απολιθώματα σε μια αποθήκη του BYU.
Τα απολιθώματα είχαν εντοπιστεί σε μια ανασκαφή κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1990 στη Γιούτα των ΗΠΑ. Ο Rhinorex είχε μελετηθεί τότε από τους επιστήμονες κυρίως λόγω των εντυπωσιακά καλοδιατηρημένων μοτίβων του δέρματός του.
Όταν οι Gates και Sheetz «ανακατασκεύασαν» το κρανίο του, συνειδητοποίησαν ότι είχαν να κάνουν με ένα νέο είδος.
«Είχαμε σχεδόν ολόκληρο το κρανίο, πράγμα που ήταν πολύ συναρπαστικό» ανέφερε ο Gates και συνέχισε: «Όμως η προετοιμασία ήταν πολύ δύσκολη. Χρειάστηκε να περάσουν δύο χρόνια, για να ανασκαφούν τα απολιθώματα μέσα από τον ψαμμίτη, στον οποίο είχαν ενσωματωθεί –ήταν σαν να σκάβαμε για το κρανίο ενός δεινόσαυρου σε τσιμέντο».
Βασιζόμενοι στα οστά που φανέρωσαν οι ανασκαφές, οι ερευνητές εκτίμησαν ότι ο Rhinorex έφτανε περίπου τα 9 μέτρα σε μήκος και ζύγιζε πάνω από 3,8 τόνους. Ζούσε σε βαλτώδες περιβάλλον, σε απόσταση περίπου 80 χιλιομέτρων από τις ακτές.
Ο Rhinorex είναι ο μοναδικός «πλήρης» αδρόσαυρος, τα απολιθώματα του οποίου εντοπίστηκαν στην περιοχή αυτή. Ο εντοπισμός του βοηθά στη συμπλήρωση κάποιων κενών, σε ό,τι αφορά το διαχωρισμό των οικοτόπων κατά την Ύστερη Κρητιδική περίοδο.
«Έχουμε βρει κι άλλους αδρόσαυρους από την ίδια περίοδο, σε απόσταση 320 χιλιομέτρων προς το νότο, οι οποίοι είχαν προσαρμοστεί σε ένα εντελώς διαφορετικό περιβάλλον» είπε ακόμη ο ερευνητής.
«Η ανακάλυψη αυτή μας δίνει μια γεωγραφική εικόνα της Κρητιδικής περιόδου και μας βοηθά να τοποθετήσουμε τα σύγχρονα είδη στο σωστό τόπο και χρόνο. Ο Rhinorex συμπληρώνει περαιτέρω το οικογενειακό δέντρο των αδρόσαυρων» πρόσθεσε.
«Ο σκοπός ύπαρξης της μεγάλης του μύτης εξακολουθεί να είναι μυστήριο. Αν αυτός ο δεινόσαυρος έμοιαζε κάπως με τους συγγενείς του, τότε το πιο πιθανό είναι να μην είχε αίσθηση της όσφρησης, ανάλογη του μεγέθους της μύτης του. Ίσως όμως να χρησίμευε ως μέσο προσέλκυσης συντρόφων, για να αναγνωρίζονται τα είδη μεταξύ τους, ή ακόμη και ως ένα είδος ράμφους για κάποιο συγκεκριμένο φυτό» συνέχισε και κατέληξε: «Ακόμη δεν έχουμε… πάρει “μυρωδιά” την ακριβή σημασία και χρήση της».