«Κιβωτός» των γλυκών ψαριών της Ελλάδας αποτελεί το ενυδρείο Καστοριάς που είναι και το μεγαλύτερο σε μέγεθος ενυδρείο γλυκού νερού των Βαλκανίων!

Το ενυδρείο Καστοριάς «Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος», που λειτουργεί από τον Ιούλιο του 2012, φιλοξενεί ενδημικά και αυτόχθονα είδη ψαριών των ποταμών και των λιμνών της Ελλάδος, καθώς και μεγάλο αριθμό ξενικών ειδών που διαβιούν στις λίμνες της χώρα μας.

Σύμφωνα με την υπεύθυνη λειτουργίας, ιχθυολόγο Άννα Λάτσιου, αποτελείται από 49 δεξαμενές χωρητικότητας από 1 έως 1,6 κυβικά, μια προσομοίωση της Λίμνης Καστοριάς και μια προσομοίωση του ποταμού Αλιάκμονα, ενώ η κάθε δεξαμενή αντιμετωπίζεται ως ένα ξεχωριστό κύκλωμα με μηχανικά φίλτρα και μηχανισμούς οξυγόνωσης του νερού. Όσον αφορά τα είδη των ψαριών, φιλοξενούνται συνολικά 38 είδη και οργανισμοί όπως νεροχελώνες, καραβίδες και τρίτωνες.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τον επισκέπτη παρουσιάζουν οι πετροκαραβίδες, απειλούμενο είδος στην Ευρώπη, καθώς και ο οξύρρυγχος, που είναι εξαιρετικά σπάνιος και έχει σημαντική οικονομική αξία αφού παράγει το γνωστό μαύρο χαβιάρι.

«Πρόκειται για είδος που καταγράφεται στο κόκκινο βιβλίο των απειλούμενων ειδών και βρίσκεται υπό εξαφάνιση και με σκοπό την προστασία του, έχει ενταχθεί σε ευρωπαϊκές οδηγίες» αναφέρει η κ. Λάτσιου.

Εκτός από τα ενδημικά, στο ενυδρείο φιλοξενούνται και είδη εισβολείς, όπως το ηλιόψαρο που εισήχθη σε διάφορες λίμνες προ δεκαετίας. Το χαρακτηριστικό του είναι ότι τρώει τα αυγά άλλων ψαριών, με αποτέλεσμα να μειώνει τους πληθυσμούς άλλων ψαριών, κυρίως της οικογένειας των κυπρινοειδών. Το συγκεκριμένο είδος, αναπαράγεται με πολύ γρήγορους ρυθμούς και σε πολύ μεγάλες ποσότητες, με αποτέλεσμα σε διάφορες λίμνες να είναι ένα εκ των ειδών που επικρατούν σε μεγάλους αριθμούς.

«Εισβολείς» είναι και τα κουνουπόψαρα που εισήχθησαν στις λίμνες της Ελλάδος με σκοπό να βοηθήσουν στη μείωση της ελονοσίας, τρώγοντας κουνούπια. Τελικά, όμως, τονίζει η κ. Λάτσιου, δεν έτρωγαν όσα κουνούπια αναμενόταν, ούτε η ελονοσία εξαλείφτηκε με την βοήθεια τους και έτσι το κουνουπόψαρο επικράτησε ως άλλο ένα ξενικό είδος.

«Σκοπός μας είναι το ενυδρείο να προσφέρει ένα μοναδικό θέαμα για μικρούς και μεγάλους, αποτελώντας ταυτόχρονα μια όαση γνώσης σχετικά με τα ζητήματα των ψαριών του γλυκού νερού αλλά και των λιμναίων και ποτάμιων οικοσυστημάτων στα οποία διαβιούν» καταλήγει η κ. Λάτσιου, τονίζοντας ότι το ενυδρείο,μέσα στους λίγους μήνες λειτουργίας του, έχει δεχθεί περίπου 12.000 επισκέπτες.

Ένα χέλι… γκαβό που απειλείται

Ενημερωτική καμπάνια, με αφορμή την Παγκόσμια μέρα άγριας ζωής, για την προστασία του γκαβόχελου κάνει το ενυδρείο Δράμας, που έχει κυκλοφορήσει και σχετική αφίσα με πληροφορίες για το συγκεκριμένο είδος.
Όπως εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο επιστημονικός υπεύθυνος του ενυδρείου, Βασίλης Καριοφυλλίδης, το γκαβόχελο που ονομάστηκε έτσι επειδή δεν βλέπει, είναι ένα χέλι μήκους 10-15 εκατοστών που συναντάται μόνο στην περιοχή της Δράμας και στις πηγές του Αϊ Γιάννη Σερρών. Στο νομό Δράμας έχει βρεθεί στις πηγές Κεφαλαρίου, Μυλοποτάμου και σε ένα μικρό τμήμα του ποταμού Αγγίτη.

«Πρόκειται για είδος εξαιρετικά ευάλωτο σε οποιαδήποτε αρνητική επέμβαση στα νερά όπου ζει, όπως για παράδειγμα αφαίρεση του νερού για γεωργική ή οικιακή χρήση» λέει ο κ. Καριοφυλλίδης, επισημαίνοντας ότι στην Ελλάδα υπάρχουν εξαιρετικά σπάνια ψάρια που κινδυνεύουν περισσότερο από την υποβάθμιση των οικοτόπων τους από την χελώνα καρέτα-καρέτα, για παράδειγμα, για την οποία υπάρχει μεγαλύτερη ενημέρωση.

Εκτός από το γκαβόχελο πάντως, στο ενυδρείο Δράμας που βρίσκεται 5 χιλιόμετρα έξω από την πόλη, στον Μυλοπόταμο, φιλοξενούνται περίπου 30 είδη ψαριών του γλυκού νερού, κυρίως από τα δύο μεγάλα συμπλέγματα των ποταμών Νέστου και Στρυμόνα. Το ενυδρείο λειτουργεί από το 1996 σε παλιό πέτρινο ανακαινισμένο νερόμυλο, δίπλα στις πηγές Μυλοποτάμου και ανήκει στη δημοτική επιχείρηση του δήμου Δράμας ΔΕΚΠΟΤΑ.

Σημειώνεται ότι στο πλαίσιο εορτασμού της Παγκόσμιας Ημέρας Άγριας Ζωής, στις 3 Μαρτίου, διοργανώνεται εκδήλωση, στις 7 Μαρτίου, στο Πάρκο ΤΗΘΥΣ από την Περιφερειακή Διαχειριστική Αρχή CITES της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας Θράκης.

Στην εκδήλωση θα παρουσιαστούν δράσεις προστασίας από τους υπεύθυνους της Διαχειριστικής Αρχής CITES, του Πάρκου ΤΗΘΥΣ, του ενυδρείου Καστοριάς, του Ενυδρείου Μυλοποτάμου Δράμας και του ΕΚΠΑΖ και θα πραγματοποιηθεί απελευθέρωση άγριας ορνιθοπανίδας, με ευθύνη του Δασαρχείου.