Επισήμως αρχίζει σήμερα το καλοκαίρι, σύμφωνα με το αστρονομικό ημερολόγιο, με το θερινό ηλιοστάσιο το οποίο στο βόρειο ημισφαίριο συμβαίνει στις 20:16 ώρα Ελλάδος, σηματοδοτώντας την μεγαλύτερη διάρκεια της μέρας και την μικρότερη της νύχτας μέσα στο έτος. Από αύριο η μέρα θα αρχίσει και πάλι να μικραίνει.
Ο άξονας περιστροφής του πλανήτη μας έχει κλίση περίπου 23,5 μοιρών, με αποτέλεσμα καθώς η Γη περιστρέφεται γύρω από τον εαυτό της και παράλληλα περιφέρεται γύρω από τον Ήλιο, στις 21 Ιουνίου (και καμιά φορά στις 20 Ιουνίου) ο Βόρειος Πόλος να βρίσκεται στο πλησιέστερο δυνατό σημείο προς το μητρικό μας άστρο κατά την ετήσια τροχιά του. Αντίθετα, στο χειμερινό ηλιοστάσιο, ο Βόρειος Πόλος βρίσκεται στο πιο απομακρυσμένο σημείο από τον Ήλιο.
Αν και το βόρειο ημισφαίριο στις 21 Ιουνίου «βλέπει» τον Ήλιο από το πιο κοντινό σημείο που είναι δυνατό, η αποκορύφωση της θερμοκρασίας αργεί. Η χρονική υστέρηση κατά περίπου ενάμιση μήνα (μέχρι τις αρχές Αυγούστου) συμβαίνει επειδή χρειάζεται χρόνος μέχρι να συσσωρεύσουν και να αποβάλουν θερμότητα οι ωκεανοί του βορείου ημισφαιρίου, οι οποίοι ακόμα διατηρούν χαμηλή θερμοκρασία από την παγωνιά του χειμώνα, καθυστερώντας έτσι την άνοδο της θερμοκρασίας.