Σε μια χώρα της οποίας τα τροχαία αποδεκατίζουν τον ενεργό πληθυσμό σχεδόν κανείς δεν έχει ιδέα από πρώτες βοήθειες και πώς αυτές πρέπει να προσφέρονται στους πάσχοντες.

Σε ένα πρόσφατο σεμινάριο πρώτων βοηθειών που συμμετείχα με την ομάδα εκπαιδευτών του Κέντρου Οδικής Ασφάλειας DRIVEN, μάς έδειξαν πώς με ψυχραιμία, θάρρος, γνώση της κατάστασης, γνώση της επιδείνωσης, γνώσεις διάσωσης και κατάλληλο εξοπλισμό, μπορούμε να σώσουμε μια ανθρώπινη ζωή.

Το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνει αυτός που θα βρεθεί μπροστά σε ένα ατύχημα, είναι να διασφαλίσει την περιοχή, ούτως ώστε να μην εμπλακούν και άλλοι στο ατύχημα αυτό.

Στη συνέχεια οφείλει να ειδοποιήσει την αρμόδια υπηρεσία (Αστυνομία 100, Λιμενικό 108, ΕΚΑΒ 166, Πυροσβεστική 199, Κέντρο δηλητηριάσεων 2107793777, ή τον αριθμό εκτάκτου ανάγκης 112), αναφέροντας τα εξής:

1) Τι έγινε.
2) Πού έγινε.
3) Πόσοι τραυματίες (αν υπάρχουν).
4) Πότε έγινε.
5) Ποιος καλεί.
6) Τηλέφωνο καλούντος.
7) Άλλες σημαντικές πληροφορίες.

Κατόπιν πρέπει να κλείσει το τηλέφωνο, αφού πρώτα το έχει κλείσει ο τηλεφωνητής της όποιας υπηρεσίας.

Σε κάθε περίπτωση αυτός που θα φτάσει πρώτος σε ένα ατύχημα θα πρέπει να διασφαλίσει τον εαυτό του και τους συνεπιβαίνοντες, με τρόπο ώστε να αποκλείεται το ενδεχόμενο να αυξηθούν τα θύματα του ατυχήματος.

Εξυπακούεται πως στην κατεύθυνση αυτή θα πρέπει να ελεγχθεί η ενστικτώδης παρόρμηση για παροχή βοήθειας στα θύματα, που πρέπει να δίνεται μόνο αν ο «διασώστης» είναι ασφαλής και έχει τις γνώσεις ώστε να παράσχει βοήθεια.

Σε κάθε άλλη περίπτωση η ασφάλιση του χώρου και η ειδοποίηση των αρμοδίων υπηρεσιών είναι το καλύτερο που μπορούμε να κάνουμε. Η απερίσκεπτη παροχή βοήθειας στα τροχαία ατυχήματα συνήθως μεγαλώνει τον αριθμό των θυμάτων, κάτι που είναι το πρώτο που πρέπει να αποφεύγει όποιος πραγματικά θέλει να βοηθήσει.

Φυσικά δεν αρκούν μόνο οι γνώσεις, αλλά χρειάζεται και ο κατάλληλος εξοπλισμός, που σε κάθε αυτοκίνητο πρέπει να περιλαμβάνει τα εξής:

– Φαρμακείο (εξοπλισμένο για παροχή πρώτων βοηθειών)
– Τρίγωνο
– Πυροσβεστήρα
– Φωσφορίζων γιλέκο
– Φακό

Δυστυχώς σχεδόν σε κανένα αυτοκίνητο δεν υπάρχουν τα παραπάνω απαραίτητα εφόδια, αλλά κι αν υπάρχουν κάποια από αυτά, ή δεν ξέρουμε να τα χρησιμοποιήσουμε ή είναι ελλιπή.

Ειδικά οι πυροσβεστήρες συνήθως είναι ληγμένοι, ενώ τα φαρμακεία περιέχουν τα απολύτως τυπικά που δεν αρκούν ούτε για να αντιμετωπίσουμε κόψιμο στο ξύρισμα.

Το τετραήμερο σεμινάριο πρώτων βοηθειών που έγινε από το Σώμα Σαμαρειτών Ελλάδος του Ερυθρού Σταυρού, περιλάμβανε από τρόπους σκέψης, μέχρι καρδιοαναπνευστική ανάνηψη (φιλί της ζωής), σταμάτημα κάθε τύπου αιμορραγίας, αφαίρεση δηλητηρίου, απελευθέρωση αναπνευστικής οδού, κ.λπ.

Ειδικά για τα τροχαία, το σεμινάριο ανέλυσε τα θέματα ασφάλισης του τόπου, του οχήματος, κατάσβεση πυρκαγιών και πρώτες βοήθειες στα θύματα που δεν πρέπει να τα μετακινούμε (αυτό είναι δουλειά των αρμόδιων συνεργείων διάσωσης) παρά μόνο αν η ζωή τους κινδυνεύει σίγουρα (π.χ. από φωτιά ή έκρηξη).

Έγινε ανάλυση ακόμα και για το πώς επιλέγουμε αυτόν που θα σώσουμε πρώτο (ίσως και τελευταίο αν δεν προλάβουμε), ενώ η διαδικασία απεγκλωβισμού είναι μια πολύ δύσκολη υπόθεση και χρειάζεται ειδικό εξοπλισμό προκειμένου να μη δημιουργηθούν μεγαλύτερες ζημιές στο θύμα.

Αναφέρθηκαν μάλιστα ανατριχιαστικές περιπτώσεις όπου από απερίσκεπτη παροχή «πρώτων βοηθειών» άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους ή έμειναν ανάπηροι, μεταξύ των οποίων και προστρέξαντες διασώστες -ειδικευμένοι μάλιστα- όπως οι πυροσβέστες που εξαερώθηκαν όταν πριν λίγα χρόνια εξερράγη το βυτιοφόρο στα Καμμένα Βούρλα.

Αυτά και άλλα πολλά ακούσαμε σε περισσότερες από 30 ώρες θεωρητικής και πρακτικής εκπαίδευσης, που μας έβαλαν σε δυσάρεστες σκέψεις, καθώς στα σχολεία μας εκτός από την κυκλοφοριακή αγωγή δεν διδάσκονται ούτε οι πρώτες βοήθειες. Λίγα, μεστά και άκρως αποτελεσματικά μέτρα που θα μας έκαναν ικανούς να σώσουμε σε κρίσιμες στιγμές ανθρώπινες ζωές που τις περισσότερες φορές είναι οι δικοί μας άνθρωποι. Κρίσιμες στιγμές που δεν διαρκούν ώρες, ούτε καν λεπτά και έτσι έως ότου έλθουν τα διασωστικά συνεργεία στον τόπο του ατυχήματος, τη διαφορά μεταξύ ζωής και θανάτου την κάνει ο βαθμός γνώσης και ικανότητας των παρευρισκομένων πολιτών.

Τι είπατε; Είμαστε τρίτος κόσμος; Σίγουρα ναι. Για πολύ λίγο όμως, αφού σε λίγο με το ρυθμό που χανόμαστε σαν τα σκυλιά στο δρόμο, χωρίς ίχνος γνώσης πρώτων βοηθειών, θα γίνουμε ένας χαμένος κόσμος…