Στον 21ο αιώνα πιστεύουμε ότι έχουμε νικήσει τις λοιμώξεις, έχουμε εμβόλια εδώ και 200 χρόνια, έχουμε αντιβιοτικά εδώ και 100 χρόνια. Οι θάνατοι λοιπόν που βλέπαμε παλιότερα να συνδέονται με λοιμώξεις όπως η ευλογιά, ο τύφος ή η οστρακιά έχουν πάψει να αποτελούν κομμάτι της καθημερινότητας μας, η παιδική θνητότητα έχει μειωθεί κατακόρυφα, το ίδιο και η σηψαιμία μετά από τραυματισμούς ή επεμβάσεις.
Γράφει η Μίνα Γκάγκα*
Έτσι ο κορονοϊός ήλθε με μια κλίμακα ασύλληπτη για μας: Μέσα σε λίγους μήνες έχουν νοσήσει περισσότερα από 200 εκατομμύρια άτομα και έχουν χαθεί περισσότερα από 4 εκατομμύρια. Και δυστυχώς δεν σταματάει εδώ. Παγκοσμίως, τα καθημερινά κρούσματα είναι περίπου 500.000 και στη χώρα μας τώρα ξεπερνούν καθημερινά τις 3000. Η Δέλτα μετάλλαξη που φαίνεται να υπερισχύει, είναι πολύ πιο μεταδοτική και αφορά σε όλες τις ηλικίες. Αυτή υπερισχύει και στη χώρα μας και τα κρούσματα που βλέπουμε τώρα στο νοσοκομείο είναι πολλά, με βαριά κλινική εικόνα, αναπνευστική ανεπάρκεια, σοβαρή ακτινολογική επιβάρυνση και προβλήματα και από άλλα συστήματα.
Τι μπορούμε να κάνουμε; Μπορούμε να μειώσουμε την ένταση της πανδημίας και να την σταματήσουμε κρατώντας τα μέτρα, δηλαδή τις μάσκες, την υγιεινή των χεριών, τη αποφυγή συγχρωτισμού και ολοκληρώνοντας τον εμβολιασμό. Και το κάνουμε. Όμως, ο περισσότερος κόσμος εχει κουραστεί μετά από πάνω από ένα χρόνο απομόνωση και προσοχή και θέλει ζήσει φυσιολογικά, υπάρχει δε μια σημαντική μερίδα του πληθυσμού που η φοβάται ή αντιδρά αρνητικά στο εμβόλιο.
Όλα αυτά είναι αναμενόμενα αλλά βέβαια καθυστερεί έτσι ο έλεγχος της πανδημίας. Ήδη, με τις καλοκαιρινές διακοπές βλέπουμε αύξηση στα κρούσματα, στις εισαγωγές και στις διασωληνώσεις και αυτό τώρα το καλοκαίρι με καλό καιρό και ανοιχτά παράθυρα και παρά τα κλειστά σχολεία και το συγχρωτισμό των γονιών, που θεωρήθηκε από πολλούς σημαντική αιτία αύξησης των κρουσμάτων πέρυσι το φθινόπωρο.
Πρέπει λοιπόν να συνεχίσουμε να προσπαθούμε. Όλοι μαζί, όχι απέναντι ο ένας στον άλλο. Η ενημέρωση πρέπει να απαντά στις ερωτήσεις κάθε πολίτη: Πρέπει οι γιατροί και οι επιστήμονες υγείας να δείξουμε όλα τα στοιχεία για τη νόσο και τα εμβόλια ώστε να πεισθούν όλοι για την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα των μέτρων και του εμβολιασμού, πρέπει όλοι να επιμείνουμε στη προσοχή στην καθημερινή επαφή μας με τους άλλους ανθρώπους γύρω μας μας.
Η συμβίωση σε ένα κοινωνικό σύνολο, μας δίνει ευκαιρίες και δικαιώματα, μας δίνει όμως και υποχρεώσεις: Για να ζούμε σε μια κοινωνία, υπάρχουν κανόνες που τους σεβόμαστε και τους θεωρούμε σωστούς όλοι. Δεν πρέπει πχ να περνάμε διαβάσεις με κόκκινο γιατί προκαλούνται ατυχήματα. Επίσης, μπορούμε μεν να πιουμε ή και να μεθύσουμε αν θέλουμε αλλά δεν επιτρέπεται να οδηγούμε μεθυσμένοι γιατί πιθανότατα θα προκαλέσουμε ατυχήματα και μπορεί ακόμα και να προκαλέσουμε θάνατο. Με την ίδια λογική, τώρα στην πανδημία, έχουμε δικαίωμα να μην κάνουμε εμβόλιο αλλά δεν πρέπει να εκθέτουμε άλλους σε νόσηση.
Ο αρνητισμός πάντως για τα εμβόλια δεν βασίζεται σε στοιχεία. Η τεχνολογία των εμβολίων είναι ήδη δοκιμασμένη-τα πρώτα mRNA εμβόλια δοκιμάστηκαν το1990- τα αποτελέσματα των κλινικών μελετών για τα τωρινά εμβόλια είναι άριστα και η εφαρμογή τους στη πράξη (με περισσότερες από 5 δισεκατομμύρια δόσεις) απέδειξε πέρα από αμφιβολίες την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα τους.
Ας θυμηθούμε ότι το φθινόπωρο στην Ελλάδα με τον ίδιο περίπου αριθμό κρουσμάτων που έχουμε τώρα, είχαμε γεμάτα και νοσοκομεία και ΜΕΘ, πάνω από 5000 νοσηλευόμενους, σήμερα νοσηλεύονται περίπου 1600. Αυτό συμβαίνει γιατί μικρό ποσοστό των εμβολιασμένων νοσεί σοβαρά και χρειάζεται νοσηλεία, οι περισσότεροι νοσηλευόμενοι είναι ανεμβολίαστοι. Με δεδομένο ότι οι ευπαθέστερες ομάδες, δηλαδή άτομα μεγαλύτερης ηλικίας και άτομα με προβλήματα υγείας είναι εμβολιασμένοι σε ποσοστό που ξεπερνά το 70%, βλέπουμε άμεσα το θετικό αντίκτυπο και την ασφάλεια των εμβολίων.
Ας εμβολιαστούμε λοιπόν όλοι γρήγορα, είναι ο ασφαλέστερος και πιο αποτελεσματικός τρόπος για να σταματήσουμε την πανδημία. Και παράλληλα, να έχουμε το νου μας. Τα εμβόλια παρέχουν πολύ σημαντική προστασία αλλά, όπως σε όλα τα πράγματα στη ζωή μας, η προστασία δεν είναι απόλυτη. Λοιμώξεις και σε εμβολιασμένους βλέπουμε, λιγότερες, ηπιότερες αλλά πάντως υπαρκτές.
Από την άλλη, φάρμακα ειδικά και απολύτως αποτελεσματικά για τον κορονοιό δεν υπάρχουν και όσα χρησιμοποιούμε είναι πολύ λιγότερο δοκιμασμένα από τα εμβόλια. Δεν μπορεί να έχουμε αμφιβολίες για τα εμβόλια και παράλληλά να απαιτούμε να δοθούν φάρμακα πολύ λιγότερο δοκιμασμένα και αποτελεσματικά επειδή ακούσαμε ότι λειτούργησαν σε κάποιους ασθενείς. Η ιατρική βασίζεται σε τεκμήρια, αυτά πρέπει να είναι το ίδιο αυστηρά για όλα τα σκευάσματα. Άρα ας ενημερωθούμε, ας αποφασίσουμε με βάση όλα τα στοιχεία και σε κάθε περίπτωση, ας προσέχουμε, και για τον εαυτό μας και για τους άλλους, ιδιαίτερα τους πιο ευπαθείς.
Έχουμε περάσει σχεδόν δύο δύσκολα χρόνια με τη πανδημία και αυτό το καλοκαίρι είναι ακόμα πιο δύσκολο με τις πυρκαγιές, χρειαζόμαστε ελπίδα, χρειαζόμαστε χαρά, χρειαζόμαστε να ξαναβρούμε το κανονικό βηματισμό μας. Σε αυτό το διάστημα, χρειαζόμαστε κοινωνική συνοχή. Ας κρατήσουμε όλοι τα μέτρα, ας φροντίσουμε τον εαυτό μας και τους γύρω μας: για να είμαστε υγιείς, να σταματήσουμε την πανδημία και να μπούμε σε φυσιολογικό ρυθμό.
